In dit document vind je de samenvatting terug van het vak Psychodiagnostiek 1. Dit vak werd gegeven in het eerste jaar van de opleiding Toegepaste Psychologie in semester 2. De samenvatting is gebaseerd op de slides, de notities van elke les en de te kennen cursussen. Met deze samenvatting was ik e...
Psychodiagnostiek
TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE | AJ 2020-2021 - FASE 1 SEM
Mila Duerloo ☆
THOMAS MORE HOGESCHOOL | TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE
, Samenvatting
psychodiagnostiek
1. Inleiding tot de psychodiagnostiek
1.1 Omschrijving & belang van psychodiagnostiek
Waarom doen we aan psychodiagnostiek?
1.1.1 Alledaags impliciet diagnosticeren
= toekennen van oorzaken aan verschijnselen of gedragingen (attributietheorie)
• Iedereen doet het, elke dag & vooral bij afwijking v/e verwacht patroon
Vb. man die alleen zit op een trein praat hard bellen met bluetooth?, psychotische man?
Vb. Tijdschriften & magazines als entertainment (flair test)
Vb. Media, televisie & documentaires: extremer (on)gewenst gedrag (temptation island)
Onderzoek naar foutenbronnen:
a) Hoe gaan mensen om met kansen & waarschijnlijkheden?
Vb. 1: Welk type woorden zijn het meest frequent in het Engels?
a. woorden die beginnen met een 'r' of
b. woorden die 1 'r' als derde letter hebben?
Meeste vinden (a) waarschijnlijker dan (b)
Vb. 2: "Mijn vriend is professor. Hij schrijft graag gedichten, is nogal verlegen en klein van gestalte.
Op welk terrein is hij werkzaam: Chinese literatuur of psychologie?“
Meeste denken dat het om een hoogleraar Chinese literatuur gaat.
Mensen zijn slecht in het schatten, afwegen & herzien van kansen
b) Wat is de oorzaak foutbronnen?
• HEURISTIEK (vuistregel)
= (vuist)regel om sneller tot de oplossing v/e probleem te komen (vaak impliciet/onbewust)
o Informele, intuïtieve & speculatieve oplossingsstrategieën
o algoritmen= werken altijd & overal
o Heuristieken= specifieke strategieën die we leren gebruiken in specifieke situaties &
garanderen niet altijd oplossing
o Hoe meer ervaring met een taak, hoe beter heuristieken ontwikkeld zijn
• Vaak oorzaak v foutenbron (Types heuristiek)
1
, oBeschikbaarheidsheuristiek | vb. 1
= makkelijk uit het geheugen op te halen
vb. emotioneel geladen, vaker voorkomen (vliegtuig crash in de krant)
o Representativiteitsheuristiek | vb. 2
= vergelijking met typische voorbeelden, prototypes/stereotypen
Hoe statistische redeneren mensen?
Uitkomst: (85%) A > C > B
→ Verklaring T & K: representativiteitsheuristiek
Beschrijving voldoet niet aan die v/e hardrocker (B) meer aan dat v/e hardrockende accountant (C)
→ Statistische fout: in strijd met P (accountant & hardrocker) ≤ P (hardrocker)
C is het minst waarschijnlijk je moet aan beide kenmerken voldoen
• Andere statistische fouten
Vb. Velen denken dat vliegen gevaarlijker is dan autorijden
Vb. Lijst v 19 “beroemde” mannen & 20 “gewone” vrouwen: meeste mensen denken dat er
meer mannen dan vrouwen op de lijst staan
• Verklaring T & K: beschikbaarheidsheuristiek
- Hoe gemakkelijker voorbeelden v/e fenomeen te binnen schieten, des te frequenter is dat
fenomeen
c) Wat is de impact op de kwaliteit van de psychodiagnostiek?
- Impact heuristieken: Wat is er aan de hand? Wat zou je adviseren?
o Casus Jolanta: Werkzoekend – Geen Nederlands – Sociaal
representativiteitsheuristiek: poetshulp? => maar ingenieurs job
o Casus Dounia: Werkverlies – Lusteloos – Negatieve gedachten
representativiteitsheuristiek: Depressie? => maar drankverslaving over hoofd zien
o Casus Rik: Concentratiemoeilijkheden − Moeilijk stil zitten − Impulsief − Snel boos
representativiteitsheuristiek: ADHD? => maar andere hypothesen vergeten bv. scheiding
- Extra aandachtspunt: confirmation bias
= info opzoeken die eigen opvatting ondersteunt, minder voor info die er tegen in gaat
1.1.2 Impliciet diagnosticeren in psychodiagnostiek: mogelijke foutenbronnen
• Vaak geen systematische & consistente werkwijze
• Informatie zoeken die idee bevestigt (confirmation bias)
2
, • Te vlug adviezen formuleren
• Gebrekkige betrouwbaarheid & validiteit v/d onderzoeksmiddelen en ongeschikte normen
• Voor de hand liggende diagnosen & interventies over het hoofd zien
• Diagnostisch proces onvoldoende afgestemd op de hulpvragen v/d cliënt
• Besluitvorming onvoldoende gebaseerd op beschikbare gegevens; geen objectieve criteria
hanteren (= verhoging v/d subjectiviteit)
• Besluitvorming onvoldoende geëxpliciteerd (duidelijk maken) & daardoor onvoldoende
duidelijk voor collega’s en cliënten
• Eigen persoon als foutenbron
• Onvoldoende samenwerking met cliënt & zijn omgeving
• Teveel vakjargon in de communicatie
Impliciet diagnosticeren in psychodiagnostiek
Fouten & vertekeningen mogelijk in elke fase v/d psychodiagnostische besluitvorming
→ Invloed foutenbronnen: verminderd door gebruik v/e duidelijk (psychodiagnostisch) procesmodel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper milaextra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,39. Je zit daarna nergens aan vast.