Samenvatting
Samenvatting Sociale zekerheid
Samenvatting van slides uit de les
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
Voorbeeld 3 van de 23 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sociale zekerheidInhoudstafel
1 Het gebouw van de sociale zekerheid..........................................................................................................................3
1.1 De sociale zekerheid bestaat uit twee luiken........................................................................................................3
1.2 Doelstelling van de sociale verzekeringen.............................................................................................................3
2 Kenmerken van sociale verzekeringen.........................................................................................................................3
2.1.1 De SZ treedt op bij het zich voordoen van een erkend sociaal risico..............................................................3
2.1.2 Sociale verzekeringen verschaffen vervangingsinkomens en inkomensaanvullende uitkeringen..................4
2.1.3 Band met het arbeidsverleden.......................................................................................................................9
2.1.4 Professionele opbouw van de sociale verzekeringen...................................................................................11
3 Het verzekeringsprincipe en het solidariteitsprincipe................................................................................................13
3.1 Het verzekeringsprincipe: relatie tussen risico, premie en prestatie...................................................................13
3.1.1 Vergelijkbaar met private verzekeringen ?...................................................................................................13
3.1.2 Wat maakt dat het “sociale” verzekeringen zijn ?........................................................................................13
3.2 De solidariteitsprincipes......................................................................................................................................13
3.2.1 Horizontale solidariteit.................................................................................................................................13
3.2.2 Verticale solidariteit......................................................................................................................................14
3.2.3 Intergenerationele solidariteit......................................................................................................................14
3.2.4 Beroepssolidariteit........................................................................................................................................14
3.2.5 Nationale solidariteit....................................................................................................................................14
4 Sociale bijstand...........................................................................................................................................................15
4.1 Vier sociale bijstandsregelingen..........................................................................................................................15
4.1.1 Ter aanvulling van de algemene bijstandsstelsels, kunnen gemeenten individuele steun toekennen.........16
4.1.2 Ter vergelijking sociale zekerheidsuitkeringen versus het minimumloon voor werkenden cfr discussie rond
de werkloosheidsval..............................................................................................................................................16
5 Types sociale zekerheidsstelsels.................................................................................................................................16
6 De drie pijlers van sociale bescherming......................................................................................................................17
7 De grote uitdagingen vandaag en voor de toekomst..................................................................................................17
7.1.1 Dalende nataliteit: verklaringen...................................................................................................................18
7.1.2 Bevolkingspiramide......................................................................................................................................18
7.1.3 Vergrijzing: nieuwe opportuniteiten en gevaren..........................................................................................19
7.1.4 Zoom op de ondoelmatige werking van de sociale zekerheid......................................................................19
7.1.5 Hoge levensstandaard, maar met blijvende armoede..................................................................................20
7.1.6 Armoederisico:.............................................................................................................................................20
7.1.7 Lage tewerkstelling= structurele werkloosheid/inactiviteit bij laaggeschoolden: oorzaken.........................21
7.1.8 Doelmatigheid van de sociale zekerheid: remmen de uitkeringen het arbeidsaanbod ?.............................22
8 Samenvatting en conclusies........................................................................................................................................22
8.1 De welvaartsstaat (of sociale markteconomie) heeft drie doelstellingen:...........................................................22
1
,8.2 De drie doelstellingen van de sociale markteconomie/moderne welvaartsstaat worden, in een steeds
moeilijkere demografische context, niet langer behaald:.........................................................................................22
8.2.1 Het nieuwe beleidsparadigma van de actieve welvaartsstaat......................................................................23
8.2.2 De EU 2020 strategie: een strategie voor groei en sociale inclusie in de EU................................................23
8.2.3 De actieve welvaartsstaat en belangrijke beleidspistes................................................................................23
2
, 1 Het gebouw van de sociale zekerheid
Sociale verzekeringen Sociale bijstand
Uitkeringen sociaal Werknemers Zelfstandigen Overheids-
risico personeel
Inkomensaanvullend
-Kinderbijslag Forfaitair Forfaitair Forfaitair Gewaarborgde gezinsbijslag
-Medische zorg Forfaitair Forfaitair Forfaitair Tegemoetkoming voor
personen met een handicap
Vervangingsuitkeringen Leefloon
Ziv Loongekoppeld Forfaitair Loongekoppeld Inkomensgarantie voor ouderen
Werkloosheid Loongekoppeld & - - Steun vanuit OCMW
forfait
Pensioen (rust- en Loongekoppeld & Loongekoppeld & Loongekoppeld
overlevingspens.) forfait forfait
Arbeidsongeval Loongekoppeld - Loongekoppeld
Beroepsziekte Loongekoppeld - Loongekoppeld
Recht ontstaat uit betaalde bijdragen en het zich voordoen Recht ontstaat uit behoeften cfr
van een sociaal risico middelentoets
Financiering door sociale bijdragen Financiering uit belastingen
Professionele opbouw Nationaal eenheidsstelsel
1.1 De sociale zekerheid bestaat uit twee luiken
De sociale verzekeringen enerzijds en de sociale bijstand anderzijds:
• (verplichte) Sociale verzekeringen = voornaamste bescherming in continentale welvaartstaten BE, FR, Duitsland
zijn verplichte sociale verzekeringen cfr. BE Besluitwet 28 december 1944 “Sociaal Pact”
• Sociale bijstandsregelingen = residuair stelsel (laatste vangnet) sinds 1974 recht op gewaarborgd inkomen, het
bestaansminimum genaamd. In 2002 gewijzigd in Leefloon.
1.2 Doelstelling van de sociale verzekeringen
• Geheel van voorzieningen die tot doel hebben om financiële zekerheid aan burgers te waarborgen bij het
optreden van een sociaal risico.
• Ze garanderen voor alle werkenden en hun familie een leven zonder al te grote inkomensverliezen bij het
wegvallen van het arbeidsinkomen bij ouderdom/pensioen, werkloosheid, ziekte en kinderlast.
• Ook voor bedrijven is de sociale zekerheid van groot belang. Door de sociale zekerheid blijven personen a)
koopkracht behouden en b) is er maatschappelijke zekerheid zodat bedrijven niet zelf voor hun werknemers,
die, niet langer productief zijn, moeten zorgen (cfr. Sociale vrede).
2 Kenmerken van sociale verzekeringen
2.1.1 De SZ treedt op bij het zich voordoen van een erkend sociaal risico
• Het recht om uitkeren te ontvangen in het kader van SZ wordt geopend voor het concept van sociaal risico
een gebeurtenis die je overvalt/ treft, waar je zelf geen schuld aan hebt. De collectiviteit/ samenleving als
geheel gaat optreden en regeling uitwerken om zij die getroffen wordt door een sociaal risico te beschermen.
Bekende SZ (risico’s):
• Het verlies van het arbeidsinkomen:
o Bij ouderdom = pensioenverzekering (rustpensioenen) wettelijk opgetrokken 66 jaar in 2025, 67 in 2030
o Bij arbeidsongeschiktheid:
a) Niet beroepsgebonden = ziekte en invaliditeitsverzekering (invaliditeit = + 1 jaar ziekte)
b) Wél beroepsgebonden = arbeidsongevallen en beroepsziekten
o Bij werkloosheid = werkloosheidsverzekering (onvrijwillige werkloosheid; wordt gecontroleerd: wel
bereidheid om te willen werken!)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febebenoit1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen