Samenvatting
Samenvatting leerstoornissen Lezen & Rekenen
- Vak
- Leerstoornissen
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Logopedie en Audiologie 1 - semester 2 - Leerstoornissen 1: Leerstoornissen Lezen & Rekenen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
Voorbeeld 4 van de 33 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: dwcharlotte97 • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
SAMENVATTING –ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN:
LEERSTOORNISSEN LEZEN & REKENEN
DYSLEXIE
HOOFDSTUK 1 – DYSLEXIE – LEZEN
1. ONDERSCHEID TSS LEERPROBLEMEN, LEERMOEILIJKHEDEN EN LEERSTOORNISSEN
- Leerproblemen: overkoepelend begrip
- Leermoeilijkheid: leerachterstand
- Leerstoornis: 2 (dyslexie + dyscalculie)
Leermoeilijkheden Leerstoornissen
- Niet aangeboren - Aangeboren
- Niet in individu - IN individu
- Als gevolg van andere stoornis OF ontstaan - In grote mate erfelijk, verhoogd risico OF
vanuit omgeving predispositie
o Gezinsproblemen (scheiding, armoede…) - Gaat niet over, maar kan gecompenseerd
o Schoolproblemen worden
o Omstandigheden zoals ziekte - Ernst ervan zal bepalen tot welk niveau van
o Invloed van milieu/buurt lezen/spellen je kan geraken
- Kan verholpen worden - Stoornis in leren zelf
- Heeft invloed op leren - Kent wisselend verloop in tijd (verergeren,
verbeteren, stabiel blijven)
- Is steeds blijvend
2. DEFINITIE(S) VAN DYSLEXIE
A. DISCUSSIE ROND DEFINIËRING
Goede definiëring belangrijk voor:
- Kwaliteit van hulpverlening
- Wetenschappelijk onderzoek (bv. interventieonderzoek)
- Uitstippelen beleid
B. SOORTEN DEFINITIES
- Beschrijvend observeerbare gedragingen worden enkel beschreven
- Verklarend probeert te verklaren wrm bep gedrag vertoond wordt
1
, I. DEFINITIE DSM-V
(Weten wat er instaat, niet vanbuiten kennen)
- Moeite met aanleren en gebruiken van schoolse vaardigheden, zoals blijkt uit persisterende
aanwezigheid van min. 1 v/d volgende symptomen gedurende minstens 6md, ondanks interventies
gericht op deze moeilijkheden:
o Onnauwkeurig of langzaam en moeizaam lezen van woorden
o Moeite om de betekenis te begrijpen van wat wordt gelezen
o Moeite met spelling
o Moeite om zich schriftelijk uit te drukken
o Moeite met het zich eigen maken van gevoel voor en feiten rond getallen of berekeningen
o Moeite met cijfermatig redeneren
- Betreffende schoolse vaardigheden zijn substantieel en meetbaar slechter ontwikkeld dan gezien
kalenderleeftijd verwacht mag worden + hebben significant negatieve invloed op de schoolresultaten
+ werkprestaties
- Leerproblemen beginnen tijdens schooljaren, maar pas echt manifest op moment dat betreffende
schoolse vaardigheden zwaarder belast worden dan persoon aankan
- Leerproblemen kunnen niet beter worden verklaard door verstandelijke beperkingen, niet-
gecorrigeerde visus of gehoorproblemen, andere psychische of neurologische stoornissen, …of
inadequaat onderricht
II. NETWERK LEERPROBLEMEN VLAANDEREN, 2014
(Deze definitie kennen + in eigen woorden kunnen uitleggen)
“Dyslexie is stoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of
vlot toepassen van het lezen en/of spellen op woordniveau.”
- Focus op automatiseringsaspect
- Automatiseringsproblemen blijken uit daling van kwaliteit van taakuitvoering bij taakverzwaring
(door bv. hogere tijdsdruk/interfererende (dubbel)taken)
III. STICHTING DYSLEXIE NEDERLAND
(Deze definitie kennen + in eigen woorden kunnen uitleggen)
“Dyslexie is een specifieke leerstoornis die zich kenmerkt door een hardnekkig probleem i/h aanleren van
accuraat en vlot lezen en/of spellen op woordniveau, dat niet gevolg is van omgevingsfactoren en/of een
lichamelijke, neurologische of algemene verstandelijke beperking.”
↓ Vanuit definitie naar criteria voor diagnosestelling
- Criterium van achterstand
- Criterium van didactische resistentie
- Criterium van (mild) exclusiviteit
o Uitsluiten van alternatieve verklaringen
o Vaststellen van co-morbiditeit
2
,IV. 3 CRITERIA DIAGNOSE LEERSTOORNIS
- Achterstandscriterium
o Klinische scores (< pc 10, -1,5 SD)
o Herhaling
0-10 klinisch
10-16 subklinisch
16-25 zwak
… gemiddeld (laaggemiddeld, hooggemiddeld)
…
- Hardnekkigheidscriterium = didactische resistentie
o RTI: respons-to-intervention principe
o Taakspecifieke interventie gedurende min. 6 maand
- Exclusiecriterium
o Niet volledig te verklaren door andere oorzaken, problemen ernstiger dan verwacht op basis
van ongunstige condities
V. VERSCHIL TSS BELANG VAN DEFINIËRING & CRITERIA DIAGNOSESTELLING
Goede definiëring belangrijk voor: Duidelijke + concrete criteria:
- Kwaliteit van hulpverlening - Geen over- en onderdiagnostisering
- Wetenschappelijk onderzoek - Objectieve + betrouwbare diagnosestelling
- Uitstippelen beleid - Betere beeldvorming + afstemming m.b.t.
hulp in onderwijs
3. PREVALENTIE
- Door bestaan van ≠ definities met eigen klemtoon → verschillen in prevalentiecijfers
- Cijfers verschillen ook sterk van taal tot taal
o Taal met oppervlakkige orthografie (hoge consistentie tss klank + teken: minder dyslexie)
o Spaans en Fins ‘makkelijker’ dan NL, Frans en Engels (= orthografisch inconsistente taal)
- Nederlandse prevalentiecijfers: 2 à 10%
- Meer jongens dan meisjes (ong 60%)
Verklaring: neiging in onderwijs om alles wat we als ‘niet normaal’ bestempelen, direct te koppelen
aan jongens, vb. zoon kan niet stilzitten, er scheelt iets mee
4. ERFELIJKHEID
- Problemen met lees- en spellingsvaardigheden → in grote mate erfelijk
- Invloed van erfelijkheid is niet éénduidig → niet enige oorzaak van dyslexie
- Erfelijke risicofactoren voor dyslexie
o Kans op kind met dyslexie bij 1 ouder met dyslexie: 30-60%
o Als beide ouders dyslexie hebben: 80%
o Geen echte dyslexiegenen, wel risicoallelen om dyslexie te ontwikkeling
- Ook omgevingsfactoren
o Ook kind zonder familiale dyslexie kan dyslexie hebben
o Tweelingonderzoek aangetoond dat maar 50% dr genetische factoren is bep
o Andere 50% verklaard door omgevingsfactoren (leeservaring, SES, kans op onderwijs,
geletterdheid thuis…)
3
, - = Multifactoriële oorzaak
5. VERKLARINGSMODELLEN
A. MULTIFACTORIËLE OORZAAK
B. BIOLOGISCHE OORZAKEN/VERKLARINGEN
- Neurologische + neuropsychologische verklaringen
- Erfelijkheid – genetisch
VERWERKINGSVRAGEN OP CHAMILO
I. NEURO-ANATOMISCHE & NEURO-FYSIOLOGISCHE VERSCHILLEN
- Anatomie + werking v/d hersenen
- Testosteren + migratie
- Hersendisconnectiviteit
- Model Bakker
- Temporele informatieverwerkingsdeficit (visuele info – auditieve info)
→ Biologisch niveau
NEUROBIOLOGIE VAN LEZEN
- Hersengebieden die geactiveerd worden bij leesactiviteiten
o Vooral regio’s in linkerhemisfeer
o 3 regio’s binnen linkerhemisfeer
1. Inferieur frontale cortex rol bij articulatie + benoemen bij woorden
2. Temporo-pariëtale cortex fonologische verwerking + grafeem-foneemkoppeling
3. Occipito-temporale cortex rol bij vloeiend lezen + automatisch verwerken van visuele
woordvormen (herkennen + onderscheiden van korte + lange
woorden)
Connectiviteit tss regio’s → 2 belangrijke
- Dorsale verbinding (boven)
= Sublexicale fonologische route
- Ventrale verbinding (beneden)
= Lexicale directe route
FMRI-studies bij lezen/dyslexie
Hyperactivatie: bep gebieden worden
te veel geactiveerd i.v.m. andere
gebieden
Regio’s die hypo-activatie vertonen
tijdens lezen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper margotvermeersch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen