Hoofdstuk 6: Radiata
Fyla Cnidaria en Ctenophora
6.1 Symmetrie in dierlijke bouwplannen
Het aantal symmetrievlakken dat door een organisme kan getrokken worden, is gewijzigd tijdens de
evolutie van de Animalia.
De Radiata zijn diploblatische organismen met een radiale (neteldieren) of een biradiale
(kamkwallen) symmetrie.
- Radiale symmetrie:
Kan het lichaam in spiegelbeeldhelften verdeeld worden volgens een aantal symmetrievlakken die
loodrecht door een centrale as (van aborale naar orale zijde) kunnen getrokken worden.
Het aantal symmetrievlakken varieert van groep tot groep:
- biradiaal: Ctenophora of kamkwallen (2)
- tetraradiaal: sommige sponzen en kubuskwallen (4 of veelvoud)
- pentaradiaal: adulte Echinodermata of stekelhuidigen (horen niet bij Radiata) (5)
- hexaradiaal of octaradiaal: aantal Anthozoa (klasse binnen Cnidaria) (6 of 8 of veelvoud)
- Bilateraal symmetrisch:
Meeste dieren, voor-achteras die het dier in 2 spiegelbeeldhelften snijdt (linker-en rechterhelft).
Organen worden ofwel parig ofwel onpaar worden aangelegd.
Evolutie van radiale naar bilaterale symmetrie is gelinkt aan de evolutie van de vastzittende (beperkt
zwemmend, omringd door voedsel, tentakels) naar actief bewegende (kruipende of zwemmende,
ontwikkeling hersenen, zintuigen en zenuwcentra) dieren.
Enkele termen:
- Dorsaal (rugzijde van het dier) vs ventraal (buikzijde)
- Anterieur (vooraan) vs posterieur (achteraan)
- Craniaal, cephaal, rostraal (thv de kopstreek) vs caudaal (thv de staart/achtereinde)
- Mediaal (naar het midden toe) vs lateraal (naar de zijkant toe)
- Superieur (bovenop) vs inferieur (onder)
- Proximaal (dicht tegen basis of centrum) vs digitaal (ver van basis of centrum)
- Sagittaal vlak: scheidt links van rechts
- Frontaal vlak: horizontaal vlak, scheidt dorsaal van ventraal
- Transversaal vlak: dwarsvlak, scheidt rostraal van caudaal
Biradiaal symmetrische kamkwallen zijn ontstaan voor de radiaal symmetrische neteldieren.
Bloemdieren (=Anthozoa, vroegst ontstane klasse binnen de neterldieren) hebben enkel een
poliepstadium dat een structuur heeft die ervoor zorgt dat de poliep slecht volgens 2 vlakken in
spiegelbeeldhelften kan verdeeld worden.
Andere klasses van neteldieren zijn vier-, zes- of achtstralige symmetrie. => radiaal symmetrische
neteldieren zijn zustergroep van de bilateraal symmetrische dieren (en niet de biradiaal symm
kamkwallen)
6.2 Fylum Cnidaria of neteldieren
Omvat kwallen, poliepen en anemonen (hebben eenzelfde basisbouwplan als poliepen).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper caradeweert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.