Les 1 : Deel 1 : psychologie als wetenschap
Hoe weten we iets in psychologie?
1.!Observeren!
DOOR TE KIJKEN!
Darwin observeerde zijn eigen kind om over de ontwikkeling van een
kind bij te leren!
2 uitdagingen bij observeren :
o Afstand bewaren
Moeilijk bij Darwin doordat het zijn eigen kind was
o Hoe algemeen geldt wat je ziet?
= hoe groot is de generalisatie want elk kind verschilt
Hoe weten we vandaag iets? => STAPPEN
1) Hypothese ontwikkelen op basis van observaties of doordenken van
bestaande theorieën
2) Dataverzameling
3) Analyse van dataverzameling : klopt de hypothese of niet?
4) Controle via peerreview
2.!Testen van hypotheses via onderzoek!
CORRELATIE VS CAUSALITEIT
Negatieve correlatie : hoe meer uren tv kijken, hoe beter studeren
Positieve correlatie : hoe meer uren studeren , hoe betere punten
Geen correlatie : hoe langer haar, hoe betere punten => geen verband!
Bv. Kat laat moto vallen
Kat is niet reden dat moto valt dus geen causaal verband!
“Elk causaal verband = correlatie MAAR niet elke correlatie = causaal
verband” !
Bv. Schermkijken (leidt tot) overgewicht
Overgewicht leidt tot schermkijken MAAR schermkijken leidt niet
perse tot overgewicht
ZO KOMEN WE TOT … Sociaal-economische status = arm of rijk
Bv. Ongezond eten is goedkoop en ouders
hebben geen tijd waardoor ze tv kijken en zo komt overgewicht
Vb van onderliggende redenen!!
Correlatie
= 2 dingen gebeuren op dezelfde momenten maar hebben niet noodzakelijk met
elkaar te maken
,Causaliteit
= het ene gebeurt door het andere
CONCREET : MOGELIJKE VERBANDEN TUSSEN SCHERMKIJKEN EN
OVERGEWICHT
- Correlatie tussen s & o waarbij niet duidelijk is wat oorzaak en gevolg is
So
- Duidelijk oorzakelijk verband waarbij s tot meer o leidt
S => o
- Een duidelijk oorzakelijk verband waarbij overgewicht tot meer
schermkijken leid
S <= o
- Een correlatie tussen s en o die veroorzaakt wordt door een verstorende
factor, namelijk de sociaal – economische achtergrond van het kind dat
zowel een invloed heeft op s en als op o
S => Sociaal-economische status (SES) <= o
Op zoek naar oorzakelijke verbanden via experimenten en
instrumenten / Oplossingen + experimenteren als het kan
Experimenten als oplossing voor correlatie en causaliteit maar
wat?
- RCT
= Randomized controlled trial
= er wordt steekproef genomen met gelijkende mensen
+ deze steekproef word in de pc gestoken en random verdeeld over de
verschillende condities/ aanpakken
! niet altijd mogelijk! => bv. Opgroeien zonder moeder , invloed roken ,
invloed armoede, invloed beperking
Vaak niet mogelijk/realiseerbaar want niet gelijkende mens
Onderzoekmethoden naast RCT om te experimenteren
- Observatie
Bv. Kleuterklas
- Interviews en vragenlijsten
Bv. Wadist = app met vragen voor jongeren
Teacherapp
- Dwarssnedeonderzoek of cohortonderzoek/ cohorte-effecten
= jongeren en kinderen van verschillende leeftijden op hetzelfde tijdstip
bevragen om ze vervolgens met elkaar te gaan vergelijken
Bv. Hoe scoren 15- jarigen
+ JOP-monitor (1x meedoen!)
MAAR soms spreken onderzoeken elkaar tegen!
Bv. Zijn Vlaamse jongeren gelukkig?
3 antwoorden: PISA = 8 op 10 JOP-monitor = 2 op 3 WHO = 14%
, ER is een leeftijdsverschil en daarom verschillen ze en zo spreken ze
elkaar tegen!
- Longitudinale onderzoek
= dezelfde jongeren en kinderen worden gedurende een langere periode
gevolgd en bevraagd om de evolutie in kaart te brengen
Bv. Millennium (2000) baby’s worden gevolgd om de evolutie in kaart te
brengen
Triangulatie
= verschillende onderzoeksmethodes combineren om fouten eruit te halen
Welke is de belangrijkste fase in het leven? ARTIKEL
James Heckman
- Nobelprijs
- Uitgangspunt
= geboren worden is de bron van ongelijkheid
- Belangrijkste levensfase = vroegste levensjaren
- Vroeg (= voor 5de verjaardag) investeren om risicofactoren te voorkomen
bij kinderen uit lage SES (Sociaal-economische-Status) ZIE FOTO!
o Voorbeeld risicofactoren : toxic, stress, taalachterstand
- Kritiek op Heckmans ontwikkelings- en neurowetenschappelijk onderzoek
= kleinschalig onderzoek
+ de gevoelige periode is niet gelijk aan de kritische periode
Bv. Wolfskinderen : we weten de toestand ervoor niet of wat er is gebeurd
en die 2 periodes zijn dus niet gelijk aan elkaar!
o Gevoelige periode
= voor elke eigenschap bestaat er een periode waarin het
individu speciaal gevoelig is voor prikkels van het milieu om deze
eigenschap
DIT IS DUS EIGENLIJK RIJPING!
Bv. 1 jaar vooral brabbelen
Tussen 5 en 9 jaar : leren lezen
Voor 6 jaar : moedertaalverwerving
Voor 18 jaar : leren vreemde taal
MAAR OPTIJD BEGINNEN EN ZO KOMEN WE TOT!!
- Review studies tonen het belang van sustaining (=ondersteuning op
vroege leeftijd)!!
=>reviewstudie is genuanceerder want vergelijkende onderzoeken van
onderzoeken + effect verdwijnt en daardoor belang sustaining
- Technologische en economische argumenten ZIE PINKER!
Pinker Steven
- 2018
- Vreemde talen leren voor 18 jaar MAAR je begint beter op tijd!
- Verschil tussen determinisme en hoop in werk
Determinisme = idee dat iets genetisch zou vastliggen DUS je
genen bepalen je toekomst
Hoop = je weet niet zeker of dit gebeurt
- Blijven aanleren/ investeren om het effect te bewaren
ZO komen we tot de link tussen instructie en presentatiekloof
ECONOMIE IS BELANGRIJK!!
Bv. Huurprijs daalt => zo krijgen kinderen betere punten want ouders
hebben minder stress waardoor ze meer aandacht hebben voor het
kind en het kind zich beter voelt want kinderen zijn heel stressgevoelig!
REPLICATIECRISIS : repliceren, repliceren
In Psychologie : crisis = groei
DUS het psychologische onderzoek = erg gegroeid
MAAR sinds 2011 : replicatiecrisis
WANT na meerdere keren experimenten uit te voeren bekomt men andere
uitkomsten!
Bv. Horrorvoorbeeld
Gaat over seks
Zwarte bolletjes
= originele onderzoek
Zwarte driehoek
= replicatie studie
(overgedaan)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yasminevandenbroucke16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.