- Detheorie wordt gegeven door Prof. Dr. Gina Rossi (hoorcollege)
➔ Contact: gina.rossi@vub.be
➔ Differentiële psychologie = focus op individuele verschillen
➔ Lessen (hoofdlijnen op slides) + handboek: Rossi, G. (2021). Differential
Psychology. London: McGraw-Hill
➔ Via handboek kan je slagen, maar in de lessen worden de accenten en rode
draden uitgelegd.
➔ Leer op basis van inzichten (geen auteurs vanbuiten leren)
➔ Na HOC de cursus nalezen.
- Oefeningen zijn on campus door Xenia (werkcolleges)
➔ Einddoel WPO: geïntegreerd persoonlijkheidsverslag schrijven
- Eerste & laatste HOC on campus
- Andere lessen: livestream en opname
- Link via Teams
- Examen (20 meerkeuzevragen – 4 antwoordopties & 1 juiste) HOC 50%
➔ Geen giscorrectie & geen hogere censuur
➔ Voorbeeldexamen op Canvas
➔ Vragen uit alle hoofdstukken
- Taak oefeningen 50%
- Eindtotaal: alleen als aan alles wordt deelgenomen
➔ Examen theorie /10 + taak /10 = eindtotaal /20
- Indien geen credit overname punten voor delen waarop helft of meer behaald (5 of
meer op 10, afronden punten enkel op eindtotaal)
1
,H1: INLEIDING PERSOONLIJKHEIDSPSYCHOLOGIE
➔ Niet het hele hoofdstuk leren, slechts p. 11-15
➔ Focus op het accentverschil tussen differentiële psychologie
1. KLASSIEKE THEORIEËN
De meeste ‘grote’ klassieke theorieën vertrekken vanuit een universele benadering:
fundamentele psychologische processen en kenmerken die gelden voor alle mensen of
hoe mensen in het algemeen kunnen beschreven worden.
Freud: Gelijk wat je hebt meegemaakt had elke persoonlijkheidsstructuur een id en ego.
= de meeste grote klassieke theorieën hebben een klassieke benadering
2. HEDENDAAGS ONDERZOEK NAAR DE PERSOONLIJKHEID
Legt meestal in tegenstelling tot de klassieke theorieën de nadruk op individuele en
groepsverschillen (= niet universeel).
Elke onderzoeker vertrekt vanuit zijn eigen perspectief. Elk van de bestaande
perspectieven omvat delen van de waarheid.
➔ Binnen het veld van de differentiële psychologie ga je cultuurpsychologen,
biologische specialisten… hebben. De combinatie van alle kennisdomeinen
creëert een geheel beeld.
3. KENNIS DOMEIN
= Is een gespecialiseerd gebied binnen de wetenschap van de psychologie van waaruit
psychologen zich richten op het leren over specifieke en beperkte aspecten van de
menselijke natuur
Maar integratie is nodig om een volledig beeld te krijgen van de persoonlijkheid.
6 Kennis domeinen:
1) Dispositionele domein = De aandacht wordt vooral gericht op manieren waarop
individuen verschillend zijn van elkaar. Dit domein doorkruist daardoor alle andere
domeinen.
2) Biologische domein = Mensen zijn in de eerste plaats verzamelingen van
biologische systemen. Die systemen zijn de bouwstenen voor gedrag, denken en
emoties (bv. fysiologische basis voor persoonlijkheid, tweelingonderzoek,
evolutionaire benaderingen van persoonlijkheid…).
3) Intrapsychische domein = mentale mechanismen van de persoonlijkheid, vaak niet
op ‘bewust niveau’.
➔ Persoonlijkheidspsychologie: Freud’s klassieke theorie en meer moderne
benadering van de psychoanalyse (onderdrukking, ontkenning, projectie…);
motieven voor behoeften (power, achievement, intimacy) (TAT)
4) Cognitief en ervaringsdomein = aandacht voor cognitie en subjectieve
ervaringen zoals bewuste gedachten, gevoelens, overtuigingen, verlangens
• Zelf & zelfconcept
• Streefdoelen
• Emotionele ervaringen
• Intelligentie
2
,5) Sociale en culturele domein = Persoonlijkheid beïnvloedt en wordt beïnvloed
door cultuur en sociale contexten. Onderzoek naar culturele verschillen tussen
groepen (bv. agressie). Individuele verschillen in culturen – hoe komt
persoonlijkheid tot uiting in een sociale context?
6) Aanpassingsdomein = persoonlijkheid heeft een sleutelrol bij onze manier van
‘copen’ en aanpassen aan gebeurtenissen in het dagelijks leven. Persoonlijkheid
staat in verband met gezondheid en staat in verband met problemen bij coping en
aanpassing.
3
, H2: PERSOONLIJKHEIDSTREKKEN OVER DE TIJD:
STABILITEIT VS. VERANDERING
(DISPOSITIONELE POSITIE)
Coherentie = uw trek blijft gelijk (stabiliteit) maar de uiting/ gedrag wordt verschillend.
➔ Bv.: Temperament die openstaat voor prikkels, dat wordt waarschijnlijk een
extroverte persoonlijkheid. De trek is nog altijd gelijk als 16-jarige, maar dat is
‘gaan dansen’. 70-jarigen die in rollercoasters gaan.
➔ Test aanpassen aan het gedrag dat er op dat moment is.
Belangrijke vragen
- Hoe evolueert persoonlijkheid doorheen iemands leven? = Gaan ouderen
veranderen of niet? Kan therapie een effect hebben op persoonlijkheid?
- Hoe stabiel zijn verschillen tussen mensen doorheen de tijd? = Gaat uw therapie
effect behouden blijven?
- Wat verandert er, wat blijft stabiel? = kan je predicties maken?
- Kan je van kleinsaf al in verschillen tussen kinderen, latere verschillen zien in
volwassenheid?
Oefening: nadenken wat hetzelfde is gebleven & wat verschillend is.
- Verschillend: onzekerheid → meer zelfvertrouwen
- Hetzelfde: eerlijkheid (kern)
Sommige aspecten blijven dezelfde, dit is waarschijnlijk de kern die voor uzelf
heel belangrijk is. Deze blijft meestal hetzelfde, tenzij je een enorm ingrijpende
gebeurtenis hebt ervaren.
Sommige aspecten blijven dezelfde ‘kern’ blijft dezelfde, andere aspecten gaan
veranderen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentsammie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
