HFST 8: Histologie en pathologie van endocriene
organen
- Klieren kunnen ingedeeld worden in 2 grote groepen
o Exocriene klieren secreteren naar de buitenwereld of een holte
Exocrienen pancreas
Speekselklieren
Klieren in GI stelsel
Zweetklieren
specifieke bouw met afvoerkanalen, buizen, … die secreet naar eindorgaan
brengen (holle orgaan of buitenwereldà
o Endocriene klieren secreteren (hormonen) naar de bloedbaan
Hypofyse
Schildklier/bijschildklier
Bijnier
Ovaria/testis
Endocriene deel pancreas (eilandjes van Langerhans)
hebben geen buizen, secreteren rechtstreeks in de omgeving waarna het in
bloedbaan sijpelt
- Endocriene klieren
o Secreteren hormonen
o Hebben een regelfunctie: hoeveelheid die ze secreteren is meestal zeer klein, maar
de effecten van de stoffen kunnen soms heel groot zijn (homonen kunnen ingrijpen
op alle perifere organen en effecten hebben)
o Indien er tumoren of ontstekingen ontstaan waarbij er veel hormoon wordt
gesecreteerd, heeft uitgesproken klinische syndromen
o Vele endocriene organen zijn fusie-organen = samensmelting van 2 typen organen
Pancreas: exocriene klier en endocriene klier
Hypofyse: adenohypofyse en neurohypofyse
Schildklier: 2 verschillende klieren die in elkaar zitten
Ovaria/testis: testis endocriene functie via cellen van Leydig, exocriene
functie via productie van spermatogonia
o Hebben een portaal bloedvatsysteem (fusie-organen communiceren met elkaar via
portaal bloedvatsysteem logisch want endocriene organen werken door te
secreteren in de bloedbaan)
Dus in meerdere klieren is er een rechtstreekse interactie tussen het
endocriene deel en een ander endocrien deel via het portaal systeem (ene
opent de deur naar het ander)
o Zijn sterk gevasculariseerd
o Er kan niet zoveel misgaan in de hypofyse. In de meest endocriene organen ontstaan
hypertrofiën of hyperplasieën, neoplasiën
o Kwaadaardige aandoeningen van de endocriene organen zijn relatief zeldzaam
1. Hypofyse
- Bevindt zich in de schedel, aan de basis van de hersenen
- Heeft een dirigerende functie
o Ingrijpen op andere endocriene organen, die dan finaal het hormoon produceren
waar het effect over gaat
- Fusie-orgaan
, o Adenohypofyse en neurohypofyse zijn totaal anders qua bouw, embryonale aanleg,
manier van werken maar zijn wel versmolten tot 1 orgaan
- 2 lobben
o Posterieure lob (neurohypofyse)
= uitloper van de hersenen die
verbonden is met een aantal kernen in
de hersenen
Bestaat histologisch uit zenuwuitlopers
die aan het einde een
neurotransmitter (hormoon) afgeven
(ipv dat het aangrijpt op een receptor,
ander neuron of effectororgaan, gaat
het exreet dat geproduceerd wordt
opgenomen worden door de
bloedbaan)
= zenuworgaan
Pars nervosa (neurale lob = dikste deel)
Infundibulum (soort nekregio,
verbindingsregio)
o Anterieure lob (adenohypofyse)
= epitheliaal orgaan
Pars tuberalis (buisvormige stam)
Pars intermedia
Pars distalis (anterieure lob)
- Afbeelding:
o Arteriële systeem neemt contact met de
neurohypofyse en heeft dan verbindingstakken met de adenohypofyse (dus
verbindingsmogelijkheid in beide richtingen)
o Portal veins = structuren die secreet van het ene deel naar het andere deel laten
gaan en omgekeerd
1.1. Adenohypofyse
2 celsoorten
- Chromofobe cellen
o Lege cellen, hebben er niet veel mee te maken
o Kleuren weinig bang van kleurstof
o Cellen die niet hun hele cytoplasma volgestuwd hebben met eiwit
Reservecellen
Gedegranuleerde cellen
Cellen met uiterst kleine granulae
Folliculo-stellaat cellen = cellen die in adenohypofyse voorkomen en
afkomstig zijn van het mononucleiar fagocytair systeem en een
opruimfunctie hebben
- Chromofiele cellen
o Cellen die secreteren
o Zijn sterk kleurbaar
Meeste kleuringen reageren op eiwitten of nucleïnezuren
Standaardkleuring: HE
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentbiomedischewetenschappen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.