TAF: STEM
INLEIDING: HOE KOMT SPRAAK/ TAAL TOT STAND
• trilling systeem: de stemplooien (bron van spraakgeluid)
• ademhaling (lucht nodig om stem te trillen= motor)
• resonantieholtes
→ motor zorgt ervoor dat onze bron gaat trillen en dat geluid wordt versterkt
in de resonantieholtes
Wat gebeurt er als er gezongen wordt?
• De stemplooien bewegen, ze openen en sluiten dit zorgt voor trilling
Stemplooien in beeld brengen:
rigide scoop: wordt via mondholte tot in orofarynx gebracht en zo worden stemplooien
belicht
flexibele scoop: via de neusholte de stemplooien in beeld gebracht
spraakgeluid komt tot stand door harmonische samenwerking van ademhaling, stemgeving
resonantie en articulatie
zenuwstelsel: heeft invloed op de 3 systemen van de spraakproductie:
1. ademhaling
2. fonatie
3. articulatie en resonantie
,1. ANATOMIE VAN DE LARYNX
Het strottenhoofd (larynx) is de geluidsbron = generator v.h. stemgeluid.
De larynx vormt het bovenste gedeelte van de onderste luchtwegen.
Wordt begrensd door:
• ventraal (vooraan): spieren, huid
• dorsaal (achteraan): slokdarm, wervelkolom
• craniaal (bovenaan): keelholte
• caudaal (onderaan): trachea (luchtpijp)
Locatie:
• tussen het tongbeen en de luchtpijp
• ter hoogte van de 3e, 4e, 5e en 6e halswervel
Grootte van de larynx:
• mannen: 44mm
• vrouwen: 36mm
→ De larynx van een man is groter dan die van een vrouw
Larynx hangt vast aan belangrijke structuur: tongbeen. Tongbeen maakt geen onderdeel uit
van larynx maar is de ophangstructuur.
Vooraan larynx; huid, achteraan; wervelkolom en slokdarm, onderaan; trachea, bovenaan;
tongbeen. = globaal.
1.1 KRAAKBEENSKELET
• Het kraakbeenskelet van de larynx bestaat uit het tongbeen (os hyoideum) en 9
kraakbeenderen.
• De verschillende kraakbeenderen zijn met elkaar verbonden via ligamenten en
membranen.
• 3 kraakbeenderen zijn niet-gepaarde, eerder grotere kraakbeenderen en 3 andere zijn
gepaarde, eerder kleinere kraakbeenderen
2
,Het kraakbeenskelet bestaat uit:
• 1 cartilago thyroidea = het grootste = schildkraakbeen
• 1 cartilago cricoidea = ringkraakbeen = ringvormig (sluit aan bij trachea)
• 2 cartilagines arytaenoidea = bekervormige kraakbeentjes (belangrijk: stemplooien
hechten daaraan)
• 2 cartilagines corniculatae = 2 kleine kraakbeentjes bevinden zich op die bekervormige
kraakbeentjes= kraakbeentjes van Santorini
• 2 cartilagines cuneiformes = zwevend kraakbeentjes hangt niet los maar zit vast a.d. ari
epiglottische plooi
• 1 cartilago epiglottica = strotklepje
1.1.1 TONGBEEN (OS HYOIDEUM)
= het is de oorsprong of aanhechtingsplaats van vele spieren, waaronder de larynxspieren.
• Is U-vormig: de beentjes van de U-vorm zijn naar achteren en licht opwaarts gericht.
• Horizontaal in de nek gelokaliseerd thv 3e nekwervel
• De larynx is ‘opgehangen’ ah tongbeen
tongbeen bestaat uit:
• corpus
• cornu minus
• cornu majus
1.1.2 SCHILDKRAAKBEEN (CARTILAGO THYROIDEA)
= het grootste kraakbeen vd larynx. Vormt het bovenste deel van de larynx. Hangt met zijn
lange horens aan het tongbeen. Het vormt de voor- en zijkant vd larynx. De achterkant is
open.
3
, Schildkraakbeen bestaat uit :
• Lamina dextra cartilaginis thyroideae
• Lamina sinistra cartilaginis thyroideae
• Cornu superius
• Cornu inferius
• Incisura superior
• Incisura inferior
• Prominentia laryngea (=adamsappel)
• Linea obliqua
• Tuberculum thyroidea superior
• Tuberculum thyroidea inferior
Waarom steekt de adamsappel (voorste punt) bij mannen er meer uit dn bij vrouwen?
→De hoek tss de 2 laminae thyroideae is +- 90gr bij man en 120gr bij de vrouw
→In de puberteit neemt het strottenhoofd bij jongens sterk in grootte toe, hetgeen van
invloed is op de stemhoogte.
De linea obliqua loopt oppervlakkig over elke lamina, beneden- en voorwaarts van de
tuberculum thyroidea superior en de tuberculum thyroidea inferior.
1.1.3 RINGKRAAKBEEN (CARTILAGO CRICOIDEA)
= ligt tussen het schildkraakbeen en de bovenste tracheale kraakbeenring
= vormt onderste deel van het kraakbeenskelet
= bestaat uit 2 delen : een voorste arcus en een achterste lamina posterior ( heeft
zeshoekige vorm → de vooruitstekende boord op de middellijn vd lamina posterior (crista)
dient als aanhechtingsplaats van de intrinsieke larynxspieren.
A = vooraanzicht
B = achteraanzicht
C = zijaanzicht
• Facies articulares arytaenoideae
• Facies articulares thyroideae
• Arcus cartilaginis cricoideae
• Lamina posterior
• Crista
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ElineDesmet123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.