Samenvatting en begrippen hormonen
1. Hormonen
1.1. Algemene werking van hormonen
Een hormoon is een chemische boodschappersstof, die op de ene plaats in het
lichaam gevormd wordt en op de andere plaats zijn werking heeft.
Doelwitcellen zijn cellen die gevoelig zijn voor een specifiek hormoon. De
doelwitcellen hebben receptoren op het celmembraan, waardoor ze de boodschap
kunnen ontvangen. Als de doelwitcellen onderdeel zijn van een orgaan heet het;
doelwitorgaan.
Een hormoon heeft een sturende werking op de stofwisselingsactiviteit van de
doelwitcellen. Dit kan zowel stimulerend als remmende werking zijn. Hormoonklieren
zijn endocriene klieren. Hormonen worden altijd aan het bloed afgegeven dit heet
interne secretie (afgifte aan het inwendige milieu).
Peptidehormonen zijn hormonen die uit eiwitten bestaan. (Dit zijn de meeste)
Steroidhormonen zijn hormonen die uit een vetachtige stof bestaat.
1.1.1. Aanmaak en afbraak
Een hormoon wordt pas effectief als er een bepaalde concentratie van het hormoon
in het bloed zit. De concentratie is afhankelijk van het evenwicht tussen aanmaak en
afbraak. De lever breekt continu hormonen af en heeft geen invloed op de regulering.
De hormoonklieren maken ze in meer of mindere mate aan.
Een kenmerkend niveau van de concentratie voor een hormoon wordt de
hormoonspiegel genoemd.
1.1.2. Regelkringen
De hormoonproductie wordt gereguleerd door een regelkring. Elke hormoonklier en
een daar geproduceerd hormoon heeft zijn eigen regelkring. Een regelkring bevat
altijd de volgende stappen.
1. De huidige situatie wordt geregistreerd.
2. Deze situatie wordt vergeleken met de gewenste situatie.
3. Indien nodig, wordt deze situatie bijgestuurd, via hormonale beïnvloeding.
4. De nieuwe situatie wordt geregistreerd.
5. De nieuwe situatie wordt al of niet bijgestuurd.
,Een belangrijke stap in de regelkring is de
negatieve feedback, ook wel remmende
terugkoppeling genoemd. Hierdoor wordt er een
activiteit in de regelkring geremd.
, 1.1.3. Hormoonproducerende weefsels
Hormoonproducerende weefsel worden ook wel endocriene weefsels genoemd en
zijn onder te verdelen in drie groepen.
- Hormoonklieren als afzonderlijke organen; bestaan helemaal uit endocrien
weefsel. Het zijn de hypofysevoorkwab, de schildklier, de bijschildklier en
de bijnierenschors.
- Hormoonklieren ingebed in een ander orgaan; de eilandjes van
Langerhans (in de alvleesklier), endocrien weefsel in de geslachtsklieren
en endocrien weefsel in de nieren.
- Hormoonproducerende cellen verspreid in een ander orgaan; in het
nierweefsel, in de maagwand en in de wand van de twaalfvingerige darm.
2. Hormoonklieren
2.1. Hypofyse
De hypofyse is een kleine hormoonklier die onderaan de tussenhersenen hangt.
Deze wordt gezien als de centrale klier(mastergland). Staat onder controle van het
zenuwstelsel via de hypothalamus, die deel uit maakt van de tussenhersenen en
dmv zenuwvezels met de hypofyse is verbonden. De hypofyse zit met een dunne
verbinding aan de hypothalamus vast, de hypofysesteel. De hypofyse bestaat uit
twee delen; de hypofysevoorkwab en de hypofyseachterkwab.
2.1.1. Hypofyseachterkwab(neurohypofyse)
De neurohypofyse bestaat uit zenuwweefsel. Via de hypothalamus lopen
zenuwvezels door de hypofysesteel naar de neurohypofyse. Via de hypofysesteel
worden twee hormonen naar de neurohypofyse vervoerd: antidiuretisch hormoon en
oxytocine. Het produceren van hormonen door zenuwcellen heet neurosectie. De
zenuwcellen zelf heten: neurosecretorische cellen. De neurohypofyse slaat de
hormonen op en geeft ze naar behoefte af aan het bloed. Hierdoor is de
neurohypofyse geen hormoonklier, maar doet dienst als doorgeefluik.
Antidiuretisch hormoon (ADH)
Wordt aangemaakt als er in de hypothalamus een stijging wordt gemeten van de
osmotische waarde in het bloed. Dit kan gevolg zijn van te veel zout in het bloed of te
weinig water in het bloed. ADH is werkzaam in de nieren, dit is dus het
doelwitorgaan. ADH veroorzaakt een verminderde wateruitscheiding van de nieren,
hierdoor blijft er meer water in het bloed en daalt de osmotische waarde.
Regelkring
Sensoren hypothalamus registeren stijging osmotische waarde → de hypothalamus
wordt hierdoor gestimuleerd om ADH te maken → via de neurohypofyse komt ADH in
het bloed → de nieren scheiden minder water uit → de osmotische waarde van het
bloed daalt → sensoren in de hypothalamus registreren de lagere osmotische
waarde → hypothalamus wordt geremd in de afgifte van ADH.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KirstenvSchoonhoven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.