Samenvatting van de hele cursus 'Orgaanfysiologie en pathofysiologie 1', gebaseerd op de powerpointslides en notities tijdens de lessen. Met behulp van deze samenvatting scoorde ik 16/20 op het examen in eerste zit.
Orgaanfysiologie en pathofysiologie
Deel 1: Anatomie en fysiologie van het centraal zenuwstelsel
1. Begrippen
Zenuwstelsel:
• Belangrijkste controlecentrum van het menselijk lichaam, bestaande uit:
o De hersenen
o Ruggenmerg
o Netwerk van zenuwen dat zich uitstrekt over het hele lichaam
Opbouw:
• Bestaat uit 2 delen:
o Perifeer zenuwstelsel (PZS)
o Centraal zenuwstelsel (CZS)
Centraal zenuwstelsel:
• Receptoren:
o Sturen afferente sensorische informatie naar de hersenen/ruggenmerg
o Verschillende soorten:
- Viscerale receptoren → ingewanden
- Somatische receptoren → huid, gewrichten, druk, pijn, temperatuur …
- Speciale receptoren → smaak, reuk, zicht, evenwicht, gehoor
• Ruggenmerg en hersenen
o Zorgen voor informatieverwerking
o Sturen efferente opdrachten naar effectoren
• Effectoren:
o Efferente opdrachten komen aan in:
- Somatisch zenuwstelsel → effector = skeletspier
- Autonoom zenuwstelsel (sympatisch + parasympatisch) → effector
= gladde spier, hartspier, klieren
1
,Zenuwcellen:
Neuroglia:
Centraal zenuwstelsel:
• 50% van de massa van de hersenen
• 10 gliale cellen per neuron
• Verschillende soorten:
o Astrocyten → regeling van de omgeving van neuronen
o Microglia → immunologische functie
o Ependymale cellen → scheiden hersenholtes en ruggenmerg af + spelen rol in de
vorming van cerebrospinaal vocht
o Oligodendrocyten → myelineschede
Perifeer zenuwstelsel:
• Satellietcellen en Schwann cellen → vorming myelineschede
Neuronen:
• Lange levensduur
• Amitotisch (delen niet meer)
• Cellichaam (CZS en PZS in ganglia)
• Uitlopers:
o Dendrieten of receptieve uitlopers → nemen impuls op
o Axonen → geven impuls door
o Gebundeld → zenuwvezels zijn omgeven door myelineschede
o Myelineschede zorgt voor de voorgeleiding van de impuls
Indeling op basis van vorm:
• Unipolair
• Bipolair
• Multipolair → komt het meeste voor
• Stercel
• Pyramidale cel
2
,Indeling op basis van functie:
• Sensorische of afferente neuronen
o Meestal unipolair
o Sensorische receptor naar CZS
o Cellichamen in sensorische ganglia buiten CZS
• Motorische of efferente neuronen
o Meestal multipolair
o Van CZS naar effector (spieren, klieren …)
o Cellichamen in CZS
• Interneuronen/schakelneuronen
o multipolair
o CZS
o 99% van de neuronen
Synaps:
• = contactplaats tussen 2 zenuwcellen of tussen een
zenuwcel en een spiervezel/kliercel
• Geen actiepotentiaal, maar chemische overdracht
, 2. Evolutie
Evolutie zenuwstelsel: lichaamsplan
Platyhelminthes:
• Platwormen
• Bilaterale symmetrie
• Acoelomaat
• Geen kop/staart (mond = anus)
• Zenuwstelsel:
o Ontwikkeling van de eerste lichtgevoelige cellen (ogen) en primitieve primaire
hersenen
o 2 zenuwstrengen over hele lengte → voorloper CZS
Nematoden:
• Rondwormen
• Bilaterale symmetrie
• Pseudocoelomaat (valse lichaamsholte)
• Mond en anus beide aanwezig
• Zenuwstelsel:
o Ontwikkeling van de primitieve hersenen rond de oesophagus (slokdarm)
o Dorsale en ventrale zenuwstreng
Annelida:
• Gelede wormen
• Bilaterale symmetrie
• Coelomaat
• Mond en anus beide aanwezig → blastoporus vormt de mond = protostoom
• Zenuwstelsel:
o Primitieve hersenen rond de oesophagus (slokdarm)
o Dorsale zenuw volgt het spijsverteringsstelsel
Chordata:
• Gewervelde dieren
• Bilaterale symmetrie
• Coelomaat
• Mond en anus beide aanwezig → blastoporus vormt de anus → deutrostoom
• Zenuwstelsel:
o Hersenen en ruggenmerg (van kop tot straat) worden beschermd door de chorda
(wervelkolom)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LepageJ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
