Volledige samenvatting van het vak Arbeidspsychologie, deel 2:
- alle slides + veel eigen notities van de les
- cursus mee geïntegreerd
- veel gestructureerder als de slides, in volzinnen met tussentitels.
Als je dit blokt, ken je alles! (Ik had zelf een 15/20 voor dit vak)
H4. Onzeker over de toekomst van je baan: jobonzekerheid ............................................................................ 19
1. Wat is baanonzekerheid? ...................................................................................................................... 19
1.1 Enkele definities uit de literatuur .................................................................................................. 19
2. Waarom dit bestuderen? ...................................................................................................................... 19
3. Prevalentie: Voelen werkenden zich onzeker? ..................................................................................... 20
4. Antecedenten ........................................................................................................................................ 21
4.1 Subjectief: persoonlijkheidstrekken .............................................................................................. 21
4.2 Weerspiegelt tevens ‘objectieve’ realiteit .................................................................................... 21
5. Gevolgen voor het individu ................................................................................................................... 22
1
, 5.1 Verschillende soorten stressreacties ............................................................................................ 23
Psychische stressreacties ...................................................................................................................... 23
Lichamelijke stressreactie ..................................................................................................................... 23
Gedragsmatige stressreacties ............................................................................................................... 23
5.2 Hoe problematisch is baanonzekerheid nu echt? ......................................................................... 23
Ontevreden en ongelukkig? .................................................................................................................. 24
Een van de meest belastende stressoren? ............................................................................................ 24
Even belastend als werkloosheid? ........................................................................................................ 24
Consequenties voor leven buiten werk? ............................................................................................... 24
5.3 En wat met kwalitatieve baanonzekerheid? ................................................................................. 25
5.4 Of ‘onzekerheidsklimaat’? ............................................................................................................. 26
5.5 Causaliteit: wat veroorzaakt wat? ................................................................................................. 26
Recent overzicht longitudinale studies ................................................................................................. 26
5.5 Hoe de negatieve gevolgen verklaren? ......................................................................................... 27
Hoe dan wel? ......................................................................................................................................... 27
6. Ruimere gevolgen ................................................................................................................................. 28
6.1 Voor de organisatie ....................................................................................................................... 28
Attitudes ................................................................................................................................................ 28
Gedrag ................................................................................................................................................... 28
Redenen: ........................................................................................................................................... 29
Gevolgen: gevaar neerwaartse spiraal .............................................................................................. 29
6.2 Voor de vakbeweging .................................................................................................................... 29
Inzoomen op: Baanonzekerheid en vakbondslidmaatschap ................................................................. 30
6.3 Voor de samenleving ..................................................................................................................... 31
7. Hoe (de gevolgen van) baanonzekerheid bestrijden? ........................................................................... 31
7.1 Interventies: reduceer en/of buffer onzekerheid ......................................................................... 32
7.2 Enkele aanvullingen....................................................................................................................... 33
Een heel waslijst moderatoren.............................................................................................................. 34
Kan de overheid iets doen? ................................................................................................................... 34
8. Wat nog? ............................................................................................................................................... 34
Tinne Vander Elst: Verklaringen voor de negatieve gevolgen van jobonzekerheid ........................................... 35
1. Gevolgen van jobonzekerheid en verklaringen ..................................................................................... 35
1.1 Definitie jobonzekerheid ............................................................................................................... 35
1.2 Jobonzekerheid heeft nadelige gevolgen voor: ............................................................................ 35
1.3 Vier theoretische verklaringen voor deze nadelige gevolgen ....................................................... 35
2. Controle en breuk PC gekaderd in Appraisal Theory ............................................................................ 35
2.1 Definities ....................................................................................................................................... 35
2.2 Appraisal theory / Cognitive theory of stress and coping (Lazarus & Folkman, 1984) ................. 36
Primary appraisals ................................................................................................................................. 36
Secondary appraisals ............................................................................................................................. 37
Stressklachten (‘strain’) ......................................................................................................................... 37
Copingreacties ....................................................................................................................................... 37
2.3 Appraisal theory toegepast op jobonzekerheid ............................................................................ 38
2.4 Empirische evidentie ..................................................................................................................... 39
Studie 1: Vander Elst, De Cuyper, & De Witte (2011) ........................................................................... 39
Aan de hand van Baron & Kenny: regressieanalyse .......................................................................... 40
Studie 2: Vander Elst et al. (2016) ......................................................................................................... 41
2
, 3. Bedreiging van de voordelen van werk ................................................................................................. 42
3.1 Definities ....................................................................................................................................... 42
3.2 Latente deprivatie theorie van Jahoda (1982) .............................................................................. 43
3.3 Latente deprivatie theorie toegepast op jobonzekerheid ............................................................ 43
3.4 Empirische evidentie ..................................................................................................................... 43
Studie van Vander Elst et al. (2016) ...................................................................................................... 43
4. Frustratie van de psychologische basisbehoeften ................................................................................ 44
4.1 Definities & Zelf-determinatie theorie (ZDT) ................................................................................ 44
4.2 ZDT toegepast op jobonzekerheid ................................................................................................ 44
4.3 Empirische evidentie ..................................................................................................................... 45
Vander Elst, Van den Broeck, De Cuyper, & De Witte (2002) ............................................................... 45
5. Besluit .................................................................................................................................................... 45
H5. Bore-out – een nieuw probleem in organisaties? ....................................................................................... 46
1. Luisteren naar… ..................................................................................................................................... 46
1.1 De media ....................................................................................................................................... 46
1.2 Ervaringen ..................................................................................................................................... 46
2. Definitie en afbakening ......................................................................................................................... 46
2.1 Niet-wetenschappelijke benaming: ‘bore-out’ (nieuwe hype?) .................................................... 46
2.2 Wetenschappelijke definitie: Job Boredom ................................................................................... 47
2.3 Onderscheid tussen: ...................................................................................................................... 47
2.4 Overlap en verschil met burnout: ................................................................................................. 48
3. Meting en prevalentie ........................................................................................................................... 48
3.1 Meting: DUBS – Dutch Boredom Scale (Reijseger et al., 2013) ..................................................... 48
3.2 Prevalentie: beperkt (6% ‘beperkt risico’) tot…. zéér beperkt (1% écht risico) ............................ 48
3.3 Welke demografische categorieën meer/minder kans op ‘job boredom’? .................................. 48
4. Wat ‘veroorzaakt’ verveling op het werk? ............................................................................................ 49
4.1 Speelt persoonlijkheid een rol? ..................................................................................................... 49
4.2 Werkkenmerken: it’s the job, stupid… .......................................................................................... 49
4.3 Impact van lockdown op werkbeleving ......................................................................................... 50
5. Gevolgen ............................................................................................................................................... 52
5.1 Gevolgen voor welzijn en gezondheid – de usual suspects…. ....................................................... 52
5.2 Gevolgen voor gedrag – idem…. .................................................................................................... 52
6. Hoe oplossen? ....................................................................................................................................... 53
6.1 Job (re-)design: (door organisatie) ................................................................................................ 53
6.2 Job Crafting: (door individu) .......................................................................................................... 53
Lara Roll: Occupation insecurity – What it is, how to measure it and why is it important? .............................. 54
1. Background: Technological developments and implications for the workplace ................................... 54
1.1 Occupation Insecurity: What is it and how can it be measured? .................................................. 54
Job vs. Occupation................................................................................................................................. 54
Occupation Insecurity ........................................................................................................................... 55
Distinction: Other forms of insecurity in the workplace ....................................................................... 55
Two different types of OCIS .................................................................................................................. 56
Third dimension (Belgium only) ............................................................................................................ 56
Has this not been done before? ............................................................................................................ 56
1.2 Research results: How do people perceive the impact of automation? ....................................... 58
Why do we see these results? ............................................................................................................... 59
1.3 Outlook: Future Skills .................................................................................................................... 59
3
, NASA Creativity Test Results ................................................................................................................. 59
1.4 Take-home message: Occupation Insecurity ................................................................................ 59
H6. Houding tov Arbeid - arbeid in het nieuwe millennium: van verplichting tot ontplooiing? ........................ 60
1. Introductie............................................................................................................................................. 60
2. Het koppel centraliteit en arbeidsethos................................................................................................ 60
2.1 Centraliteit van arbeid................................................................................................................... 60
2.2 Arbeidsethos ................................................................................................................................. 61
3. Arbeidsoriëntaties ................................................................................................................................. 62
4. Besluit .................................................................................................................................................... 64
H7. Wég met werken? Over het belang van werk in ‘post-werk’ tijden ............................................................ 64
1. De ‘post-werk’ stroming ........................................................................................................................ 64
1.1 Pleidooi afschaffing ‘werk’ ............................................................................................................ 64
2. Wat is ‘werk’? ........................................................................................................................................ 65
3. Nut van werken? ................................................................................................................................... 65
4. Hoe denken we over arbeid? ................................................................................................................ 65
5. Over de ‘kwaliteit van de arbeid’ .......................................................................................................... 65
5.1 Welke zijde overweegt? ................................................................................................................ 66
6. Besluit: wég met werken? ..................................................................................................................... 66
H8. Jobonzekerheid en positieve outcomes ....................................................................................................... 66
1. Job insecurity......................................................................................................................................... 66
1.1 Job preservation framework ......................................................................................................... 66
1.2 Challenge / hindrance? ................................................................................................................. 66
2. Innovative work behaviour ................................................................................................................... 67
2.1 Positive or negative relationship? ................................................................................................. 67
Innovative work behaviour (IWB) ......................................................................................................... 67
2.2 Social-exchange theory ................................................................................................................. 67
Threat Rigidity Theory (TRT) (Staw et al., 1981) .................................................................................... 68
Method .................................................................................................................................................. 69
Discussion .............................................................................................................................................. 70
3. Work-related learning behaviour .......................................................................................................... 70
3.1 Loss spiral ...................................................................................................................................... 71
3.2 Conservation of Resources Theory (COR) (Hobfoll, 1989) ............................................................ 71
Newly acquired KSAOs .......................................................................................................................... 71
Job insecurity and newly acquired KSAOs ............................................................................................. 71
Occupational self-efficacy ..................................................................................................................... 71
Job insecurity and occupational self-efficacy ........................................................................................ 72
Occupational self-efficacy and KSAOs ................................................................................................... 72
Method .................................................................................................................................................. 72
Discussion .............................................................................................................................................. 73
Anahi Van Hootegem: Het nieuwe werken, een focus op open kantoren ......................................................... 73
1. Het Nieuwe Werken (HNW) of New World of Work (NWOW) ............................................................. 73
Baane, Houtkamp, & Knotter, 2010 definitie ........................................................................................ 73
Peters, De Bruijn, Bakker, & Van der Heijden, 2011 definitie ............................................................... 74
Blok, Groenesteijn, Schelvis, & Vink, 2012 definitie.............................................................................. 74
Delagrange, 2014 definitie .................................................................................................................... 74
1.1 Het Nieuwe Werken – inventarisatie ............................................................................................ 74
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evamariedelarbre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,69. Je zit daarna nergens aan vast.
