Milieukunde
Wat is milieu
- Het milieu is te omschrijven als de fysieke, levende en niet-levende omgeving van de mens,
waarmee deze in een wederkerige relatie staat.
- De mens maakt deel uit van het milieu.
o oefenen ook invloed uit op de natuur en het milieu
- Natuur en ecologie zijn hiervoor zeer belangrijk
Natuurlijke hulpbronnen
- Grondstoffen (of materialen) en energiebronnen
hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen
- zonlicht, wind en golfenergie, worden voortdurend vernieuwd en zijn in wezen
onuitputtelijk
Niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen
- mineralen en ruwe olie
- veel langzamer gevormd dan wij ze gebruiken.
- Op is op
Ecosysteemdiensten
- Diensten geleverd door een goed functionerende planeet
o Klimaatregeling
o Zuurstof produceren
o Voorkomen van bodemerosie door vegetatie
o Bestuiven van gewassen
o Productie van actieve componenten voor geneesmiddelen
- Zowel diensten als hulpbronnen staan onder druk door toenemende menselijke activiteit
Milieukunde
- Milieukunde is de interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met de relatie tussen de
mens en zijn milieu
- potentiële en actuele problemen
- Doel: problemen oplossen of voorkomen
Europees milieubeleid
- Voorzorgsbeginsel
- De vervuiler betaald principe
o wie schade toebrengt aan hetmilieude economische kosten zou moeten betalen
1
,De planetaire grenzen
- From a small world on a big planet to a big world an a small
planet
Hockeystickpatroon:
- de concentraties van verschillende polluenten in de
atmosfeer de laatste 50 jaar, sinds de industriële revolutie
een exponentiële stijging op
holoceen:
- Enige gekende toestand van de planeet waarbij menselijke
welvaart en ontwikkeling mogelijk is
Atropoceen:
- De mensheid is uitgegroeid tot een kracht van geologische
proporties
- Mens heeft meer invloed op de toestand waarin aarde zich
bevindt dan geologische processen zoals
o afstand tot zon
o vulkaanuitbarstingen
aardbevingen
- Holoceen is reeds verlaten!
- De toestand van de aarde wijkt al af van de gekende stabiele toestand van het holoceen
- Doel: aarde behouden in een “manageable” state
Kantelpunten
- Eens je een kantelpunt bereikt, evolueert de aarde
o dat kan langzaam zijn, maar zonder dat je het kan tegenhouden
o naar een nieuw en ongekend evenwicht
Hoe aarde reageert op milieudruk
- Veerkracht gaat verloren
o Zolang er veerkracht/weerbaarheid is
o Biologische, fysische en chemische reacties zorgen voor negatieve feedback loops
(demping van effecten) en zorgen terug voor stabiele toestand
- KANTELPUNT Geen veerkracht meer
o Positieve feedback loop: versterkend effect
o Steeds kouder of warmer...
o Niet tegen te houden
Combinatie van wetenschap
- Holoceen
o Gewenste referentietoestand = enige gekende toestand waarin menselijke welvaart
kan bestaan
- Antropoceen
o We begeven ons buiten het holoceen... Onzekere toestand. Mens heeft meeste
invloed op toestand aarde
- Kantelpunten
o Identificatie van de systemen die de stabiliteit van het aardse systeem behouden
2
,De negen planetaire grenzen
- verlies van biodiversiteit en ecosystemen (=biosfeerintegriteit)
- klimaatverandering
- verzuring van de oceanen
- verandering in landgebruik
- niet-duurzaam zoetwatergebruik
- verstoring van biogeochemische cycli (stikstof-en fosforinbreng in de biosfeer)
- wijziging van atmosferische aerosolen (nog niet gekwantificeerd)
- vervuiling door nieuwe chemische stoffen (nog niet gekwantificeerd)
- de afbraak van ozon in de stratosfeer
twee basisgrenzen
- Klimaatsverandering
- Biodiversiteit
- Deze kunnen op zichzelf stabiliteit aardsysteem in gedrang brengen.
- Als deze goed (beïnvloed door de anderen), zeer waarschijnlijk aarde veiliggesteld
3
, Klimaatsverandering
- Klimaatverandering is de verandering van het gemiddelde weerstoestand over een lange
periode
- Planetaire grens al lang overschreden
- Verlies zomerpoolijs bijna onvermijdelijk
o Positieve feedbackloop
o Stijging zeespiegel
- Degradatie regenwoud
o Daling in koolstofopslag
o Versnelling opwarming aarde
Verzuring van oceanen
- kwart van de CO2 die de mensheid in de atmosfeer uitstoot,
o opgelost in de oceanen.
o vorming koolzuur
▪ chemie oceanen verandert en de pH van het oppervlaktewater neemt af
o carbonaationen nemen af
▪ nodig voor zeedieren
o moeilijker groeien van organismen
verandering in landgebruik
- Omzetting van vegetatietypes zoals bos, moeras, graslanden naar landbouw, industrie
o Vrijgave en minder opslag CO2: klimaatsopwarming
o Verstoring van de N-en P-cycli
o Verstoring van de globale waterkringloop
Niet duurzaam gebruik van zoetwaterbronnen
- Menselijke consumptie drijvende kracht van veranderingen
- Debieten waterlopen
- Globale dampstromen wijzigen
- Effecten plots en onvoorspelbaar
- → Klimaatregulerende werking en belangrijk voor biodiversiteit
Verstoring N-en P-cycli
- Stikstof en fosfor essentiële voor de groei van planten
- Mensen zetten nu meer atmosferische stikstof (N2) om in reactieve vormen (NH4+en NO3-)
- reactieve stikstof wordt terug in atmosfeer uitgestoten
- toename van fosfor en stikstof → neemt de hoeveelheid algen in het water toe
(=eutroficatie)
o zuurstoftekort kan optreden doordat bacteriën de bloei van algen consumeren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelseymaes1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.