Dit is een volledige samenvatting van het opleidingsonderdeel Internationaal en Europees recht gedoceerd in het tweede semester van het eerste bachelorjaar Rechtspraktijk aan HoGent. Ik slaagde in eerste zit met 15/20!
SAMENVATTING
INTERNATIONAAL EN
EUROPEES RECHT
2020 – 2021
A. Vermeersch
Alle auteursrechten van dit document gaan uit naar de lector A. Vermeersch
,Internationaal en Europees recht
INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT -
SAMENVATTING 2020-2021
PRAKTISICHE INFORMATIE
KENNISMAKING
- Lesgever à an.vermeersch@hogent.be
PRAKTISCH
- Studiefiche op Chamilo!
- Hoorcollege & zelfstudie (voorbereiding les)
- Studiemateriaal
o Slides (Chamilo)
o Verdragsartikelen (Codex)
o ! Illustraties / toepassingen / actualiteit via Chamilo
- Corona-aanpak
o We houden een wekelijk lesritme aan
o Wekelijkse aankondiging met:
§ Lesmateriaal
§ Instructies omtrent het verwerken van lesmateriaal plus eventuele
opdrachten.
§ Bevestiging van de lesvorm en timing per klas.
- Evaluatie
o Schriftelijk examen (100%) inclusief Engels en Frans!
- Cases
o De internationale zaken moet je niet inhoudelijk kennen dit is louter ter
illustratie om verschillen uit te leggen.
o De zaken van Europees recht is het in de kernarresten wel de bedoeling om
deze te kunnen uitleggen en belangrijke zaken kunnen opsommen.
INHOUDELIJK
- Deel 1: internationaal recht
- Deel 2: internationaal privaatrecht
- Deel 3: integratieproces Europese Unie (EU)
- Deel 4: EU recht
- Deel 5: EU instellingen
- Deel 6: EU besluitvorming
- Deel 7: EU vrij verkeer & burgerschap
- Deel 8: EU rechtsbescherming
- Deel 9: EU mededinging
- Deel 10: EU beleid
1
,Internationaal en Europees recht
DEEL 1 – INTERNATIONAAL RECHT
1.1 INDELINGEN VAN HET RECHT
KLASSIEKE INDELING
Privaatrecht Publiek recht
Verhoudingen tussen burger Verhoudingen tussen burgers en overheid
Interne organisatie overheid
Verhouding tussen staten
à Deze indeling is nu moelijker hanteerbaar door toenemend overheidsoptreden in de
onderlinge relatie tussen burgers, toenemend belang van het sociaaleconomisch recht.
- Er is dus minder een onderscheid te maken tussen privaat- en publiek recht.
ANDERE INDELING
Nationaal recht Internationaal recht
Rechtsregelen uitgevaardigd door bevoegde Rechtsregels uitgevaardigd door
politieke instelling van een staat op supranationale politieke instelling,
verschillende niveaus. verdragen tussen staten = internationaal of
volkenrecht.
Enkel toepasselijk binnen de grenzen van Rechtsregelen van een staat in verband met
een staat. de toepassing van nationaal recht op
privaatrechtelijke verhoudingen tussen
burgers van verschillende staten =
internationaal privaatrecht.
à Ook deze indeling is historisch achterhaald door evolutie van sterke nationale staten naar
staten waarvan de juridische macht in twee richtingen wordt afgezwakt (twee evoluties):
1. Naar ‘beneden’, decentralisatie
o Bv.: Naar gemeenschappen en gewesten
2. Naar ‘boven’, supranationaal
o Bv. Landen geven beslissingsmacht naar boven toe (bv. naar de EU).
1.2 INTERNATIONALE RECHTSORDE
1. Oorsprong: van uit de nationale staten
o Nationale staten sluiten internationale akkoorden en creëren instellingen.
Maar het gaat dus uit van de staten.
2. Minder sterk ontwikkeld – overlegorganen
3. Veelheid van rechtsordes
DOELSTELLINGEN
1. Bevorderen en handhaven vrede.
2. Realiseren gelijke rechten en zelfbeschikking volkeren
3. Ontwikkelen vriendschappelijke betrekkingen tussen naties.
4. Bevorderen economische, sociale, culturele en humanitaire samenwerking.
5. Eerbiedigen rechten van de mens en fundamentele vrijheden.
ORGANEN
- Algemene vergadering
o Politiek orgaan
- Veiligheidsraad
o Beslissingsorgaan
o 5 permanente leden (met vetorecht)
1. Frankrijk
2. VK
3. VS
4. China
5. Rusland
o 10 tijdelijke leden (2 jaar)
§ Roterend mechanisme
- Internationaal Gerechtshof
o Den Haag
ILLUSTRATIE
António Guterres = secretaris generaal Verenigde Naties.
2 million COVID-19 deaths: “Our world can only get ahead of this virus one way – together”
Bekijk deze videoboodschap via:
https://www.un.org/webcast/1362235914001/B1J3DDQJf_default/index.html?videoId=6223
189683001
3
,Internationaal en Europees recht
1.4 RAAD VAN EUROPA (COUNCIL OF EUROPE)
ONTSTAAN + LIDSTATEN
- 1949
o Nasleep van de Tweede Wereldoorlog
- Vandaag: 47 landen
- www.coe.int
EUROPEES VERDRAG VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS (EVRM)
- In 1950 afgesloten
- Leden van de Raad van Europa verbinden (geratificeerd) zich ertoe grondrechten te
eerbiedigen (naar hun eigen burgers toe).
- Bv. Recht op leven, op persoonlijke vrijheid en veiligheid een eerlijk proces, eerbied
voor het privéleven, vrije mening…
HUDOC
- Databank voor alle rechtspraak van het EHRM.
- http://hudoc.echr.coe.int
EHRM
- Het Hof die toezicht houdt op de naleving van het EVRM.
ILLUSTRATIE
Cases en procedures EHRM (Chamilo)
- Persbericht rechtspraak 19/1/2021
- Interstatelijke procedure Nederland t. Rusland
- Q&A interstatelijke procedures
o Twee soorten procedures
§ Private procedures
• Personen, ondernemingen, ngo’s
• Eerst alle interne middelen uitputten
§ Interstatelijke procedure
• Een land brengt een ander voor het EHRM.
o Het gaat telkens over een schending van het EVRM.
- Navalny statement
4
, Internationaal en Europees recht
1.5 EU ALS BIJZONDERE RECHTSORDE
EUROPA?
Europese Unie Raad van Europa
27 lidstaten (na Brexit) 47 landen
Zeer ruim takenpakket: Mensenrechten en andere
- Milieu
- Landbouw
- Externe betrekkingen
- …
Supranationaal Intergouvernementeel
- De landen / overheden hebben (een - Ze gaan met de verschillende
5 verschilpunten
deel van) hun bevoegdheden overheden samenwerken.
overgegeven aan een hogere - Ze hebben geen deel van hun
instantie. bevoegdheid overgegeven aan een
- Vaak komt hier bindende wetgeving hogere instantie.
uit die onmiddellijk toepasbaar is
binnen de staten.
Brussel / Luxemburg / Straatsburg Straatsburg
- Brussel à 1e parlement (Hoofdstad
van de EU)
- Straatsburg à 2de parlement
- Luxemburg à Hof van Justitie
Hof van Justitie (gerecht) EHRM (gerecht)
SITUERING
- Formeel (vormelijk)
o Internationaal recht, volkenrecht
- Materieel (inhoudelijk)
o Ook veel privaat recht, sociaal & economisch recht naast het publiekrecht.
5
,Internationaal en Europees recht
EIGENHEID OF ‘SUI GENERIS KARAKTER’ VAN HET ‘EUROPEES RECHT’
Deze eigenheid wordt verklaard op drie vlakken:
1. Bevoegdheidsoverdracht
o De landen hebben Europese instellingen boven zich gezet.
Deze instellingen gaan eigenlijk wetgeving opleggen voor deze landen.
2. Rechtstreekse band tussen Europese burgers en de EU
o Europees burger = Een persoon die een nationaliteit heeft van een van de 27
lidstaten.
§ 3 kenmerken:
1. Men kan (of moet) deelnemen aan de Europese verkiezingen.
2. Europees burgerinitiatief
= 1 miljoen burgers (samen) kunnen ervoor kiezen om een
topic op de Europese agenda te plaatsen.
o Dit kwam er om de band tussen de burgers en de EU te
versterken.
• Mogelijkheid om in kader van de rechtsbescherming
procedures te voeren voor de EU-rechters.
3. Rechtsbescherming
6
,Internationaal en Europees recht
DOCUMENTEN VAN DIT DEEL
BOODSCHAP ANTONIO GUTERRES
3 UITSPRAKEN EHRM
Dit zijn voorbeelden van private entiteiten (ondernemingen, personen, ngo’s…) die een
lidstaat (land) aanspreken tot een schending van het EVRM.
! Goed onthouden dat voordat je mag stappen naar het EHRM, je eerst alle nationale
rechtsmiddelen moet uitputten.
KESKIN V. THE NETHERLANDS
FEITEN
- Keskin is een Turk en Nederlander.
- Hij was vervolgd voor strafrechtelijke procedures.
- Hij betwiste dat er geen kruisverhoor van de getuige gebeurde.
- Hij heeft een aantal nationale procedures doorlopen.
- Art. 6 EVRM à Recht op eerlijk proces (grond van de procedure voor EHRM)
- Hof bevond dat er een schending was van art. 6 EVRM door Nederland.
AKTIVA DOO V. SERBIA
FEITEN
- Aktiva is een onderneming gevestigd in Belgrado die beslag kreeg op een aantal van
hun goederen.
- Ze stelden dat er een aantal vereisten niet voldaan waren voor beslagname.
- Aktiva vond dit een schending van Art. 1 van Protocol 1 à EHRM bevond dit dan ook
een schending in zijn besluit.
MEHDI TANRIKULU V. TURKEY
FEITEN
- Mehdi (Turk) is een hoofdredacteur van een kranten hij wordt beschuldigd van
propaganda.
- Hij werd veroordeeld tot 6 jaar gevangenis (strafrechtelijke vervolging) omwille van
het schrijven van artikelen over de PKK.
- Hij klaagde Turkije aan voor schending van artikel 5 en 10 EHRM.
- Het Hof bevond een schending van artikel 5 en 10 EVRM + morele schadevergoeding.
7
,Internationaal en Europees recht
PERSBERICHT OVER DE INTERSTATELIJKE PROCEDURE TUSSEN NEDERLAND EN RUSLAND
- Het gaat over een procedure van Nederland die Rusland wil voor het Hof brengen
voor het neerhalen van MH-17.
Q&A OVER INTERSTATELIJKE PROCEDURES
- De interstatelijke procedures zijn zeer beperkt (20-tal nog maar geweest).
o = Lidstaat die een andere lidstaat voor het Hof brengt. De lidstaat die
aangesproken wordt, wordt op de hoogte gebracht van waarvoor ze
terechtstaan en dat ze zich kunnen verweren.
- Gevolgen?
o Een settlement = Een afspraak tussen de betrokken landen waar de
tegenpartij een fout zal toegeven of excuses geven. Of het kan ook een harde
veroordeling zijn waar er vastgesteld wordt dat ze een inbreuk hebben
gedaan op het EVRM; en dan ook een schadevergoeding moeten betalen.
NAVALNY
- Dit is een statement van de Raad van Europa dat zeer sterk de situatie in Rusland
veroordeeld.
- De Raad van Europa vindt dit een overtreding van het EVRM.
- Rusland werd al eerder veroordeeld voor schending van de mensenrechten.
8
, Internationaal en Europees recht
DEEL 2 – IPR BASISBEGINSELEN
2.1 IPR - SITUERING
QUID?
De tak van het recht die in een internationale situatie zal uitmaken:
1. Welke rechtbank van welk land bevoegd is.
2. Welk recht van welk land toepasselijk is.
3. Hoe andere landen die rechterlijke uitspraak (eventueel) zullen erkennen en
uitvoeren.
IPR – RECHTSVRAAG = 3 VRAGEN
1. Welke rechter is bevoegd?
2. Welke zijn IPR verwijzingsregels van de forumstaat?
3. Welk materieel recht wordt door deze verwijzingsregels aangeduid?
IPR – RECHTSVRAAG - OPLOSSING
- De internationale bevoegdheid à bevoegdheidsrecht
- Het toepasselijk recht à conflictenrecht
- Daarnaast:
o De erkennen en de uitvoerbaarheid van buitenlandse vonnissen en akten à
exequaturrecht
IPR ANNO 21 S T E EEUW – GLOBALISERING
- Harmoniseren / uniformiseren materieel recht
o EU-recht
- Administratieve samenwerking
o Internationale verdragen
o Europese verordeningen
- Gerechtelijke samenwerking
o Toegang tot het buitenlandse recht
o Verkrijgen van bewijs
o Voorkoming parallelle procedures
9
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentrechtspraktijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
