1 INLEIDING
Farmacognosie
= De studie van geneesmiddelen van natuurlijke afkomst
= Geneesmiddelenkennis van planten (bv.: paracetamol, Oscillococcinum →
weerstand verbeteren)
BCFI (http://www.bcfi.be/nl/start)
= Belgisch Centrum voor Farmaceutische Informatie
= Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium
Alles dat te maken heeft met geneesmiddelen
1.1 TOEDIENINGSVORMEN
Toedieningsweg
= De route waarop een medicijn, vloeistof, vergif of een ander middel in contact
wordt gebracht met het gewenste deel van een lichaam
Lokaal
Plaatselijk (bv.: op de huid → cutane toepassing NOOIT systematisch)
Bv.: inhalatie-apparaat (puffer) → vloeistoffen (aerosol) of poedertjes
Bij kinderen wordt er een lange buis gebruikt want ze kunnen niet zo hard
inademen
Cortisone: hormoon die wordt aangemaakt in de bijnier (cortisol)
Bv.: oogdruppels
Hoe gebruik je oogdruppels?
Handen wassen
Ooglid naar beneden trekken
Druppel in traankanaal en dan knipperen
Bv.: vaginale gel (Inta Care)
Vagina : slijmvlies (uitwendige wereld)
Systemisch
Via de bloedbaan
Bv.: transdermaal (patch) kan systemisch zijn
Parenteraal
De toedieningsvorm van geneesmiddelen of voeding anders dan via het maag-
darmstelstel (enteraal)
= Alle wegen die de darmen vermijden (intraveneus)
Enteraal
Via het maag- en darmstelsel
We hebben een netwerk van bloedvaten rondom de darmen → stoffen worden
ogpenomen en vervoerd naar de organen → lever is de eerste verwerkingsplaats
(first pass) (bv.: lever is een belangrijk detoxorgaan bij het innemen van Dafalgan)
Bv.: paracetamol en alcohol gaan niet samen want beide worden afgebroken in de
lever (paracetamolvergiftiging)
2
,Farmaceutische zorg
1.1.1 ORAAL (per os)
Tablet
Orodispergeerbare tabletten
Tabletten worden (oraal) ingenomen door ze op de tong te leggen en met een
voldoende aantal speeksel door te slikken → tabletten smelten op de tong
Bruistablet
Bicarbonaat: NaHCO3 + H2O → H2CO3
→ H2O en CO2
Desintegreren = uiteenvallen
Gelule/capsule
Comprimé = een met suiker omhulde tablet
Verstuiver (mond)
Sublinguaal (onder de tong)
Er ligt een grote ader onder de tong dus geneesmiddel wordt snel opgenomen
(enkele minuten)
Siroop
→ 63% suiker:
Zoete smaak
Houdbaarheid: Bacteriën kunnen niet in suiker overleven. De
hoeveelheid suiker zorgt namelijk voor een hypertoon milieu.
Hypertoon milieu: meer suiker (extracellulair) dan in de bacterie
(intracellulair)
H2O:
Hypertoon
Bacterie
1.2 DOSERING, DOSIS EN POSOLOGIE
Dosering
Het aantal tabletten per dag
Dosis
Het aantal g
Dosis x frequentie
= Dagdosis
Dosering per posologie
Posologie: De wetenschap van het doseren van geneesmiddelen
Bv.: 300 mg x 4 keer per dag
Bij het voorschrijven wordt er rekening gehouden met:
De leeftijd van de patiënt
Het gewicht van de patiënt
DISTRIBUTIEVOLUME (hangt af van BMI) → de verdeling van een
geneesmiddel in het lichaam na inname
BMI: BODY MASS INDEX (de verhouding tussen lengte en gewicht bij een
persoon)
Tolerantie van de patiënt voor het middel
Gezondheidstoestand van de patiënt, met name de nier- en leverfunctie
3
, Farmaceutische zorg
1.3 BIOLOGISCHE BESCHIKBAARHEID
Biologische beschikbaarheid
In welke mate komen de werkzame stoffen van een geneesmiddel beschikbaar op de
bedoelde plaats
I.V. Toediening
→ Inspuiting in de ader (gaat
zeer snel)
Oppervlakte onder de curve =
biologische beschikbaarheid
AUC = Een maat voor de totale
blootstelling aan een
geneesmiddel
Bio-distributie
Hoe verspreiden geneesmiddelen zich in het lichaam?
Bioconversie
= Biotransformatie (= metabolisme/afbraak)
Structuur van lichaamsvreemde stoffen verandert
Doel: stof onwerkzaam maken, stof geschikter maken voor uitscheiding
Lever, nieren, longen, darmen en huid → afbreken van geneesmiddelen
Metabolieten
De eindproducten die na het metabolisme of biotransformatie overblijven
Bv.: Jean-Pierre is 58 jaar
I.V. paracetamol 100 mg
Biologische beschikbaarheid?
→ 100% want rechtstreeks in bloed
Tablet 10 mg/L
5 liter bloed in het lichaam → 50 mg
Tablet : 100 mg
50%
AUC-waarde
100 mg x tablet → 35 mg X
BB= 35/100 = 0,35 = 35%
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yilskasmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
