- Zelfstandig chemisch systeem
- Kennen een duidelijke organisatie van macromoleculen
- Hebben een eigen metabolisme
- Interactie met omgeving
- Zijn in staat te groeien en zich te reproduceren
- Beschikken over een erfelijke bron van informatie (= genetische code)
- Onderhevig aan evolutie
- Abiogenese: aanmaak van organische moleculen als bouwstenen voor eerste leven
- (zelf) assemblage van bouwstenen tot protocellen
- Erfelijke informatiedragers
H2 evolutie en natuurlijke selectie
Begrip Uitleg
Homeostase Proces waarbij organismen het interne milieu
van chemische en fysische processen in
evenwicht houdt, ondanks de veranderingen in
de omgeving.
Protocellen Liposomen waarbinnen organische reacties
plaatsvinden tussen macromoleculen
LUCA Last universal common ancestor
Evolutie Populatie die veranderd over de generaties
heen
selectie Mechanisme waardoor bepaalde individuen
slagen
Kunstmatige selectie Mens beslist welke organismen nakomelingen
krijgen of niet
,Fenotype Kenmerk dat een organisme vertoont
Genotype Fenotype wordt grotendeels door de erfelijke
info bepaald
Fenotypische plasticiteit Fenotype vertoont vorm van plasticiteit ten
opzichte van genotype
Gen Element dat de info draagt die invloed heeft op
een bepaald fenotypisch kenmerk
Allel Wanneer er een variatie voor een gen bestaat
Chromosomen DNA strengen die genen bevat
Epigenetische aanpassingen Aanpassingen in het genoom die niet te zien zijn
in de genetische code maar wel effect hebben
op de expressie van genen
Mutatie Verandering in volgorde of samenstelling van de
baseparen in de genetische code
Gefixeerde mutatie Wanneer een nieuwe gunstige mutatie
aanwezig blijft in de populatie
Kiembaanmutatie Bij meercellige organismen kan een mutatie
slechts erfelijk doorgegeven worden indien die
plaatsvindt in een geslachtscel of voorloper van
geslachtscel
Somatische mutaties Mutaties in cellen die niet tot de kiembaan
behoren
Crossing over Net voor het moment dat de chromosoomparen
splitsen, zullen de homologe
chromosoomparen naast elkaar gaan liggen en
kunnen er genen uitgewisseld worden door
homologe recombinatie
Spaarzaamheid Concept waarbij bestaande sequenties
herbruikt worden
Coöptatie Herbruiken van een bestaand gen of kenmerk
voor een nieuwe functie
Genregulatie Mechanisme dat verantwoordelijk is voor de
cascadereactie
Heteroscopie Indien een cruciaal gen op een andere plaats tot
expressie komt kan een volledige nieuwe
module worden opgebouwd
Heterochronie Indien een gen op een ander tijdstip tot
expressie komt
Heterometrie Wanneer een gen in hogere of lagere mate tot
expressie komt
Evolutie Veranderlijkheid van de relatieve frequentie van
allelen binnen een populatie
Hardy weinberg principe Gaat ervan uit dat de allelenfrequentie in een
oneindig grote en stabiele populatie
onveranderlijk blijft over generaties heen
Genetische drift Fluctuatie in de allelenfrequentie van de genen
Stochastisch proces Toevallig proces of opeenstapeling van
toevallige processen (bv: wegvallen van
broedgebied door bosbrand)
, Populatieflessenhals/populatie bottleneck Komt voor wanneer een zeer klein deel van een
oorspronkelijke populatie overleeft, of in staat is
nakomelingen te maken
Stichterseffect Speciale vorm van een populatieflessenhals
waarbij niet volledige populatie betrokken is,
maar enkel een relatief geïsoleerde
subpopulatie
Inteelt Genetisch verwante individuen kruisen
Inteelt coëfficiënt Mate van inteelt in een populatie, kans dat
verwanten kruisen
Inteelt depressie verminderde voortplantingssucces van een
individu dat afkomstig is uit verwante
ouders in vergelijking met een individu dat
afkomstig is uit niet verwante ouders.
Inteelt lading / mutatie lading Accumulatie van ongunstige mutaties binnen
een populatie
Fitness mate waarin een individu in staat is om meer of
minder nakomelingen te krijgen in
vergelijking met zijn populatiegenoten
Natuurlijke selectie Over de generaties heen is er een spontane
selectie voor genen die een hogere fitness
geven
selectiedruk Wanneer een bepaald kenmerk zorgt voor een
verhoogde of verlaagde fitness
Adaptatie Kenmerk dat zorgt voor een aanpassing aan de
omgeving
Exaptatie Adaptatie die gradueel voor één functie
ontwikkeld is maar plots een totaalandere
functie kreeg
Convergente evolutie Wanneer eenzelfde evolutionaire druk aanwezig
is bij organismen uit totaal verschillende
soorten, is het niet uitzonderlijk dat éénzelfde,
of een vergelijkbare adaptatie evolueert
Homoplasie Vergelijkbaar kenmerk dat door convergente
evolutie tot stand komt
Analogie Wanneer ene kenmerk dezelfde functie heeft
maar een andere vorm
Homologie Kenmerk dat overgeërfd is van een
gemeenschappelijke voorouder
Fylogenetische beperkingen Welke adaptatie ontstaat is afhankelijk van de
kenmerken van de voorouders, hierdoor kan
niet elk probleem opgelost worden = beperking
Evolutionaire trade-offs Hierdoor wordt een spontane afweging
gemaakt
Pleiotropie een aanpassing aan een gen voor één specifieke
functie, gevolgen heeft voor een compleet
ander kenmerk
Kwantitatieve kenmerken Kenmerken die vaak bepaald worden door een
grote set genen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynncorthouts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.