Ethisch en juridisch reflecteren bestaat zoals de naam al zegt uit 2 onderdelen. Voor ethisch reflecteren is er een groepsopdracht en voor juridisch is er een schriftelijk examen. Dit is een samenvatting van de powerpoints van juridisch reflecteren.
- Contractuele aansprakelijkheid = je kiest er zelf voor, logica van een contract
- Extra contractuele aansprakelijkheid
Kern van beide systemen
- Om onder aquiliaans aansprakelijkheidsrecht vergoeding te krijgen moet patiënt bewijs leveren van:
Fout van (individueel aanwijsbare) beroepsbeoefenaar
Schade
Causaal verband tussen schade en fout
- Nadelen
Zeer zware bewijslast
Gebruik van strafrechtelijke procedures om bewijsproblemen te omzeilen
Langdurige (en dure) procedures
Veel betwisting over aanrekening van fouten (wie is verantwoordelijk? Wie is aansprakelijk voor
fouten van derden?)
Zeer gering preventief effect
Aan u strafrechtelijke aansprakelijkheid kan je een burgerlijke aansprakelijkheid koppelen. Bv. Verkeersongeval met
schade en verwondingen.
Drie vormen van aansprakelijkheid
- Civielrechtelijke (‘burgerrechtelijke’)
Op grond van Burgerlijk Wetboek
Voor civiele rechter (burgerlijke rechtbank)
Leidt tot schadevergoeding
- Strafrechtelijke
Op grond van strafwet
Voor strafrechter (correctionele rechtbank)
Leidt tot strafrechtelijke sancties
- Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid (sanctioneert het niet respecteren van regels die te maken hebben met
de deontologie)
Op grond van (niet gecodificeerde) deontologische normen
Voor Orde der Artsen
Leidt tot tuchtsancties
- Verschillende
Beoordelingsvormen
Beoordelingsorganen
Sancties
Cumulatie van drie aansprakelijkheidsstelsels is mogelijk!
Belang en gevaar van de strafrechtelijke aansprakelijkheid
- Patiënten kiezen vrij vaak voor strafrechtelijke procedure
Omwille van moeilijkheden bij bewijsvoering
Uit verontwaardiging of wraakzucht
- Procedure treft arts zwaarder
Niet tegensprekelijke expertise is zeer gevaarlijk
1
, Mogelijk negatieve publiciteit
Morele impact van veroordeling
Drie basisvoorwaarden voor aansprakelijkheid
- Fout – Schade - Causaal verband
- Fout (civiel) = ‘gebrek aan voorzichtigheid en voorzorg’ (strafrechtelijk)
- Schade (civiel) = slagen en verwondingen of dood (strafrechtelijk)
- Causaal verband
- Fout die enkel leidt tot verlies van genezingskansen
Kan niet leiden tot straf (causaal verband moet zeker zijn)
Wel tot (partiële) schadevergoeding
Verlies van genezings- of overlevingskans is vergoedbaar
Het foutbegrip
- Invulling gebeurt door vergelijking met
De medisch-professionele standaard
De imaginaire figuur van de ‘normaal zorgvuldige en voorzichtige arts’
- Het foutbegrip is abstract en objectief
Subjectieve ‘verzachtende omstandigheden’ zijn in beginsel irrelevant
- Het foutcriterium is open (invulling gebeurt door rechter op grond van expertise)
- Het foutcriterium is normatief
Zorgvuldig is niet zoals de meeste artsen handelen, maar zoals ze behoren te handelen
Gebruiken zijn belangrijk, maar niet doorslaggevend
Richtlijnen kunnen kwaliteitsstandaard niet verlagen (maar zullen steeds belangrijkere rol spelen in
de aansprakelijkheidsprocedures)
- Nuancering en subjectivering van het foutbegrip door:
Vergelijking met arts van dezelfde categorie
Bij overschrijding van bevoegdheden: vergelijking met toegeëigende bevoegdheden’
Vergelijking met arts ‘handelend in dezelfde omstandigheden’
MAAR
- Keuze voor ongepaste omstandigheden kan (op zichzelf) een fout zijn indien:
Gevaar kenbaar of voorspelbaar
Ingreep kan uitgesteld worden
- Voorbeelden
Rb. Leuven, 7 november 1997: urologische operatie op zuigeling in ziekenhuis zonder
gespecialiseerde dienst pediatrie
Rb. Leuven, 30 juni 1992: starten van operatie ondanks kennis van slecht werkende
monitoringapparatuur en gebrekkige organisatie van dienst anesthesie
Antwerpen, 2 februari 1998: verkeerde berekening van lens met toestel met (gekende) afwijkingen
Hof Antwerpen, 22 november 1990: operatie met verhoogd risico op emboolvorming in ziekenhuis
waarin (toen) geen Doppler-monitoring en Shwan-Ganzcatheter in ziekenhuis aanwezig was
- In (nabije) toekomst: mogelijk discussies over one-day-operaties buiten ziekenhuisverband
Omstandigheden kunnen ook leiden tot aansprakelijkheid van ziekenhuis als instelling
- Brussel, 16 april 1996: hartstilstand in (overbezette) recovery met te weinig personeel en te weinig
apparatuur
- Bergen, 28 juni 1994: zwaar neurologisch deficit na verblijf in recovery met te weinig personeel en te weinig
apparatuur
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolienjoos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.