Samenvatting
Samenvatting SV Kine bij ouderen
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van de theorielessen van kinesitherapie bij ouderen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Healthy AgeingGezond ouder worden = het proces vh ontwikkelen en behouden van functionele vermogens die welzijn op oudere
leeftijd mogelijk maken = functioneren (functional ability) in interactie met omgeving + intrinsieke capaciteit +
trajecten (evolutie intrinks. cap. doorheen het leven)
Functionele mogelijkheden combineert het individu en zijn omgeving en de interactie daartussen
Hierdoor zijn mensen niet even functioneel in iedere omgeving
Ook lichaamssystemen zijn specifiek ontwikkelt oiv omgeving
Intrinsieke capaciteit omvat alle fysieke en mentale capaciteiten waaruit een individu kan putten
Afhankelijk van genetica, persoonlijke eigenschappen (geslacht, etniciteit, educatie, ..) en
gezondheidskarakteristieken
Oudere mensen ervaren een geleidelijke accumulatie van moleculaire en cellulaire schade -> resulteert in algemene
afname van fysiologische reserves
Varieert van persoon tot persoon in omvang op bepaalde chronologische leeftijd
Trajecten
Optimaal verloop van intrinsieke capaciteit geleidelijke fysiologische
achteruitgang tgv schade aan verschillende weefsels
Terugval door ziekte of trauma -> 3 mogelijkheden
- Herstel tot normale capaciteit
- Veel winst maar niet terug tot optimaal
- Sterke afname
Dalen vanaf geboorte -> mogelijks met interventie die de afname remt
of zorgt voor lichte toename
Geriatrische Kinesitherapie
1 Preventie
Vroegtijdige screening -> bij kinderen wordt er gebruik gemaakt van
groeicurves -> ook handig bij ouderen?
Snellere reactie wanneer een oudere van zijn percentiellijn begint af te
wijken.
2 Patiënt als geheel beoordelen -> vaak multi-/ comorbiditeiten
# comorbiditeiten in relatie met daling van stapsnelheid -> snellere daling
van de wandelsnelheid resulteert in verhoogde kan mortaliteit
Binnen morbiditeiten gaat men moete prioriteren
Standaard medisch model (symptomen 1:1 met pathologie) NIET
aangepast voor diagnosticeren in de geriatrische populatie
1 – casual chain model
Pathologie veroorzaakt andere pathologie waaruit een keten van conditions
ontstaat die id toekomst leiden tot medische problemen
, 2 – unmasking event model
Manifesterend probleem wordt door ander systeem gecompenseerd bij het
verlies van dit systeem wordt ook ineens de onderliggende/verdoken
pathologie opgemerkt
3 – attribution model
Symptomen toewijzen aan verkeerde (reeds aanwezige) pathologie terwijl
er een onderliggende pathologie manifesteert
4 – synergistic moribidty model
Opeenstapeling van voorkomende pathologieën die gecombineerd zorgen
voor opmerkbaar functionaliteitsverlies
3 Patiënt als geheel beoordelen -> polypharmacy
Verschillende medicaties interageren met elkaar vaak geen aanpassingen gedaan ifv eventuele
comorbiditeiten
Vergroot de kans op ongunstige medicatie verslaving
4 Patiënt als geheel beoordelen -> interdisciplinaire behandelingen
Verhoogde ADL afhankelijkheid kan vermeden of gereduceerd worden door goed gecoördineerde
multidisciplinaire zorg
Optimale ondersteuning in meerdere dimensies
Functioneren = prioritair voor de geriatrische kine -> functionele mogelijkheden zo goed mogelijk houden
Preventief door intrinsieke capaciteit zo hoog mogelijk te houden door het hele leven in beweging te blijven
Functioneel verlies inperken
Kwetsbaarheid (Frailty)
Individuele trajecten beïnvloed door kwetsbaarheid vroegtijdige screening naar afwijkende trajecten
Systemen: kracht (power ifv lftd) en uithouding (VO2max ifv lftd)
Uithouding neemt af naargelang leeftijd
Actieve personen kennen meer decline maar aan
(relatief) een zelfde snelheid dan inactieve
personen
Actieve personen hebben doorheen de jaren meer
reservecapaciteit opgebouwd waardoor ze verder
van de independency threshold blijven (minder
snel in gevarenzone komen)
Frailty is de status van kwetsbaarheid voor plotse, disproportionele
veranderingen in de gezondheidstoestand
Banaal event zorgt voor terugslag op functionaliteit -> bij een kwetsbaar
persoon gaat de impact veel groter zijn waardoor de functionaliteit niet altijd
wordt zoals voordien -> afhankelijkheid. Een minder kwetsbare persoon
(minder sedentair) gaat daarentegen beter en sneller herstellen.
,Frailty beschrijven
1 – Phenotype model biomedische insteek: ordinale schaal -> FRIED
5 variabelen worden op een dichotome manier Gewichtsverlies, handknijpkracht, Wandelsnelheid, Fysieke
gescoord activiteit -> te weinig wanneer met lager scoort dan 20%
zelfde leeftijd/ geslacht/ .. (onder P20)
1 Gewichtsverlies > 4,5 kg
2 Zelf gerapporteerde vermoeidheid
3 Sedentair leven/ weinig energieverbruik
4 Trage wandelsnelheid
5 Spierkrachtverlies -> handknijpkracht
Correlatie van verschillende klinische tekens in oudere patiënten die resulteren in de kwetsbaarheidscirkel
Prevalentie van kwetsbare ouderen in de Fried studie is 7% + kwetsbare ouderen hadden meer ongewenste
complicaties dan niet-kwetsbare ouderen
Ouderen kunnen kwetsbaar zijn, onafhankelijk van beperkingen (disability) en comorbiditeiten.
Bemerkingen Fried model: originele studie niet opgezet om kwetsbaarheid te onderzoeken -> 5 factoren gekozen
omdat deze info aanwezig was MAAR andere potentieel belangrijke factoren (vb cognitie of comorbiditeit) werden
daarom niet bestudeerd.
2 – Cumulatieve deficit model biopsychosociale insteek: continue schaal -> ROCKWOOD
In het cumulaties deficitiet model worden individuele deficieten gecumuleerd
Originele Frailty index bestond uit 92 deficieten, dichotoom gescoord -> gereduceerd tot 30. Bevat: ziekten,
ADL, beperkingen, cognitieve problemen, …
Interpretatie: iemand met 7 deficits heeft een index score van 3/30 maw 0,10 of 10%
Frailty index laat toe om frailty te graderen in plaats van het enkel als een aan- of afwezigheid te aanzien
Continue modellen kunnen kwetsbare ouderen accurater identificeren voor interventies -> groter
discriminerend vermogen tussen middelmatige (pre) en ernstige frailty
Sterk gecorreleerd met risico op sterfte na 10 jaar
Zie figuur:
Intrinsieke capaciteit (verschillende systemen) en functionele ability (val, afhankelijkheid) -> effect op
risicostatus -> leiden tot deficieten
Positieve impact van fysieke activiteit en nutritie om kwetsbaarheid terug te dringen
, Fysiologische dysfunctie van 3 of meer systemen is een sterke voorspeller van Frailty
Het aantal abnormale systemen zijn belangrijker dan afwijkingen binnen 1 systeem
Fraily status voorspelt negatieve gezondheid outcomes -> kwetsbaarheid vermeerdert de kans op het ontwikkelen
van disabilites in ADL, verhoogt kans mortaliteit, hospitalseren of institutioneren, op fysieke limitaties, verhoogt het
valrisico en fracturen tgv van, meer kans op cognitieve beperkingen en verminderde levenskwaliteit, …
Interventies voor kwetsbaarheid -> doel: de bestaande verminderde capaciteit of reserve omhoog te krijgen
Effectiviteit van oefentherapie en fysieke activiteit
Oefen programma’s kunnen de gezondheid van kwetsbare ouderen verbeteren -> aanbeveling:
multicomponent training (zowel kracht, uithouding, balans, ..)
Duur van de training is MIN 5 maanden, 3x per week gedurende 30-45 min per sessie
Combinatie therapie en fysieke training hebben op LT het beste effect (zowel op Frailty score als kracht, fysieke
activiteit, wandelsnelheid, gewicht en energie/vermoeidheid)
Complexe interventies verhogen de kans op blijvend thuiswonen
CI zijn gebasseerd op bevindingen uit comprehensive geriatric assessment (multidisciplinair)
Complexe interventies verlagen het aantal vallen alsook de nood voor opname in RVT’s
Oefenen het fysiologische effecten in het brein, het endocrien en het immuunsysteem en de spier
Verbeterd de mobiliteit, de functionaliteit
MAAR de meest kwetsbare ouderen hebben echter het minste baat bij oefenen
Vroegtijdig opsporen van kwetsbare ouderen is cruciaal om gepast interventies op te starten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MaaktNiZoveelUit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen