Economische sociologie, handelswetenschappen, prof. Stef Adriaenssens.
Notities zijn volledig! Alles tot en met hoofdstuk 4.
Inhoud: Deel I. Elementaire eenheden van de sociologie
Hoofdstuk 1. Sociologie als wetenschap
Hoofdstuk 2. Cultuur
Hoofdstuk 3. Sociale relaties en netwerken
Hoofdst...
1. HOOFDSTUK 1: SOCIOLOGIE ALS WETENSCHAP..................................................................................3
1.1. Deel 1: elementaire eenheden van de sociologie................................................................................................ 3
1.2. stelling 1: Wat sociologie niet is...........................................................................................................................3
1.3. stelling 2: sociologie bestudeert het sociaal handelen.........................................................................................5
1.3.1. Wat is sociaal handelen?...............................................................................................................................5
1.3.2. types van handelen.......................................................................................................................................6
1.2.4. conclusie........................................................................................................................................................7
1.4. stelling 3: sociologie bestudeert sociale feiten....................................................................................................8
1.5. stelling 4: sociologie is een product van de sociologen in de samenleving.........................................................9
1.6. Een product van de sociologen in de samenleving............................................................................................10
1.7. stelling 5: sociologie jaagt mythen.....................................................................................................................14
1.8. stelling 6: sociologie is sociale theorie................................................................................................................20
1.9. stelling 7: sociologie pakt sociale problemen empirisch aan.............................................................................20
1.10. stelling 8: sociologie is een product v methodologische innovaties................................................................22
1.11. stelling 9: sociologie bestudeerd de mens in de samenleving.........................................................................24
1.12. stelling 10:sociologie bestudeert de samenleving in de mens.........................................................................25
2.2. het concept cultuur.......................................................................................................................................... 27
3. HOOFDSTUK 3: SOCIALE RELATIES EN NETWERKEN..........................................................................39
3.1. groeperingen en sociale verbanden.................................................................................................................. 39
3.2. cohesie, interdependentie en sociale solidariteit.............................................................................................. 41
3.2.1. Durkheim: het cement van de samenleving........................................................................................................41
3.2.2. tocqueville: het middenveld................................................................................................................................43
3.2.3. cohesie in de hedendaagse netwerkanalyse.......................................................................................................43
3.3. netwerken in de sociologie.............................................................................................................................. 44
1
, 3.3.1. Georg Simmel: het begin van de netwerkanalyse...............................................................................................44
3.3.2. hedendaagse ontwikkelingen..............................................................................................................................46
3.4. Van netwerk naar sociaal kapitaal.................................................................................................................... 47
4. HOOFDSTUK 4: MACHT, GEZAG EN HULPBRONNEN.........................................................................51
4.1. macht en gezag................................................................................................................................................ 51
4.2. Marx: ongelijkheid als economische macht...................................................................................................... 53
4.4. kapitaal: vormen v beschikkingsmacht............................................................................................................. 61
2
, SOCIOLOGIE
1. HOOFDSTUK 1: SOCIOLOGIE ALS WETENSCHAP
1.1. DEEL 1: ELEMENTAIRE EENHEDEN VAN DE SOCIOLOGIE
1.2. STELLING 1: WAT SOCIOLOGIE NIET IS
• Sociologie is geen anti-economisme
Volgens sommigen is de sociologie niets anders dan een soort v anti-economie. Een soort v
wetenschap die in essentie bestaat uit afkeer tegen de fundamenten v de economische
wetenschap zoal die vandaag bestaat.
Zoals de economische wetenschap vandaag bestaat, anti-economisme is de opvatting dat het
fundamenteel verkeerd is en dat de wetenschappelijke opdracht, in dit geval sociologie, zou zijn
dat in zijn fundamenten aan te vallen.
De vraag is, of hier enige grond v waarheid in kan zitten: overigens bestaat er een tegenverhaal
waarin de economie beschouwd w als een soort door-geëvolueerde ontwikkelde vorm v
sociologie
9 Economengrapje over sociologie: er was ooit een econoom die beweerde dat onder
economen het volgende grapje de ronde deed; een econoom die tijdens zijn leven goed
gedaan heeft, w geboren in een volgend leven als een natuurkundige. Dit betekent dat de
economie opkijkt nr de natuurkunde. Een econoom die het slecht deed in zijn leven werd
gestraft voor zijn zonden en re-incarneert tot een socioloog.
Deze idee v economie over sociologie is dat de sociologie een soort v zwakke vorm v
economie zou zijn.
Er bestaat ook een verhaal dat de sociologie zich fundamenteel verzet tegen de economie.
9 « Dit kan niet kloppen. »
Er bestaat binnen de sociologie ook anti-economisme, sociologen zijn ervan overtuigd dat in zijn
algemeenheid de economische wet zo fundamenteel verkeerd zit in haar opvattingen over de sociale
werkelijkheid (de economische wrkld), dat de sociologie moet fungeren als een totaal tegenverhaal.
9 « Dit soort sociologen bestaat, maar zoals de economische wet bestaat uit relatieve diverse
wet opvattingen, zo bestaat ook de sociologie uit zeer diverse opvattingen.»
9 In haar geheel is het onmogelijk om vol te houden dat de sociologie anti-economisme is.
• Sociologie is geen socialisme
Sociologie is een wet discipline: het is niet zo dat elke socioloog altijd leeft naar perfecte producten
afleveren die wet zijn maar het is eerder een vorm v zwakte. De maatstaf die we gebruiken om een
3
, sociologisch product te beoordelen, is dat v de wetenschap: wat of hoe goed wetenschappelijk
slaagt deze theorie, verklaring, empirische analyse … erin een stuk vd werkelijkheid te vatten.
Wat sociologie niet moet doen en niet doet is een ideologie over de werkelijkheid genereren. De
discipline vd sociologie heeft geen duidelijk politieke marge richting.
Het wetenschappelijk gehalte vd uitspraken maken een socioloog een goede of een slechte
socioloog, niet de verschillende ideologische opvattingen.
• Sociologie is meer dan een verhaal
De sociologie kan niet beperkt w tot een verhaal.
Verduidelijking met opnieuw een economengrapje:
9 Een nobelprijs winnaar economie werd geïnterviewd en de vraag vd journaliste was: «
zouden we niet beter een nobelprijs sociologie i.p.v. economie opstarten? »
De kersverse nobelprijs winnaar had geen zin om een ernstig betoog te doen en antwoorde:
« De sociologen hebben al een nobelprijs, de sociologen hebben al een nobelprijs voor de
literatuur. »
Duidt aan dat de sociologie de werkelijkheid niet zou vertellen maar eerder verhaaltjes.
Het bizarre is dat verhalen vertellen; verhaal = uitleg over de werkelijkheid hoe dat deze gebeurd zou
kunnen zijn (hypothetisch): een model v de werkelijkheid is. Modellen zijn net datgene waar
economen beter in zijn dan sociologen.
In de economie is de modelbouw (VB. met wiskundige vergelijkingen) een zeer belangrijk deel vd
theorievorming.
Het laatste wat we zouden moeten zeggen is dat deze verhalen niet nuttig zouden kunnen zijn in een
wet model. Ze maken deel uit, het denken over de werkelijkheid op zich, in eender welke wet
verklaring.
Het paradoxale v het economengrapje is dat in de economie als wet die formalisering, dat vertellen v
verhalen net veel belangrijker is, een veel meer autonome functie heeft dan in het geval vd
sociologie.
• Sociologie praat het verwerpelijke niet goed
Het verwijt dat de sociologie het verwerpelijke goed zou praten.
In essentie kan de sociologie niet zeggen wat goed en kwaad is, het kan alleen bestuderen wat
mensen goed en kwaad noemen; kijken welke gevolgen dat heeft v sociale samenhang, voor
beslissingen door individuen…
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper arthurheijmans1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
