Inhoudsopgave
1. Verbintenissen uit meerzijdige rechtshandeling: de overeenkomst...................................................9
1.1 Het begrip overeenkomst en diverse indelingen van de overeenkomst.......................................9
1.1.1 Het begrip overeenkomst......................................................................................................9
1.1.2 Diverse indelingen van de overeenkomsten..........................................................................9
1.2 Basisbeginselen van het contractenrecht...................................................................................11
1.2.1 Contractvrijheid en wilsautonomie......................................................................................11
1.2.2 Bindende kracht van de overeenkomst...............................................................................13
1.2.3 De goede trouw...................................................................................................................13
1.3 Totstandkoming van de overeenkomst......................................................................................14
1.3.1 De precontractuele fase en precontractuele aansprakelijkheid..........................................14
1.2.3 De fase van de daadwerkelijke totstandkoming van de overeenkomst...............................14
1.3.2 De sanctionering van een probleem bij de totstandkoming van een overeenkomst...........18
1.4 Nakoming en andere vormen van tenietgaan van verbintenissen uit overeenkomst................19
1.4.1 De vrijwillige betaling...........................................................................................................19
1.4.2 De niet-nakoming van de overeenkomst.............................................................................19
1.4.3 Andere vormen van tenietgaan van verbintenissen uit overeenkomst...............................26
1.5 Draagwijdte van overeenkomsten ten aanzien van derden.......................................................27
1.5.1 De relativiteit van de overeenkomst....................................................................................27
1.5.2 De tegenwerpelijkheid aan derden van het bestaan van de overeenkomst........................30
2. Verbintenissen uit eenzijdige rechtshandeling: de eenzijdige wilsuiting......................................32
1. Verbintenissen uit oneigenlijke overeenkomst................................................................................34
1.1 Zaakwaarneming........................................................................................................................34
1.2 Onverschuldigde betaling...........................................................................................................34
2.Verbintenissen uit onrechtmatige daad............................................................................................35
2.1 Situering......................................................................................................................................35
2.1.1 Soorten aansprakelijkheid...................................................................................................35
2.1.2 Overzicht van de buitencontractuele aansprakelijkheidsregimes........................................35
2.2 Aansprakelijkheid voor eigen foutieve daad...............................................................................36
2.2.1 Een onrechtmatigheid (objectief element)..........................................................................36
2.2.2 Schuldbekwaamheid en toerekenbaarheid (subjectief element)........................................36
2.3 Kwalitatieve aansprakelijkheid...................................................................................................39
2.4 Schade........................................................................................................................................40
2.5 Het oorzakelijk verband..............................................................................................................41
1. Niet bewijsrecht...............................................................................................................................43
, 1.1 toelaatbaarheid van de bewijsmiddelen.....................................................................................44
2. Overdracht van verbintenissen.........................................................................................................45
3. Tenietgaan van verbintenissen.........................................................................................................47
, Hoofdstuk 1: Inleiding
1. Situering en vindplaats van het verbintenissenrecht
Valt onder het privaatrecht
Verbintenis = Juridische verplichting tussen 2 of meer personen
Verbintenissenrecht = moeder van het privaatrecht (veel recht bouwt hier op voort)
Grotendeels terug te vinden in het Burgerlijk Wetboek
Bronnen: BW, rechtsleer en rechtspraak
Concordantie tabel: oud BW vergeleken met het nieuw BW
2. Begripsomschrijving en karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
2.1 Het begrip verbintenis
Geen echte definitie
Ongeveer: een band, verbinding, het creëert immers een verbinding, een (rechts)band tussen
personen. Op grond van die band kan iemand iets juridisch afdwingen van een andere
persoon. Wat die persoon juridisch kan afdwingen , is het voorwerp van de verbintenis.
2.2 Karakteristieke eigenschappen van de verbintenis
1) Een verbintenis creëert een rechtsband tussen personen
Er kan sprake zijn van een natuurlijk persoon of een rechtspersoon (abstract rechtssubject
met eigen rechten en plichten, bv: vennootschap of vereniging) -> vorderingsrecht (recht van
een persoon op een welbepaalde zaak, tussen SE en SA)
2) Een verbintenis ontstaat krachten de wet
Er is pas sprake van een verbintenis als de wet bepaalt dat iets een verbintenis is.
Verbintenissen uit rechtshandeling = handeling die men stelt om bewust rechtsgevolgen
te creëren. Bestaan 2 soorten van:
Meerzijdige rechtshandelingen: ontstaan in samenspraak tussen 2 of meer
personen
Wettelijke basis: art. 1134 BW: alle overeenkomsten die wettig zijn aangegaan,
strekken degen die deze hebben aangegaan tot wet = belofte maakt schuld.
Eenzijdige rechtshandeling: ontstaan uit handelingen van 1 persoon
Bv: actie in de supermarkt.
Verbintenissen uit rechtsfeiten = verbintenis ontstaat zonder dat betrokken persoon die
bewust hebben nagestreefd of een bewust bedoeling om verbintenissen tot stand te
brengen. Bestaan 2 soorten van:
Uit oneigenlijke overeenkomsten = quasi contracten = geheel vrijwillige daden van
de mens, waaruit enige verbintenis ontstaat jegens een derde, en soms een
wederzijde verbintenis voor beide personen: Wettelijke basis: art. 1371 BW
Bv: als je loon 2 keer wordt uitbetaald, mag je dat extraatje niet bijhouden.
Uit onrechtmatige daad = ontstaan wanneer iemand onrechtmatig handelt en
daardoor schade berokkent : Wettelijke basis: art. 1382 en art. 1383 BW
Bv: onbewust botsen tegen een stilstaande auto -> je moet schade vergoeden.
, 3) Een verbintenis heeft in geld waardeerbare aanspraken tot voorwerpen
De prestatie die geleverd moet worden moet waardeerbaar kunnen zijn in geld. Je moet er
een prijs op kunnen plakken.
4) Een verbintenis is afdwingbaar
Als een verbintenis niet goed wordt uitgevoerd kan je altijd naar de rechtbank stappen om
uitvoering of schadevergoeding te eisen.
Niet afdwingbaar
Afdwingbaar =
engagement of Natuurlijk
juridische
gentelemen’s verbintenis
verbintenis
agreement
Natuurlijke verbintenis
Een verplichting die niet afdwingbaar is. Als zij toch vrijwillig uitgegeven zou zijn, kan de
geleverde prestatie niet teruggevorderd worden.
Gentelemen’s agreement
Niet juridisch afdwingbaar
Bv: een overleg over een contract
3. Terminologie en schematische voorstelling
Schuldeiser heeft een vorderingsrecht op de schuldenaar
De schuldenaar heeft een verbintenis, een schuld of een verplichting tegenover de schuldeiser
4. Indeling van verbintenissen
4.1 verbintenissen en de bron waaruit zij ontstaan
contractuele verbintenissen
ontstaan uit een contractuele relatie
buiten- contractuele verbintenissen
ontstaan uit alle andere soorten relaties
centrale vraag: is er een onderliggend contract aanwezig?
4.2 verbintenissen en hun aard
4.2.1 verbintenissen met economisch karakter vs met burgerlijk karakter
economisch karakter
wanneer een onderneming een verbintenis aangaat
burgerlijk karakter
wanneer een niet onderneming een verbintenis aangaat
4.2.2 verbintenissen met een persoonsgebonden karakter
algemene regel
verbintenissen kunnen in principe door eender wie uitgevoerd worden
uitzondering
verbintenissen met een persoonsgebonden karakter = intuitu personae. Zij kunnen
worden uitgevoerd door de wettelijke of contractueel daartoe aangewezen persoon
4.3 verbintenissen en hun voorwerp
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jillpollaris2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.