Hoorcollege 1: Introductie
- Wetenschap = complex proces gebaseerd op observatie van de natuur
- Ondersteuning onderzoek vinden
o sponsors zoeken
o financieren
- Chimpansees aantal juiste vragen kindersterfte > mens aantal juiste vragen
- Mens: Moet kritischer denken tov hypothesen
- Wetenschap ~ evolueren lachen met theorieën van vroeger
Online module 1: Kritisch denken
Van observatie naar verklaringen
- natuurverschijnselen kunnen = geleid tot bepaalde theorieën
- Mens verklaringen aan onbekende dingen:
God & spiritualiteit: bliksem donder
Aan de hand van observatie
- Nullius in verba = geloof niemand zo maar op zijn woord
- Gapminder Foundation:
o Familie Rosling
o Software ontwikkelt statische gegevens over gezondheid & inkomen
Toegankelijk maken
Visueel attractief maken
- misconcepties over de wereld (TED talk), hoe ontstaan?
A) Persoonlijk vooroordeel : waar vandaan & welke mensen spreekt/omgaat
B) verouderde feiten: op school leren = niet representatief
C) Vooroordeel van de media: kunnen zeggen wat willen & mens gelooft dit
combi met menselijke intuïtie: verkeerd beeld over de wereld
zwakte
oplossing: generaliseren & intuïtie versterken
- Misconcepties ontkrachten:
1. Alles wordt erger de meeste dingen verbeteren
2. Rijk of arm 1 bult (er zijn armere en rijkere maar niet zo’n extremen meer)
3. Eerst rijk en dan sociale ontwikkeling eerste sociale ontwikkeling en dan
pas rijk
4. Haaien zijn gevaarlijk haaien doden heel weinig
(Angsten worden altijd heel hard uitvergroot)
, feiten van nu begrijpen ~ de toekomst beter begrijpen
Herkenning misleidende informatie:
1) Link leggen tussen data en theorie : goed genoeg voor fatsoenlijke conclusies
2) Probleem met theorie veel waarnemingsgetrouwe vooroordelen eerste
zeer simpel en dan pas wetenschappelijk
Historie van atoommodel
- is goed voorbeeld van hoe wetenschap werkt
- Thomson: plum pudding model
- Rutherford:
o positieve alfadeeltjes op dunne goudfolie
o thomsons idee versterken maar uiteindelijk tegenovergestelde
o ontdekt ~ positieve lading midden, elektronen rond
Rutherford test bestaand model, noteert tegenovergestelde waarnemingen, denkt hier
kritisch over na en stelt ander verfijnder model op
Wat is wetenschap?
Moeilijk om precieze definitie te geven (zeer breed), maar begrip is tweeledig:
1. Het duidt het proces aan waarmee kennis wordt vergaard
2. Het geheel aan kennis die voortkomt uit wetenschappelijke activiteit
Eigenschappen waaraan wetenschap te herkennen is:
1. Stelt vragen en geeft verklaringen die betrekking hebben op de natuurlijke wereld
o wat is een regenboog? Waarom worden we ziek? …
2. Werkt met testbare ideeën
o als niet testbaar is = kunnen ook geen experimenten of waarnemingen
gedaan worden ter ondersteuning van het idee
3. Werkt met falsifieerbare ideeën
o elke hypothese moet falsifieerbaar = te weerleggen zijn
4. Baseert zich op experimenten en bewijzen
o theorie doet voorspellingen, deze worden aangetoond of ontkracht door
experimenten hoe meer, hoe betrouwbaarder de theorie
Termen die betrekking hebben op de wetenschappelijke methode:
Bewijs: feiten/waarnemingen die een hypothese of theorie bevestigen of juist
ontkrachten
o niet omdat theorie wordt bevestigd dat deze 100% correct is
, Feit: zintuigelijke waarneming of instrumentele meting: OBJECTIEF
Hypothese: mogelijke verklaring voor een observatie
o geen eindpunt, maar begin van experimenten om hypothese te testen
Theorie: een goed onderbouwde verklaring over een aspect van de natuur,
gebaseerd op feiten die herhaaldelijk zijn bevestigd door observaties of
experimenten
o soort model dat observaties verklaart en voorspellingen doet veranderen
soms door nieuwe observaties, leidt tot verfijndere modellen
Wet: een (vaak mathematische) beschrijving van een natuurlijk fenomeen
o bijvoorbeeld de wetten van Newton
! Theorie ≠ wet !: een wet beschrijft observatie MAAR biedt geen verklaring zoals theorie
Verschil wet en theorie: wet beschrijft observaties maar biedt geen verklaring zoals een
theorie gaan dus ook niet in elkaar over
Waar of niet waar?
Redenen waarom de aarde rond is:
1. Fotografisch bewijs
2. Maansverduisteringen
3. De horizon (schepen verdwijnen met bodem eerst)
4. Rondvaren van de aarde
5. De sterren veranderen als je van noord naar zuid gaat of andersom
6. De zonshoogte (schaduwt enzo overal anders)
7. Driehoeken (op bol en dan rechte hoek en je krijgt cirkel)
8. Het Coriolis effect
9. Tijdzones (dag en nacht anders)
10. Alle andere planeten zijn rond
Wetenschap in oude culturen:
- Verklaringen voor natuurverschijnselen zoeken:
o Kalender op basis van hemellichamen ~ zon, maan, sterren, planeten
- Zons- en maansverduisteringen
o voorspellen: Hipparchus: afstand naar maan bepaald door waarneming volle
zonsverduistering en meting hoeken, uitgedrukt in aantal keer straal van
aarde
Natuurfilosofie:
- Oude Grieken: filosofie ~ wetenschap
- wetenschap zonder wetenschappelijke methode (= soort van hypothese)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlotteallaert1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.