Samenvatting
Samenvatting Klinische gerontologie
Dit is alle te kennen theorie voor het onderdeel klinische gerontologie, behorende tot het vak geriatrie, gegeven door prof. Mets
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Inleiding – Klinische aspecten vangerontologie en geriatrie
Gerontologie
= de studie van het normale verouderen
Bij het normale verouderen komt er achteruitgang van een aantal functies van het lichaam bij kijken.
De achteruitgaande functies brengen met zich mee dat je voor een aantal zaken slechter gaat
functioneren.
In deze cursus bekijken we de klinische aspecten. Dus, welke elementen van de gerontologie dragen
er toe bij dat mensen fysisch en psychisch achteruitgaan en dit dan doorweegt in de medische
aspecten.
Geriatrie
= de leer van de ziekten van de oudere mens
Als je geen ziekte hebt dan kan je geen geriatrische persoon zijn.
Vandresse M, et al. Demografische vooruitzichten 2016-2060. Bevolking en huishoudens.
De gemiddelde levensverwachting van de mens is erg
toegenomen en deze zal ook nog verder stijgen. Daarom is het
bekijken van deze leerstof enorm belangrijk.
Er blijft een verschil aanwezig tussen de levensverwachting van
man en vrouw. Deze ligt hoger voor vrouwen, maar het verschil
neigt kleiner en kleiner te worden.
De geriatrische patiënt
G-DIENST – ZORGPROGRAMMA GERIATRISCHE PATIËNT
(Belgisch staatsblad: KB 29 01 2007)
Er staat gemiddeld 75 jaar. Er kunnen
dus ook geriatrische patiënten zijn die
jonger zijn, maar dan moeten ze
voldoen aan alle andere kenmerken.
1
, FRAGILITEIT/FRAILTY & BEPERKTE HOMEOSTASE
Algemene veranderingen in organen
Hiernaast ziet u de schematische voorstelling van een
orgaan.
1. Parenchym cellen = cellen eigen aan het orgaan
→ Massa + kwaliteit zal afnemen
2. Ondersteunende cellen + ECM
→ Vetweefsel, fibreus weefsel
→ Volume zal toenemen + kwaliteit zal afnemen
De kwaliteit van het orgaan zal achteruit gaan doordat er minder typisch voor het orgaan
functionerend weefsel is .
3. Arteriën + venen
→ Nemen af: de doorbloeding verslechtert
4. Zenuwen
→ Nemen af: er is een invloed op het functioneren/ gewaarworden
→ Afname van massa, doorbloeding, functie
→ Toename rigiditeit, vetmassa
De verandering van organen leidt bijna automatisch tot een afname van de homeostase (= het
contstant houden van het interne milieu). De basis hiervoor zijn de veranderingen in de organen.
Schouten et al. Leerboek Geriatrie. BSH
X-as: leeftijd
Y-as: gemiddeld resterend
prestatievermogen
Op deze grafiek zijn enkele functies binnen het lichaam weergegeven. We zien dat een baby een lage
functie heeft in het algemeen en deze zal opgebouwd worden tot een maximum. Verschillende
functies bereiken hun maximum op een verschillende leeftijd. Nadien zullen ze allemaal achteruit
gaan. Deze achteruitgang is in het begin, dus bij aanvang, niet heel merkbaar. Op den duur dalen ze
zodanig zodat je terechtkomt rond de 50% van het maximum. Dit komt overeen met wat we bij jonge
kinderen/adolescenten zien tijdens de opbouwfase. Nu, tijdens de opbouwfase is het lichaam kleiner
en je komt dan anders uit met die 50% functie i.v.m echt een volwassen lichaam. Als je veel functies
hebt die dit bereiken, dan kom je in de afhankelijkheidsdrempel terecht. Dit is uiteraard geen vaste
lijn, maar meer een band die zich rond die 50% bevindt. Als baby zit je ook onder deze
afhankelijkheidsdrempel, maar ze groeien hier uit. Onder deze drempel kom je in de afhankelijkszone
terecht. Volledig autonoom functioneren wordt dan moeilijk.
2
, Door een acute ziekte, zoals bv. de griep, corona
of een val met een fractuur als gevolg, kunnen
de functies plots sterker dalen zodanig dat je
tijdens die ziekte op een wat jongere (oudere)
leeftijd onder de afhankelijkheidsdrempel komt
en zo dus ook in een geriatrisch profiel terecht
kunt komen.
Normal vs. pathologic aging
Blauwe lijn
= normaal/ optimaal verouderen
Oranje lijn
= pathologisch verouderen
= te vroeg of te slecht verouderen
Voorbeelden voor op de oranje lijn te belanden:
o Osteoporose
→ Als je als vrouw te weinig het skelet opbouwt in de jongere jaren dan kom je lager met de
botdensiteit en kan je op deze lijn terechtkomen
o Roken
o Gebrek aan fysieke activiteit
o Slechte voeding
Het doel is om mensen zo lang mogelijk optimaal te laten verouderen.
The dynamics of deficit accumulation
T.g.v. het verouderingsproces zal de zelfstandigheid afnemen. Hier
wordt dit weergegeven als een frailty index. Een frailty index
bestaat uit een optelsom van deficits die mensen vertonen. 39
deficits worden hierbij als een maximum aangegeven.
(FI = n deficits/ 39 (max))
Op een jongere leeftijd is deze index gemiddeld zeer laag. Nu, er is
doorheen het leven een constante toename en deze toename zal
alsmaar sneller gebeuren.
3
, Trials of ageing
Men geeft hier het aantal aandoeningen weer per patiënt. Als kind is het normaal gezien zo dat je
geen aandoeningen hebt, op enkele uitzonderingen na. Als we dan kijken naar de oudere personen
dan zien we dat het aantal personen dat niet ziektevrij is zeer beperkt is. Er is eigenlijk bijna standaard
1 of zelfs meerdere aandoeningen aanwezig.
Als een geriatrische patiënt naar de praktijk komt dan kan je er vanuit gaan dat ze bovenop het
kineprobleem nog andere dingen gaan hebben.
The health benefits of learning
Hier zie je de invloed van opleiding op het profiel. De 50% kans op het hebben van meerdere
aandoeningen verschilt 10 jaar tussen de laagste en hoogste groep. Dit doordat het je inzichten dan
eigenlijk verbetert en dit zal zich vertalen naar je dagelijks gedrag.
Fragiliteit & beperkte homeostase
Heeft te maken met veranderingen in het lichaam:
o Sarcopenie
o lean body mass
o nierfunctie
o leverfunctie
o Verstoord endocrien stelsel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper phebe200000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,50. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen