1. Normale ontwikkeling
1.1. Anatomische verschillen
Verschillen met volwassenen
o Tanden: nog niet doorgebroken
o Palatum: vlakker
o Vetkussentjes in wangen
o Tong
Tussen bovenste en onderste alveolaire boog
Vult hele mondholte
o Mondholte: kleiner
o Larynx: in rust geopend naar nasofarynx
o Strottenhoofd: hoger in nek (C2 óC6)
Anatomische veranderingen
o Volume mondholte neemt toe
Uitgroei kaakbeenderen vergroot
Doorbreken tanden
Harde verhemelte, diepgang vergroot
o Tanden
o Larynx lager
1.2. Inleiding normale ontwikkeling bij kinderen
Kinderen leren hoe, wat en hoeveel ze moeten eten
o Hoe
Geprogrammeerd
Erfelijke aanleg, bouw & werking organen
Niveau motorische/neurologische rijping, motoriek/responsiviteit, primaire mondfuncties
o Wat
Leerproces neofobieën = beschermingsproces maar gaat snel over
o Hoeveel
Leerproces
Leren eten = complex samenspel
o Biologische factoren, omgevingsfactoren en psychologische factoren hangen continu aan mekaar vast en
beïnvloeden elkaar
Omgevingsfactoren: ouders, verzorgen, gezin, familie / cultuur, economie
Psychologische factoren: temperament, ontwikkelingsfase
1
, 1.3. Orale reflexen
Manier om te overleven bij de geboorte
Onderliggende mechanisme waardoor baby kan evolueren naar matuur zuigen/slikken
Door rijping van CSZ
2 grote groepen van reflexen: voedings- en beschermingsreflexen, met onderverdeling:
Voedingsreflexen
Zuig-slikreactie Palmomentale reflex Zoekreflex (rooting)
Aanraken voorste deel
Strijken handpalm Aanraking rond de mond
Wat tong/centrum lippen
Samentrekking M. mentalis hoofdbeweging in richting prikkel
Zuig-slikreactie
Tijdstip van
6 maanden Soms tot volwassen leeftijd 3 à 4 maand
integratie
Beschermende reflexen
Ritmische bijtreactie Wurgreflex Hoestreflex
Stimulus ter hoogte van achterste Vocht of voedsel bij larynx/
Aanraken tandvlees
Wat 3/4 tong/keelwand bronchi opwaartse
Openen/sluiten kaak
Constrictie + elevatie farynx luchtbeweging
Tijdstip van
9 – 12 maanden Heel het leven Heel het leven
integratie
Reflex = steeds exacte reactie
o MAAR, hier afhankelijk van honger, neurologische rijping… Geen strikte reflex
1.4. Zuigen
Waarom
o Opnemen van voedsel voedend zuigen
o Zelfregularisatie, troosta niet-voedend zuigen
o Exploreren van de omgeving
Wat (verschillende uitleg)
o Eenvoudige (?) & ritmische motorische reflex
o Aanwezig bij gezonde voldragen pasgeborene (= neonaat)
o Bestaat uit een patroon van ‘bursts’ en ‘pauses’
Synoniem bursts = zuigsalvo’s, zuiggroepjes
Patroon van bursts en pauses
Coördinatie voedend zuigen
Zuigen 2 grote delen
2
, o Vacuüm maken
Mondholte wordt afgesloten
Kaken dalen
o Melkexpressie
Compressie (duwen) = negatieve druk
Suctie (het zuigen) = positieve druk
Tong tijdens het zuigen
o Cuppen
Gootje maken waar tepel, flessenspeen tussenin komt
Stabiele ligging
o Afsluiten
Van voor afsluiten vacuüm creëren
o Bewegen
Extensie van voor
Elevatie
Retractie (naar achter)
Samengevat coördinatie
o (Lippen)
o Tong:
Extensie – elevatie – retractie
Vacuüm creëren (afsluiting)
Stabiele ligging (groef cupping tong)
o Vetkussentjes (wang): stabiliteit
o Kaak: stabiele basis
o Harde verhemelte: vloeistof ‘uitdrukken’ + positionering
o Zachte verhemelte: posterieure afsluiting
1.5. Lepelvoeding
Kind heeft 5 weken nodig om te leren eten van lepel
Voorwaarden
o Orale reflexactiviteit daalt
o Beginnende willekeurige motoriek in mondgebied
o Stabiele houding hoofd/romp (maxi-cosi, wipstoeltje, schoot)
o Gevoeligheid mondgebied daalt
Rond 4 maanden
o Vanaf 4 maanden: darmen voldoende ontwikkeld om bijvoeding (fruit & groenten) te kunnen
verwerken (kans op darminfecties en allergieën daalt)
o Reflexactiviteit daalt, willekeurige motoriek stijgt
o Mondopening nog vaak uitgelokt door zoekreactie
o Naar binnen zuigen en doorslikken
o Geen anticipatie op de lepel
Rond 5 maanden, evolueert naar
o Anticiperen van de lepel (kijken naar, hoofd naar voren, mond openen)
o Sabbelen actief afhappen stijgt
3
, o Veel hand-mondcontact
Ontwikkeling naar volleerde puree-eters:
o Kind hoeft niet naar de lepel te kijken om mond te openen
o Kind opent automatisch voor de volgende hap
o Geen hand-mondcontact meer nodig
o Handen kunnen voor zelf-eten gebruikt worden
o Typisch kind leert in ca. 5 weken van lepel eten
Soort voeding
o Typisch zacht eten dat niet gekauwd moet worden
Waarmee starten is cultureel bepaald
Wanneer starten
o Allergiegerelateerd: 4-6 maand
o WHO: 6 maand
o Mondmotorisch: 4 maand hoeft niet
1.6. Kauwen
Leren kauwen
o Tussen 8 en 10 maanden kritische periode voor leren verwerken van kauwbaar voedsel
o Aanvankelijk laterale tongbeweging uitgelokt door interne zoekreactie, transverse tongreactie…
o Van zijkant midden
o Van midden zijkant
o Van midden zijkant en overschrijden van de mediaan naar midden
o Volwassen kauwen rond 4-5 jaar
o Ook met alveolen kan je voedsel pletten
o Wurgen neemt af
Leren kauwen (en afbijten)
o Vóór 6 maand: Manipuleren van stukjes voedsel met de lippen, vaste stukjes worden naar buiten
geduwd.
o Na 6 maand: Voedsel in mond laten weken en zuigend doorslikken
o Rond 8 maand Kauwen met simpele kaakbewegingen
Signalen als baby klaar is voor vaste voeding
o Eten niet meer naar buiten duwen met tong
o Geïnteresseerd in voeding
o Genoeg mondcontrole om te eten
o Zitten met weinig steun
Geen signalen!
o Alles in de mond steken
o Snel of traag groeien
o Meer honger hebben
o Wakker worden s’ nachts
o Een specifieke leeftijd
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lmtch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.