Samenvatting
Samenvatting Politieke, Sociale En Culturele Geschiedenis
Ik had een 19/20 voor dit vak!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
GESCHIEDENISLES 1
Uitgangsvraag: verlichting.
Vrijheid?
Sociale (on)gelijkheid?
Solidariteit en empowerment?
‘Al wie tot mijn cultuur behoord, die dezelfde godsdienst heeft, dezelfde taal spreekt… hoort
erbij.’ Is vandaag de dag, in onze maatschappij, sterk aanwezig en is te zien in concrete
dingen.
Solidariteit met eigen cultuur en eigen natie.
KAPSTOKDATA: ZEER BELANGRIJK
1750 West-Europa – Ancien Régime
1815 Op weg naar industrie en democratie –
Burgerlijke rechtsstaat
1885 Imperialisme
1929 Strijd kapitalisme vs communisme
1989 Val van de muur – einde koude oorlog
Macht steunt op God en
1750 ANCIEN REGIME traditie
Is de tijd toen we nog niet modern waren, nog niet Standensamenleving
democratisch. Er waren nog geen verkiezingen, parlement, Adel
ministers… er was een koning, keizer, hertog, graaf,… die alle macht had. Dat heeft eeuwen
gewerkt, maar Max Weber zei ‘dit systeem is niet goed’. Het heeft 2 nadelen volgens Max
Weber: corruptie en nepotisme (vriendjespolitiek).
Mensen hebben dit eeuwenlang geaccepteerd, omdat ze er van overtuigd waren dat dit
door God zo bepaald was.
Als we met z’n allen geloven dat God de macht heeft, dan wordt dat werkelijkheid.
Thomas Theorema.
Autoritaire samenleving, standensamenleving.
Standenmaatschappij: geen verticale sociale mobiliteit mogelijk.
1815 WATERLOO
We zien geleidelijk aan het kapitalisme ontstaan, na de Franse revolutie.
In het Ancien Régime was er geen hebzucht, geen kapitalisme… nu wel.
Er komt een nieuwe economie: kapitalisme.
Nieuwe toplaag: burgerij.
Nieuw probleem: ‘sociale kwestie’. Sociale kwestie: uitbuiting arbeiders, onderste laag van
de samenleving.
1885 IMPERIALISME
,Onze economie kon niet draaien zonder kolonie. Kolonies die uitgebuit worden elders in de
wereld. Streven naar machts- en gebiedsuitbreiding door een staat.
Democratie is wat gegroeid, meer inspraak, meer vrijheden, meer stemrecht… het
kapitalisme is imperialisme geworden.
Keerzijde: sociale kwesties en kolonies.
Verlichting heeft voor vooruitgang gezorgd, maar er zijn 2 grote schandvlekken: uitbuiting
van lokale mensen en uitbuiting van mensen in kolonies.
1929
Kapitalisme stort in. Begin van een crisis die 10-tallen jaren zal duren. De hele wereld wordt
er bij in getrokken.
Tegelijkertijd: succes van het communisme.
1989 VAL BERLIJNSE MUUR
Tegelijkertijd in Peking: 1989
VOLKSOPSTAND, bloedig neergeslagen – tankman
Militaire zelf zijn niet helemaal akkoord met waar ze mee bezig zijn, tank zoekt
andere weg zodat hij niet over de man moet rijden
Op het Tiananmenplein
11 september 2001 (tot vandaag): NINE ELEVEN
2011 ARABISCHE LENTE
Reeks volksopstanden in verschillende Arabische landen
(Ze wouden een democratische samenleving)
TAHIRPLEIN – mensen worden in elkaar geslagen, vernedert, …
BEGIN 21E EEUW JEUGD BEWEEGT WEER
March for our lives - 24 maar 2018
Protest tegen wapengeweld (vooral in Washington), uiteindelijk is er niets veranderd.
BOEKEN
- The end of history and the last man – Francis Fukuyama – ’89- ‘92
= ‘einde van de geschiedenis’
Vlak na de val van het communisme in Oost-Europa
Hij zegt; de koude oorlog is voorbij, het kapitalisme (het weste) heeft gewonnen. Er is geen
conflict meer in de wereld (communisme – kapitalisme), iedereen zal een liberaal
kapitalistisch model kennen.
Geschiedenis van conflicten is voorbij.
, = grootste stommiteit die je kunt zeggen, man heeft zich moeten herpakken. ‘Ik zal
helemaal fout’.’
- The clash of civilizations and the remaking of world order – Samuel P. Huntington –
1996
= ‘botsing der beschavingen’
24 december 2008 gestorven
Toekomst internationale politiek: radicaal. Cultureel godsdienstige tegenstellingen, geen
idelogie.
Wel: culturele en religieuze verschillen.
Cultuur verschillen: onoverbrugbaar
Nieuwe conflicten in de toekomst zullen draaien om culturele verschillen, niet meer
communisme vs kapitalism (=idelologie).
Nu al is er veel belangrijker conflict bezig: vrije markt (Amerika) – handelsoorlog (China)
chinese economie verzwakt, dat zal effect hebben op de hele wereldeconomie.
‘Krietiek’: twee oude blanke professoren, rechtse mannen.
- Kapitaal in de 21ste eeuw – Thomas Piketty – 2013- ‘14
Ancien régime wanktelt; barsten in de standensamenleving
Het land en de mensen
Kenmerken van Europa rond 1750 (PP) Kijken altijd eerst naar
de economie
1. Één grote relatieve leegte: 15 inwoners/km2 Daarna cultuur
Onze regio: drukker bevolkt doordat we grenzen aan vele wateren Als laatste: politiek
(schepen vervoeren goederen). = materialistisch
De bevolking groeit tot aan een bepaald piekmoment – daarna strot het
weer in; voor de aarde is het niet meer mogelijk om zoveel volk te ‘verzorgen’, zorgt voor
hongersnoden, ziekte en oorlogen. Bevolkingscijfer stort in, daarna stijgt het opnieuw.
The Malthusian dilemma – Growth of Resources and Population
Maltus zag als eerste dat de bevolking zeer sneller steeg dan de beschikbare middelen
om de bevolking levend te houden. Er zal altijd, onvermijdelijk een catastrophe
gebeuren. Hij waarschuwd voor de overbevolking.
Overbolking, vooral in Afrika, is bedreigend voor het voortbestaan van de planeet. ‘Maak
geen kinderen’, ‘kinderen zijn het meest vervuilende dat je kan maken’.
China: 1 kind politiek
VS optimisten: ‘we gaan nieuwe manieren vinden om voedsel te kweken’, …
Malthus heeft ongelijk. Industiële revolutie komt, de mens heeft veel capaciteit om
voedsel te verwerven.
2. Hoge geboorte + hoge sterftecijfers
, Kwart van de mensen sterft als baby (25%), de helft van de mensen sterft voor zijn 20 ste,
gemiddelde leeftijd ligt rond de 30 voor heel Europa rond 1750. Oudere mensen zijn zeer
zelfzaam (en zijn meestal van de elite).
Leeg, veel geboorte, maar ook veel sterfte (Europa 1750). Europa is niet meer ontwikkeld/
anders dan China, Afrika, Arabische landen,… we zijn één van de velen met deze problemen.
3. Huwelijk en gezin
Hier, in tegenstelling tot andere culturen, kende wij wel al het kerngezin. Het was
niet romantisch (partners die elkaar graag zien), zoals nu.
Een gezin in het Ancien Régime is een ‘bedrijf’, man en vrouw waren in de eerste
plaats zakenpartners. Pas zo’n 100j geleden ontstond het huwelijk uit liefde.
Groot deel van de bevolking trouwt gewoon niet. Er waren veel buitenhuwelijkse
kinderen.
Men trouwt niet of veel later, zelden uit liefde.
4. Armoede, ongelijkheid, … en onzekerheid.
Onwaarschijnlijke sociale ongelijkheid. Een héle kleine elite bezit alles. De grote
meerderheid van de bevloking hongersnood, ….
Aanleding tot Franse Revolutie (wordt later besproken)
5. Weining natuurlijke grenzen = mobiliteit mogelijk
Weining geografische (aardrijkskundige) grenzen, min of meer plat continent met
drie gebergtes (Pyrineën, Alpen, Oeral).
Europa: horizontale oriëntatie.
Amerika: verticaal. Zowel in Noorden als Zuiden gebergten die vervoer tegenhouden.
Zeer weinig natuurlijke hinderpalen; continent is klaar om handel te gaan drijven.
Economisch op te stijgen.
We zijn het continent van de grote rivieren: MOBILITEIT. Transport gebeurt over het
water. Zee, rivieren, minder over de weg.
6. Staatsvorming is pas begonnen
Wat is er ondertussen veranderd/hetzelfde gebleven in Europa:
De economie
We zitten politiek in het Ancien Régime (nog geen democratie), maar ook economisch (nog
geen kapitalisme). Het is een ander economisch systeem.
Economie op het platteland: overgrote deel van de mensen leeft in dorpjes, gehuchtjes.
Mensen wonen daar en overleven door alles wat ze nodig hebben, zelf te maken.
Zelfvoorzienende economie, zonder handel = autarkisch. Geen surplus, geen overschot.
Niets extra om te gaan verkopen,… een statische economie.
Er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld:
Oost-Europa: de mensen zijn niet vrij. Er is slavernij, lijfeigenen, die nog minder materiele
middelen hebben. Leven op de grens van hongersnood.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Zara24. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen