College aantekeningen
Samenvatting LSR: diagnostiek
Samenvatting LSR: diagnostiek Ik behaalde met deze samenvatting 13/20
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 126 pagina's
Voorbeeld 4 van de 126 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Deel 1: Normale ontwikkeling lezen,spellen en rekenen
Inleiding
• Verschillende vormen van lezen
o Technisch lezen
▪ Verklanken van geschreven materiaal
▪ Kraken van de code
o Begrijpend lezen
= Achterhalen van de betekenis van geschreven materiaal
o Studerend lezen
= betekenis van geschreven materiaal opslaan om later te reproduceren
o Belevend lezen
= inleven in personages, genieten en ontspannen bij lezen van boeken
• Wat is spellen
o De manier waarop je een woord moet schrijven
o De schrijfwijze van een woord
o De vorm waarin woorden geschreven worden
o De orthografie van een woord
o Het weergeven van auditieve codes in correct visuele codes
o NIET hetzelfde als de schrijfmotoriek
1.1 Het orthografische systeem van het Nederlands
• Verschillende soorten schriftsystemen
o Pictografisch
o Logografisch
o Syllabisch
o Alfabetisch
• Alfabetisch
= taal wordt weergeven door de afzonderlijke spraakklanken van een woord te noteren
→ kleinste eenheden van de mondelinge taal, fonemen, corresponderen met de kleinste
eenheden van onze schriftelijke taal, grafemen.
!Grafeem is geen letter!
• Orthografische transparantie
= één foneem correspondeert met één grafeem en omgekeerd
= transparante talen
, Bv: als men zegt ui dan weet men dat men dit moet schrijven als UI en is er geen andere
mogelijkheid
OF
Bv: als er twee “e” staan geschreven dan weet men dat men dit enkel kan uitspreken als eeee
• Diepe orthografie
= wanneer deze één op één relatie niet eenduidig is
Bv: als men zegt “ou” dan weet men niet of het gaat om AU of OU
OF
Bv: als je een c schrijft dan kan je dat uitspreken als een sss of als een k
• Bij het lezen zijn er meer één op één relaties dan bij het leren schrijven en daarom is leren
lezen ook sneller voltooid dan het leren schrijven
1.1.1 De vier principes van de Nederlandse orthografie
1. Fonologische principe
2. Morfologische principe
3. Etymologisch principe
4. Syllabisch principe
1.1.1.1 Fonologische principe
• Basisprincipe
• Je schrijft wat je hoort: je leest wat er staat
• Grafeemfoneemkoppeling of foneemgrafeemkoppeling
• Enkel bij klankzuivere woorden
• Uitgangspunt bij spelling = uitspraak
• Beïnvloedende factoren
o Dialect
o Allofonen
o Co-articulatie
→ fonemisch bewustzijn moet voldoende ontwikkeld zijn
• Meer fonemen dan letters → digrafen
= 2 letters vormen samen een nieuw grafeem
o Homogene digrafen: aa, ee, oo, uu
o Heterogene digrafe: oe, eu, ui, ei, ij, au, ou, ng, ch
1.1.1.2 Morfologisch principe
• Vormleer: de wijze waarop woorden gevormd zijn
• Morfeem: kleinste eenheid van taal met een zelfstandige betekenis en/of grammaticale
functie
• 2 soorten morfemen
o Vrije morfemen
▪ Kunnen als woord voorkomen
▪ Bv: “huis” in “tuinhuis”
, o Gebonden morfemen
▪ Kunnen niet afzonderlijk voorkomen: voor- en achtervoegsels
▪ Bv: “ver” in “verhuis”
• 4 morfologische procedures
1) Vorming van samenstellingen
2) Vorming van afleidingen
3) Verbuigingen van woorden
4) Vervoeging van werkwoorden
• 2 morfologische deelprincipes
1) Principe van gelijkvormigheid
= morfeem zoveel mogelijk op dezelfde manier schrijven
Bv: goed met een d, want goede
2) Principe van analogie of overeenkomst
= woorden die gelijkaardig gevormd/opgebouwd worden, worden op dezelfde wijze
weergegeven
Bv: grootte want hoogte
1.1.1.3 Etymologisch principe
• Historisch gegroeide schrijfwijze
• Schrijfwijze bepaald door herkomst
• Welke woorden?
o Inheemse woorden
o Leenwoorden
▪ Overgenomen uit een vreemde taal
▪ Niet aangepast aan het Nederlands
▪ Bv: conflict, carrière, computer, team, college
• Voor- en nadelen
1.1.1.4 Syllabische Principe
• Syllable = klankgroep
• Syllable is GEEN lettergroep
• Twee regels
1) Verenkelingsregel
▪ Een lange klinker wordt aan het einde van een klankgroep verenkeld: je schrijft er
maar één
▪ Bv: bomen/deken/jarig/smakelijk
2) Verdubbelingsregel
▪ Na een korte klinker aan het einde van een klankgroep verdubbel je de medeklinker
van de volgende klankgroep
▪ Bv: pennen/klappen/dapper/prettig
, Conclusie
• Onze taal is gebaseerd op 4 principes
• Basisprincipe = fonologisch principe → ik schrijf wat ik hoor/ik lees wat er staat
• De 3 andere overrulen dit basisprincipe
• Expliciete instructie is noodzakelijk
1.2 Fasen in geletterdheid
• Definitie geletterdheid (Van den Branden)
= de kennis en vaardigheid die nodig is
1. Om via schriftelijke communicatie te communiceren en informatie te verwerken
2. Om met numerieke en grafische gegevens om te gaan
3. Voor het gebruik van ICT
• Functionele geletterdheid
= benadrukken dat het om kennis en vaardigheden gaat die noodzakelijk zijn om te
functioneren in de maatschappelijke context: we leven in een geletterde samenleving die
hoge eisen stelt aan schriftelijke communicatie en schriftelijke informatieverwerking.
• 3 fasen
1. Ontluikende geletterdheid
2. Beginnende geletterdheid
3. Gevorderde geletterdheid
1.2.1 Ontluikende geletterdheid
• Voorschoolse periode: 0-4 jaar
• Spontane belangstelling van peuters en kleuters voor het geschreven woord
• Onlosmakelijk verbonden met mondelinge taalontwikkeling
• Eerst initiatief van volwassene
○ Door aanwezigheid van materialen: boeken, kranten, potloden, krijtjes,…
○ Door in interactie te gaan met het kind
• Daarna kind zelf initiatief tonen: voorleesboek te geven, interesse tonen bij het zien van
woorden op een uithangbord
• Interactie met ouders/opvoeders = heel belangrijk
○ Grote verschillen in thuissituaties → grote verschillen in geletterdheid
○ Invloed van leescultuur thuis
○ Belang van sensibiliseren (bewustmaken van bepaalde problemen)
• Pre-alfabetische fase: kind herkent woorden obv visuele kenmerken
• Partieel alfabetische fase: kennis over letter-klank relatie bij beperkt aantal letters
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kirstenroosen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen