GERECHTELIJK RECHT
0. INLEIDING + MET SYLLABUS AANVULLEN
DEEL 0. KENNISMAKING MET HET VAK
Algemeen
• Gegeven door meneer stilten en meneer Kamoen
• Leermateriaal:
o Woordenlijst van de belangrijkste begrippen, te vinden op het einde van het
document (EXAMEN!)
o Ppt = de samenvatting
o Voorbeelden van vonnis
o Voor artikelnummer wetten, zie syllabus op Chamilo!
• Lectuur
o Verplichte = deel uitmakend van de cursus, voor het examen
o Ter informatie = ter interesse, niet deel uitmakend van het examen
• Examen: 15 vragen MCE
Inhoudelijke aspecten
• Basisbeginselen gerechtelijk recht
• Wat is procesrecht
• Bewijsrecht in burgerlijke zaken, de bewijsmiddelen en bewijsprocedures
• Structuur van de rechterlijke macht
o Rechterlijke organisatie, materiële en territoriale bevoegdheid (allemaal met
focus op geschillen in de vastgoedsector).
• Procedure
o Klassieke burgerlijke en strafrechtelijke procedure
o Meest voorkomende specifieke procedures
Doelstellingen:
• De student kent de bevoegdheden van de verschillende wetgevende en rechtsprekende
instanties.
• De student omschrijft de principes van het gerechtelijk recht en het verloop van
gerechtelijke procedures.
• De student omschrijft de principes van het burgerlijk bewijsrecht en verduidelijkt hierbij
de rol van deskundigenonderzoek.
1
,Bachelor _ Vastgoed 2de jaar semester 2
DEEL 1. BASISBEGINSELEN GERECHTELIJK RECHT
1.1. BEGRIPPEN RECHTSSTAAT EN RECHTSREGELS
1.1.1. Rechtsstaat
= het leven van (rechts-)personen en overheid in een bepaalde maatschappij geordend op basis
van wetgeving / reglementen
= de samenleving is onderworpen aan wetten waar zowel de burger als de overheid zich dient te
houden
• Kenmerk:
o Een geschil wordt beslecht door een onafhankelijke rechter die behoort tot de
rechterlijke macht
• Handelen vanuit:
Soort macht Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechtelijke macht
Taak Wetten maken Toezicht op naleving van de Sanctioneren van
wetten + maken bijkomende overtredingen + conflicten
wetten (KB) oplossen
Instantie Parlement Koning en zijn regering van Rechters en het openbaar
ministers en ministerie
staatssecretarissen
• Wet heeft geen enkel zin als er geen straf of sanctie op staat.
• Een orgaan buiten de 3 machten: Hoge Raad voor de Justitie
o Taken:
▪ De aanwerving en bevordering van de magistraten
▪ De controle op de werking van het gerecht
o Bv. door middel van het verstrekken van een advies over de werking van een hof
of rechtbank dan wel door de behandeling van klachten over de werking ervan
1.1.2. Objectieve doelstellingen
De overheid moet bij het opstellen van wetgevende en reglementaire normen objectieve
doelstellingen hebben. U kunt geen rechten dwingen/ afdongen als er geen objectieve norm is
om dat te zeggen.
• Men mag mensen niet discrimineren = niet-discriminatie principe
Opmerking:
Verschil objectief en subjectief recht?
Het bestaan van wetgeving en de erin vastgelegde bepalingen is het objectief recht. Elk
rechtssubject kan op basis van het objectief recht de bevoegdheid putten om een individueel
recht te laten gelden. Deze concrete en individuele toepassing is het subjectief recht.
2
,Bachelor _ Vastgoed 2de jaar semester 2
→! Mensen mogen niet zelf het rechte nemen (bv verhuurder wordt niet meer betaald en hij
beslist om de sleutel te vervangen dat de huurder niet meer binnen kan).
1.2.3. Rechtsregels
• Gaan uit van een internationaal (bv Europese verordening), federaal of regionaal
gezagsorgaan
• Doel: het gedrag van de (rechts-)personen in een bepaalde maatschappij te regelen met
een systeem van afdwingbaarheid
De wetgeving moet rekening houden met de in de grondwet en in internationale verdragen
vastgelegde rechten van iedere burger maar daartegenover staat de plicht van zowel de burger
als de overheid om zich aan de wetten te houden.
De rechterlijke macht moet een onafhankelijke en onpartijdige rechtspraak garanderen op basis
van wetgeving.
• Rechtelijke macht :
o Is naast de wetgevende en uitvoerende macht zelfstandig en onafhankelijk
o Heeft gezag om recht te spreken: uitspraken zijn bindend voor de partijen
o Wordt gevormd door rechtscolleges die functioneren door gerechtelijke
abtenaren
1.2. BEGRIPPEN RECHTSPRAAK EN RECHTSLEER
1.2.1. Rechtspraak
= de beslissingen van een hof of rechtbank
• Hoven en rechtbanken moeten elke procedure individueel behandelen, maar een
rechtspraak kan in het algemeen inspirerend zijn
o Zeker een rechtspraak van het Hof van Cassatie
1.2.2. Rechtsleer
= de geschriften die gepubliceerd werden en waarin (gezaghebbende) juristen een wetgeving en
de toepassing ervan bespreken
1.3. ONDERSCHEID TUSSEN PUBLIEK RECHT EN PRIVAAT RECHT
Er zijn immens veel regels zowel nationaal als internationaal.
‘Iedereen moet de wet kennen’ → dit is onmogelijk.
Reden onderscheid: makkelijker weg vinden binnen in het rechtssysteem.
1.3.1. Publiek Recht
3
, Bachelor _ Vastgoed 2de jaar semester 2
= tussen burger en overheid
= betrekking op de uitoefening van het staatsgezag, meer bepaalde de inrichting van de staat, de
verhouding bij het uitoefenen van het staatsgezag tussen de overheid en de burgers, tussen de
overheid en haar organen, tussen de organen van de overheid onderling en tussen de Belgische
staat en vreemde staten
1. Grondwettelijk recht en Administratief recht
Grondwettelijk recht of het staatsrecht
Regelt twee zaken:
• De inrichting van de staat: het grondgebied, de staatsvorm, de uitoefening van de 3
grondwettelijke machten
• De fundamentele rechtsbescherming van de burgers tegenover de staat
o Grondwettelijke rechten en vrijheden (zoals gelijkheid en non-discriminatie,
vrijheid van onderwijs, persvrijheid, vrijheid van meningsuiting maar ook
sociaaleconomische grondrechten zoals recht op behoorlijke huisvesting, recht
op juridische bijstand enz.)
Deze materie is geregeld in:
• Grondwet
= stabiliteit geven aan de wetgeving (basis voor latere wetgeving), hoe staatsvorm in
elkaar zit, hoe rechtsbescherming wordt geregeld, vrijheden (bv vrijheid van godsdienst,
vrijheid van onderwijs, vrijheid van meningsuiting), sociaaleconomische rechten, …
• De bijzondere wetten
= wetten die met een bijzondere meerderheid worden aangenomen en die bepaalde
algemene beginselen uit de grondwet verder uitwerken
Administratief recht of het bestuursrecht
Regelt twee zaken van de uitvoerend macht:
• De organisatie = de territoriale en functionele decentralisatie
• De structuren = personeel, goederen, handelingen
Voor zowel administratief recht als grondwettelijk recht
De overheid moet ook de wetgeving respecteren en kan zij geen beslissingen (reglementaire en
individuele) nemen die daarmee in tegenstrijd zijn.
= gebonden aan de beginselen van behoorlijk bestuur.
De overheid kan uitvoerbare beslissingen (eenzijdig) nemen, een burger kan enkel een subjectief
recht laten vastleggen voor er een rechtelijke beslissing kan worden uitgevoerd.
De burger heeft evenwel rechtsbescherming en kan in de relatie met de overheid, de wetgeving
en administratieve beslissingen betwisten:
• Tegen de wetgevende macht = via het Grondwettelijk Hof.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 0Vastgoedstudent0. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.