DEEL 1: Materieel succes, maatschappelijk falen
1. Het einde van een tijdperk
Paradox in onze huidige maatschappij
- ondanks hoge welvaart: zijn we angstig en vatbaar voor depressies
- door gemis aan sociaal contact en emotionele voldoening, zoeken we troost in veel eten,
obsessief winkelen, of we vallen ten prooi aan overmatig alcoholgebruik,…
- om de levenskwaliteit te verbeteren dient de aandacht te worden verschoven van
materiële welvaart en economische groei naar het verhogen van sociaal en psychologisch
welbevinden
- wij menen dat de kwaliteit van de sociale relaties wordt bepaald door de materiële
omstandigheden waarin mensen leven
- het verminderen van de inkomensongelijkheid zou het psychologisch welbehagen
verhogen
De stijging van onze levensverwachting hangt niet meer af van groei
Nationaal inkomen per persoon, in
- uit bovenstaande figuur blijkt dat meer economische groei en hogere inkomens niet
meer volstaan om de levenskwaliteit te verhogen
- zij toont de evolutie van de levensverwachting in verhouding tot het inkomen per
inwoner in een land: de levensverwachting stijgt met het gemiddelde inkomen
- wanneer een land in de hogere regionen van de middeninkomenslanden komt, verdwijnt
het evenredig verband tussen niveau van economische ontwikkeling en
levensverwachting
vergelijk hiervoor Chili met Denemarken
Denemarken heeft een bruto binnenlands product per inwoner van 36.130
dollar, bijna drie keer dat van Chili, maar een levensverwachting van 78,8 jaar,
gelijk aan die van Chili
- de reden waarom de curve in de grafiek eerst stijgt en dan bijna horizontaal doorloopt, is
niet omdat we de grens van de stijging van de levensverwachting hebben bereikt
- ook in de rijkste landen blijft de levensverwachting voort stijgen
- elke tien jaar neemt de levensverwachting met twee tot drie jaar toe, maar die stijging is
niet langer het gevolg van een stijging van het bruto binnenlands product
- verschillen in gemiddelde levensverwachting tussen rijke landen is verbonden met de
mate van inkomensongelijkheid: levensverwachting is hoger in minder ongelijke rijke
landen.
1
,2. Armoede of economische ongelijkheid?
2.1 Verschillen in inkomensverdeling tussen de rijke landen
Gini-index
- er zijn verschillende technieken om de graad van inkomensongelijkheid in een land te
beschrijven: er wordt vaak gebruik gemaakt van de Gini-index
dat is een getal tussen 0 en 100
bij 0 : volledig gelijke inkomensverdeling
bij 100: volledige ongelijkheid (één gezin bezit het volledige nationale inkomen)
- de Gini-index verschilt aanzienlijk binnen de categorie van rijke landen
- hoe lager de Gini-index is, hoe gelijker de inkomensverdeling is in een land
Robin-Hood index
- geeft aan welke gedeelte van het nationaal inkomen van de rijken moet worden
afgenomen en gegeven te worden aan de armen om gelijke verdeling te krijgen
Berekenen van 80/20-verhouding
- daarbij gaan we na hoeveel rijker de 20 procent hoogste inkomens zijn in vergelijking
met de 20 procent laagste
- Japan en de Scandinavische landen komen ook uit deze test als de minst ongelijke landen
naar voren, de VS en Singapore blijken opnieuw de meest ongelijke landen te zijn
Hoeveel rijker zijn de rijkste 20% dan de armste 20%?
- Figuur 2.1: Hoeveel rijker zijn de rijkste 20% dan de armste 20%?
GEZONDHEIDS- EN SOCIALE POBLEMEN EN INKOMENSVERDELING
Het is algemeen sinds jaren bekend dat zwakke gezondheid en geweld meer
voorkomt in meer ongelijke samenlevingen. In het licht van onze studie werden
wij ons bewust dat bijna alle problemen die meer voorkomen in de laagste groep
van de sociale ladder meer algemeen zijn in meer ongelijke samenlevingen.
Het gaat niet alléén over ziekte, gezondheid en geweld
Uit Figuur 2.2 blijkt dat er meer gezondheids- en sociale problemen voorkomen
in landen met een sterke inkomensongelijkheid.
2
,2.2 Gezondheids- en sociale problemen en inkomensverdeling
Gezondheids- en sociale problemen en inkomensverdeling
- zwakke gezondheid en geweld komen meer voor in meer ongelijke samenlevingen
- bijna alle problemen komen meer voor in de laagste groep van de sociale ladder en meer
in ongelijke samenlevingen
- UNICEF heeft op basis van veertig indicatoren een index van kinderwelzijn opgesteld: in
landen met een minder ongelijke inkomensverdeling is de index van kinderwelzijn hoger
Meer kinderwelzijn in rijke landen met een grotere gelijkheid
2.3 Sociale verschillen
Sociale verschillen
- er zijn twee wijd verspreide veronderstellingen waardoor mensen uit de lagere sociale
klasse meer problemen hebben
het zijn ofwel levensomstandigheden waarin mensen leven die problemen geven
ofwel zijn mensen die lager staan op sociale ladder vatbaar voor problemen
- bepaalde omstandigheden zoals zwakke gezondheid, tienerouder worden, verminderen
de kans om te stijgen op de sociale ladder
- problemen in rijke landen worden veroorzaakt door materiële verschillen die bestaan
tussen de mensen in deze landen
2.4 Uiteenlopende problemen, dezelfde oorzaken
Uiteenlopende problemen, dezelfde oorzaken
- beleid beschouwt de gezondheids- en sociale problemen als afzonderlijke problemen
waarvoor telkens afzonderlijke diensten nodig zijn
- we betalen dus dokters en verpleegkundigen om zieken te behandelen, politie en
gevangenisbewakers om misdaad te bestrijden, etc
- de negatieve gevolgen van ongelijkheid treffen niet enkel de laagste inkomens maar het
grootste deel van de bevolking
3
, 2.5 Wat leren wij van ongelijke inkomensverdeling
Wat denken wij dat inkomensverdeling ons vertelt over een samenleving ?
- waar inkomensverschillen groter zijn, zijn sociale verschillen tussen mensen groter en is
sociale tevredenheid voor personen belangrijker
- gezondheids- en sociale problemen hangen sterk samen met de sociale positie die
iemand inneemt
2.6 Levenskwaliteit voor iedereen en nationale normen
Levenskwaliteit voor iedereen en nationale normen
- het verminderen van de ongelijkheden is de beste manier om de kwaliteit van de sociale
samenleving te verhogen
- als je wilt weten waarom het ene land het beter doet dan het andere moet je kijken naar
de mate van ongelijkheid die er bestaat
2.7 En hoe zit het met de ontwikkelingslanden?
En hoe zit het met de ontwikkelingslanden?
- ongelijkheid is ook van belang in de ontwikkelingslanden
- in rijke landen is de symbolische betekenis van inkomen en bezit doorslaggevend
- wat een aankoop ‘zegt’ over de status en identiteit van de bezitter, is meestal
belangrijker dan het aangekochte goed zelf
- in alle samenlevingen verraden of vertalen bezittingen de status van de bezitter
- in minder rijke landen is het nog altijd nodig om de levensstandaard te verhogen, vooral
dan in de lage inkomens landen
3. Hoe ongelijkheid onder de huid kruipt
Waarom worden mensen beïnvloed door inkomensverdeling en hun positie in samenleving?
- de oplossing voor problemen veroorzaakt door ongelijkheid is gericht op het minder
kwetsbaar maken van iedereen
- om de schade van hoge niveaus van ongelijkheid aan te pakken: ongelijkheid teniet doen
3.1 De stijging van de angst
De stijging van de angst
- Twenge: wij zijn nu angstiger dan ooit
- stijging van de angst onder US studenten periode 1951-1993:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Michaela12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.