KRACHTTRAINING BIJ OUDEREN
Verouderingsproces = afname van kracht -> belangrijk om recht te komen na val bvb
Fysieke zelfstandigheid = spiermassa + spierfunctie
Piekwaarde van spiermassa tussen 18 en 30 jaar
Invloed spiermassa:
Uitvoeren ADL Thermoregulatie
Vochtbalans Insuline- en glucosehuishouding
Productie eiwitten door skeletspieren
Absorptie en metabolisering medicatie (lost op in de vetmassa of vetvrijemassa)
Spierfunctie = spierkracht + explosiviteit + krachtuithouding + lenigheid + coördinatie
Spiermassa = doorsnede van de spier (hoeveelheid in kg)
Spieratrofie + spierzwakte -> beperkingen mobiliteit en zelfredzaamheid
Maximale kracht = hoogste kracht die spier kan ontwikkelen bij willekeurige contractie
Beïnvloed door: morfologie (vb penatiehoek), neurologie en energetische factoren
Krachtverlies door:
Verouderen CZS Trage overdracht tussen neurale prikkel en spier
Stijging bind-vetweefsel in spier Minder elasticiteit en stijgende interne /w/
Afname spiermassa Minder calcium afgifte in sarcoplasmatisch reticulum
Sarcopenie
= Invloed van veroudering op de spiermassa -> verlies spiermassa + spierkracht/functie
Grote variabiliteit (niet iedereen ervaart evenveel klachten)
Atrofie = verlies type 1 en 2 vezels icm kleiner worden van overblijvende vezels (vnl type 2)
Begint rond 30 a 40 jaar vermindert lineair met snelheid van 1% per jaar
Naast atrofie ook kortere vezels en wijziging van de pennatiehoek (groter dus minder
krachtoverdracht naar de pees)
Vanaf 70 jaar kent men een versnelling -> 3,5% per jaar bij biologische veroudering
Bijdrage sarcopenie dr: Type Factor
Gedaald anabolisme Endogeen Minder hormonale stimulatie
Verlies motorneuronen, denervatie spiervezels
Stijging non-contractiel weefsel in spieren
Exogeen Minder FA
Bedrust, immobilisatie
Ondervoeding of malnutritie
Gestegen katabolisme Endogeen Gestegen basaal inflammatoir profiel
Exogeen Stressgeïnduceerde inflammatie
Ziekte
, Sarcopenie leidt tot functionele achteruitgang -> Naarmate men ouder
wordt komt er meer interindividuele variabiliteit
Boven 70 jaar functioneren veel mensen dicht tegen hun maximale
mogelijkheden (bvb rechtkomen uit stoel of traplopen komt in de buurt van
80% van hun 1RM)
Hoge intensiteit van ADL activiteiten leidt tot compensatie gedrag (bvb
minder drinken om minder op te hoeven staan om naar het toilet te gaan)
Sarcopenie ICM pathologisch geïnduceerde spierzwakte leidt tot functieverlies en morbiditeit
Onder de ADL threshold komen mensen in een staat van 1RM living (=
activiteiten ADL vragen zoveel van de mensen dat zij continue
presteren in hun maximale capaciteiten)
Hierdoor zullen deze activiteiten vermeden worden (- - functionaliteit)
Maximale capaciteiten moeten zo hoog mogelijk worden gehouden
(door kinesist en multidisciplinair team)
Evaluatie spierkracht
Obv: anamnesen, analytisch, functionele testing (assessment), evaluatie sarcopenie (gewichtsverlies)
Functieverlies is groter dan massaverlies -> beter met functionele evaluaties werken ipv structurele evaluaties
Preventie en behandeling
1 Primaire preventie
Richtlijnen vlogen van fysieke activiteit (150 min/ week - matig intensief)
België: slechts 50% van de populatie haalt richtlijnen en dit is zelfs slechts 20% bij mensen boven 75 jaar, hoe
ouder hoe meer daling
Goede preventie: motivatoren en barrières identificeren
Fysieke activiteit beïnvloed door gemeenschap , intra- (motivatie) en interpersoonlijke (relaties) factoren
Intrapersoonlijk Interpersoonlijk Gemeenschap
Motivator Barrière Motivator Barrière Motivator Barrière
Eigen Slechte Sociale Sociale isolatie Veiligheid Veiligheid
effectiviteit gezondheid component:
peers
Gezondheids- Vermoeidheid Doktersadvies Job, huishouden Weer Weer
voordeel
Langer Angst voor Begeleiding Zorg voor Toegankelijkheid/ Toegankelijkheid/
onafhankelijk letsels / pijn anderen transport transport
blijven
In conclusie:
Leg nadruk op gezondheidseffecten Aandacht voor individuele voorkeur
Aandacht sociale ondersteuning Aandacht angsten
Aandacht belemmeringen fysieke omgeving
2 Secundaire preventie/ behandeling
Ouderen zonder sarcopenie
Wie: ouderen met lagere spierfunctie dan verwacht, maar in afwezigheid van aan sarcopnie gerelateerd
functieverlies
Wat: aanbeveling fysieke activiteit = mensen met normale spierfunctie MAAR met extra aandacht voor
barrières en comorbiditeiten -> classificatiesysteem (Bautmans et all.)
, Gezondheidscategorieën
Categorie Beschrijving Klinisch voorbeeld Behandeling
A A1 Volledig gezond + geen medicatie Geen beperking
A2 Volledig gezond + preventieve Hormoonvervangers, aspirine Geen beperking
medicatie
B B1 Normaal functioneren icm een Stabiele diabetes, behandelde Afhankelijk van
gestabiliseerde niet Cardiovasculaire hypothyroïdie specifiek
aandoening gezondheidsprobleem
B2 Normaal functioneren, medicatie met AH, betablokkers Enkel aan hogere
CV effect, geen CV aandoening buiten intensiviteit onder
ademhaling supervisie
C CV pathologie of abnormaal ECG CABG, bundeltakblok, angina Supervisie instructeur +
medische begeleiding
D Acute of actieve pathologie Bronchospasmes, gezwollen Enkel na goedkeuring
gewrichten arts
Ouderen met sarcopenie
Wie: patienten met sarcopenie
Wat: intensief weerstandsprogramma -> functionele oefeningen > analytische
Hoe: onder supervisie (comorbiditeiten, ziekenhuisopnames, chronische aandoeningen)
Trainingsprincipes
Overload (progressief toenemende belasting) = belasting zorgt voor verstoring van het fysiologisch evenwicht wat
leidt tot adaptatie (niet hetzelfde als overbelasting)
Inbouwen door de /w/, het aantal herhalingen, de herhalingssnelheid te doen stijgen, minder rust te geven of het
volume te vergroten
Supercompensatie = Juiste prikkel = tijdelijke daling van het prestatievermogen gaat zorgen voor een lichte
overshoot tijdens het herstel. Wnr in deze fase opnieuw een prikkel wordt gegeven wint men aan prestatievermogen
Hersteltijd +/- 48 uur bij een krachttraining -> 2 a 3x per week een nieuwe prikkel
Specificiteit = eigenschappen die worden getraind zullen verbeteren (activiteit, gebruikte spieren, energiesystemen,
coördinatiepatroon)
Verminderde meeropbrengst = in begin veel progressie maar die vlakt geleidelijk aan af
Reversibiliteit = verdwijnen van de winst na 6 a 8 weken of na 2 weken bedrust een verlies van 10% spiermassa
Aanbevelingen
Geen effect onderzocht op sarcopenie, wel op spiermassa, spierkracht, physical performance
/w/ training
Effect op spiermassa
+ effect op lean body mass
Stijging volume vd /w/training -> grotere stijging massa
Ouderen minder stijging
Dus weerstandstraining meest effectief op spiermassa wanneer vroeg aangeboden
Spierkracht
Positief effect
Hogere intensiteit geeft meer verbetering
1 review -> hoger volume kan grotendeels compenseren voor lagere intensiteit
Physical performance
Significant + effect op normale en maximale wandelsnelheid, Timed up and go en functional reach
test
Conclusie
Positief effect op kracht en physical performance
Grote spiergroepen trainen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MaaktNiZoveelUit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.