Samenvatting van het vak Strafprocesrecht, gegeven door Tanja Van den Bossche. De samenvatting is gebaseerd op de powerpoints uit de lessen en het handboek.
Vorderingen die uit een misdrijf ontstaan
Vordering = eis
Door OM (bv ik vorder €500 daarna spreekt de rechter dat al dan niet uit)
Opsporing en onderzoek van strafbare feiten
Afsluiting van het onderzoek – rechtspleging onderzoeksgerechten
Rechtspleging voor de vonnisgerechten
Rechtspleging = procedure
1. DEFINITIE EN SITUERING VAN HET STRAFPROCESRECHT
Regels mbt:
Vaststelling misdrijf
De pleger
Hoe straffen opleggen
Werking en bevoegdheden van de instellingen
Belangrijke fasen in strafprocesrecht:
Kan ingedeeld worden in 4 fasen:
Het onderzoek (getuigen verhoren, lichaamonderzoek, …)
Onderzoek eindigt als alles is onderzocht wat onderzocht kon
worden
Raadkamer beslist of er voldoende feiten zijn om de zaak voor een
rechtbank te laten komen indien ze vinden dat er voldoende
bezwaren zijn, wordt de zaak doorverwezen naar vonnisgerechten
o Raadkamer = onderzoeksgerecht (beroep hiertegen kan bij
Kamer van Inbeschuldigingstelling)
De vordering
= eis van het OM
De berechting
Vonnisgerechten: politierechtbank, hof van assisen, correctionele
rechtbank en Hof van Beroep tegen beslissingen van correctionele
rechtbank
o Hier komen de straffen ter sprake na dit zal de manier
waarop de straf zal moeten worden uitgevoerd ter sprake
komen
(De strafuitvoering)
Eens het onderzoek is afgerond gaat het naar de vordering/ eis van het parket, en
daarna naar de berechting
, Onderzoeksrechter is bevoegd van zodra er een inbreuk is op rechten en
vrijheden (parket zal dan aan onderzoeksrechter bv bevel tot aanhouding
moeten eisen)
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
INQUISITOIR (in fase van het onderzoek)
Schriftelijk
Strafdossier is schriftelijk
Verhoren, verslag van dokter die autopsie heeft gedaan, …
Geheim
Niet iedereen kan dossier zomaar raadplegen, tenzij:
Burgerlijke partij kan inzage krijgen in het strafdossier
Niet-tegensprekelijk
Je kan er geen debat over voeren; geen discussie over mogelijk
Na onderzoek terecht bij vonnisgerechten (bij de berechting)
ACCUSATOIR (in fase van de berechting)
Mondeling
Openbaar
Tegensprekelijk
Bv OM maakt ruzie met burgerlijke partij
De verdachte kan tijdens het onderzoek (inquisitoir) geen inzage krijgen van het strafdossier dat
tegen hem opgesteld wordt, behalve wanneer hij voor de rechtbank (onderzoeksgerecht of
vonnisgerecht) moet verschijnen (berechting = accusatoir).
Indien OM zegt ‘ik vraag toepassing van de strafwet’ = de mogelijke straf volgens de classificatie
3. VOORNAAMSTE BRONNEN VAN HET RECHT
DE WET
Wetboek van Strafvordering dd 10.07.1967
Wet houdende voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering dd 17.04.1878
Wet van 20.07.1990 betreffende de voorlopige hechtenis
Internationale verdragen
…
RECHTSPRAAK: vonnissen en arresten die uitgesproken zijn door rechters
RECHTSLEER: geschreven boeken door specialisten
HOOFDSTUK 1: VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN
2
,2 MANIEREN OM STRAFDOSSIER OP TE STELLEN (2 SOORTEN ONDERZOEK)
1. OPSPORINGSONDERZOEK
Olv OM
Een voorbereidend onderzoek door het OM waarin hij verschillende onderzoeksdaden stelt
Sommige onderzoeksdaden kan OM niet zelf verrichten wegens te zwaar ingrijpen in
privéleven van de verdachte (bv huiszoeking) moet dan beroep doen op
onderzoeksrechter
Na onderzoek: OM beslist welk gevolg eraan wordt gegeven
Seponeren
Minnelijke schikking
BIS
Vervolgen
Guilty plea
OM zal vorderen voor de vonnisgerechten
Vonnisgerechten
De strafrechtbanken: politierechtbank, correctionele rechtbank, Hof van Assisen (en
Hof van Beroep in hoger beroep)
Strafzaken worden door vonnisgerechten behandeld
Zaak komt hier terecht na het opsporingsonderzoek; werden naar vonnisgerecht
doorverwezen door OM
2. GERECHTELIJK ONDERZOEK
Olv onderzoeksrechter
Wordt ingeschakeld op vraag van OM om complexere zaken te onderzoeken
OM zal vorderen voor het onderzoeksgerecht
Raadkamer ziet toe op verloop van gerechtelijk onderzoek beroep aantekenen kan bij KI
Raadkamer en KI vormen de onderzoeksgerechten
Na onderzoek: Raadkamer beslist welk gevolg eraan wordt gegeven
Onderzoeksgerechten
De Raadkamer (in 1ste aanleg) en KI (in hoger beroep)
Zaak komt hier terecht na het gerechtelijk onderzoek
GEVOLGEN VAN EEN MISDRIJF
De 2 vorderingen die uit een misdrijf ontstaan:
A. DE STRAFVORDERING
Principe = OM heeft de bevoegdheid om de straf te vorderen
Een vordering (=eis) in naam van de maatschappij (OM/ staande legislatuur
vertegenwoordigt maatschappij)
“Uitoefenen van de strafvordering” = zaak aanhangig maken bij een rechtbank; zaak voor
rechter brengen met als doel de pleger te sanctioneren
Doel: pleger sanctioneren
Burgerlijke partij kan op burgerlijk vlak een schadevergoeding vorderen
Fout, schade en oorzakelijk verband moet bewezen worden!
3
, B. DE BURGERLIJKE VORDERING OF EIS
Door slachtoffer of benadeelde partij kan 2 zaken eisen:
Doel: schadevergoeding of teruggave
Teruggave: herstel in natura van de geleden schade (bv teruggeven van gestolen
goederen)
Om burgerlijke partij te worden moet je iets doen je moet je burgerlijke partij stellen je
onderneemt actie door te zeggen tegen de rechter dat je de schade die je geleden hebt wilt
vergoed zien dmv een schadevergoeding
1. DE STRAFVORDERING
1.1 UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
HET OPENBAAR MINISTERIE
Opportuniteitsbeginsel!
OM oordeelt over de vervolging obv dit beginsel
OM kan zelf oordelen of het opportuun is om een zaak aanhangig te maken voor een
rechtbank, dan wel te seponeren
Ook kan hij kiezen voor een buitengerechtelijke afhandeling
Minnelijke schikking
BIS
Guilty plea
Keuze voor OM om na het onderzoek te doen met de zaak wat hij het meest opportuun acht:
Vervolgen: zaak wordt aanhangig gemaakt bij vonnisgerechten (na
opsporingsonderzoek) of bij onderzoeksgerechten (na gerechtelijk onderzoek)
Seponeren: voorlopig zonder gevolg klasseren (bv omdat er niet voldoende bewijzen
zijn of het gewicht van de zaak is onvoldoende of het is het 1 ste misdrijf van de
verdachte, …)
Minnelijke schikking: verdachte zal niet vervolgd worden in ruil voor betaling van
een geldsom strafvordering vervalt
BIS = bemiddeling in strafzaken = er wordt geprobeerd door overeenkomst tussen
slachtoffer en dader de schade te herstellen (in plaats van te vervolgen gaat OM het
slachtoffer en dader samen zetten en kijken of ze eruit geraken indien ja:
strafvordering vervalt)
Guilty plea = voorafgaande erkenning van schuld = verdachte kan met OM
onderhandelen over uiteindelijke strafmaat nadat verdachte zijn schuld heeft erkent
strafvordering vervalt
In het opsporingsonderzoek zal OM vorderen voor de strafrechtbanken (= de
vonnisgerechten)
In het gerechtelijk onderzoek zal OM vorderen voor de onderzoeksgerechten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper student608. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.