Dit is een samenvatting van het vak neuro-anatomie, fysiologie en pathologie (OLOD: basiswetenschappen ivm therapeutisch handelen 2), gegeven door Michèle vergrote aan Hogent (1e jaar, sem 2). in deze samenvatting werd zowel gebruik gemaakt van de cursus, slides als eigen notities, ook de denkoefe...
Neuro-anatomie, fysiologie en pathologie
Lector: Michèle vergrote
Te kennen: cursus, slides en eigen notities + delen zelfstudie
OLOD: basiswetenschappen ivm therapeutisch handelen (jaar 1, sem 2)
Introductie
Zenuwstelsel zorgt voor regulatie ➔ aanpassen van het lichaam aan de veranderingen v/h intern of extern milieu
• Regulatie en coördinatie van activiteiten van weefsels en organen
• Regulatie en coördinatie van vegetatieve functies
• Coördinaties van contacten met de buitenwereld
• Coördineren van psychische functies
Neurologie = studie van neuronen
• Niet elk levend organisme heeft een zn, en niet elk zn is even complex
• De mens heeft het gecompliceerd zenuwstelsel
1. Het zenuwstelsel ontvangt, integreert en beantwoordt informatie
1.1 De 3 functies van het zenuwstelsel
3 belangrijkste functies
• Receptoren of sensoren ➔ sensorische input via afferente banen (met afferente neuronen, deel van PZS)
• Verwerking en interpretatie/integratie in het CZS (hersenen en RM) door schakelneuronen of interneuronen
• Efferente banen of motorische output ➔ respons naar effectoren (bv. Spieren) door efferente neuronen
Denkoefening: kun je zelf een voorbeeld geven van een functie van het zenuwstelsel? Wat is bij jou de afferente
info, verwerking en efferente info
Bv. Hand op warme kookplaat ➔
Afferente info hand is receptor ➔
verwerking in CZS ➔ efferente info: hand
wegtrekken (spier)
, 1.2 De anatomische opdeling van het zenuwstelsel
CZS = centraal zenuwstelsel
• Hersenen = enchephalon
• Ruggenmerg = medulla spinalis
Verwerking of integratie van info
PZS = perifeer zenuwstelsel
• Hersenzenuwen = nervi cranialis
• Ruggenmergzenuwen = nervi spinalis
• Cauda equina
Zorgen voor de afferente en efferente banen
1.3 Het PZS kunnen we verder opdelen in een somatisch en
autonoom ZN
PZS
• Sensorische aanvoer van info (=afferente functie)
• Motorische output van info (=efferente functie)
Afferente functie = zenuwen vervoeren info vanuit sensoren ➔ CZS
Efferente functie = vervoeren van info van CZS ➔ effectoren (spieren/klieren)
• Somatische functie (= willekeurig ZS) (skeletspieren)
• Autonome functie (= onwillekeurig ZS of visceromotorische ZS of vegetatief ZS) (glad en hartspierweefsel)
o Sympathisch ZS
o Parasympatisch ZS
Denkoefening: kun je zelf een voorbeeld geven van een willekeurige skeletspier?
Bv. Musculus recutus, abdominis,… (elke skeletspier is ook willekeurig)
Denkoefening: kun je ook zelf een voorbeeld geven van een orgaan of weefsel waar je onwillekeurig glad
spierweefsel terugvindt?
Bv. Blaaswaand, maag, darmen,….
Glad spierweefsel = door somatisch zn = onwillekeurig
1.4 De neurologische reactie
5 stappen
1. Prikkelvorming door zintuigcellen (sensoren)
2. Prikkelgeleiding via perifere zenuwen naar het centraal zenuwstelsel (afferent)
3. Prikkelverwerking in het CZS (hersenen en RM)
4. Prikkelgeleiding van perifere zenuwen naar spieren en/of klieren (efferent)
5. Spiercontractie en/of kliersecretie (effectoren)
1.5 verwerkingsvragen hoofdstuk 1
• Wat wordt bedoeld met integratief of verwerking? Gebeurt dit in het centraal of het perifeer zenuwstelsel
CZS: prikkelverwerking
Het samenbundelen van informatie (bv. Het geluid van een stem en de vorm van een gezicht om iemand te
herkennen)
, • Welk onderdeel van het PZS is betrokken bij:
o Het gevoel van een volle maag na een grote maaltijd: autonoom zn
o Je knie buigen om een trapje op te wandelen: somatisch zn
o Zweten wanneer het warm is: autonoom zn
• Cellen + interstitiële vloeistof
o 10% neuronen of zenuwcellen
▪ Neuron = functionele eenheid v/h ZN
▪ ZN bevat 1011 neuronen
▪ Prikkelgeleidende functie
o 90% steuncellen of neuroglia
▪ Geven geen impulsen door
▪ ZN bevat 1012 neuroglia
▪ Kunnen blijven delen
2.2 neuronen
Algemene bouw van een neuron
Neuronen
• Cellichaam (=soma, grijze kleur) met celkern
o Met normale celorganellen (ER, golgi-
apparaat,…)
o Lichaampje van Nissl ➔ productie eiwitten +
grijze kleur cellichaam
• Dendrieten
• Axon met synapsknoppen
Denkvraag: waarom worden onze hersenen vaak onze “grijze massa” genoemd. Klopt deze benaming volgens jou?
Zijn onze hersenen volledig grijs ingekleurd
De cellichamen van neuronen zijn grijs ➔ productie van eiwitten
, Actiepotentialen reizen langs het axon
Dendrieten = ontvangers van prikkel op de
zenuwcel
• Vertakkingen gevoelig voor fysicochemische
stimuli (=prikkels, impulsen)
Sterke elektrische prikkels leiden tot het
ontstaan van actiepotentiaal
• Cellichamen ➔ actiepotentiaal ➔ axon
Neuronen staan via synapsen met elkaar in contact
De synapsknop maakt contact met de volgende cel
Synaps = plaats waar contact dit contact gebeurt
• Afferente en schakelneuronen vormen steeds een synaps met een volgend neuron
• Efferente neuronen vormen een synaps met een effector (spier/klier)
Er bestaan 3 types neuronen naar functie
• Sensorische/afferente neuronen (rechts)
o Opgelet: afwijkende bouw
o Unipolaire vorm
o Registeren info uit het uitwendige en inwendige
milieu
o PZS
• Interneuronen of schakelneuronen (links)
o Multipolaire vorm
o Verbinding tussen neuronen + geven signalen door
o CZS
• Motorische neuronen of efferente neuronen (links)
o Multipolaire vorm
o PZS
o Geleiden impulsen van CZS ➔ spieren/klieren
o Verder onder te verdelen in:
▪ Somatische motorische neuronen
▪ Visceromotorische neuronen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ronnadeconinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
