Magencomplex
Pens
• 160 liter
• Functie:
o Ruwvoeder vertering
o In symbiose met miljarden micro-organismen
o ➔FERMENTATIEVE AFBRAAK
Netmaag
• 16 liter
• Waterige brij
• Functie: passage regelen van voeder
o > 1-2 mm →rumen
o < 1-2 mm →boekmaag
Boekmaag
• 12 l
• Functie:
o Voederdeeltjes verder verkleinen
o Indikking van spijsbrij
Lebmaag
• 12 l
• Functie
o vergelijkbaar bij niet-herkauwers
o HCl→sterk zuur
o Start van ENZYMATISCHE AFBRAAK
1
,Pensflora
• Bundeling van alle micro-organismen
• 4 groepen die voedselwebvormen:
o Bacteriën: 109 tot 1010/ml
o Protozoa: 106tot 107/ml
o Methanogene archaea →produceren methaan (CH4)
o Schimmels (fungi): beperkt
Ecologie pensflora
• Steeds in “labiel evenwicht”
o Afhankelijk van voeding
o Afhankelijk van andere m.o.: Afval van éné m.o. = nutriënt voor ander
→pensvoedselweb
• Temperatuur: 37-39°C
• pH: tussen 6 en 7
o Kan schommelen o.i.v. fermentatie voedingsstoffen
• Cellulolytische micro-organismen:
o verteren cellulose
• Hemicellulolytisch micro-organismen :
o verteren hemicellulose
• Amylolytische micro-organismen :
o verteren zetmeel
• Proteolytische micro-organismen :
o verteren eiwitten
belang pensflora
• Omzetting van (hemi-)cellulose = VERTERING
o Zoogdieren hebben geen (hemi-)cellulase om dit te verteren; pensorganismenwel
o Deze vertering levert ENERGIE
• Omzetting van NPN naar aminozuren =OPBOUW
o Niet eiwit stikstof (Non-ProteinNitrogen) omzetten tot AZ
• Synthese van kwalitatief hoogstaande eiwitten = OPBOUW
o Plantaardige eiwitten met weinig essentiële AZ
o →microbiele eiwitten met essentiële AZ
• Synthetiseren van vitamine B = OPBOUW
o Zoogdieren →kunnen niet zelf vit. B aanmaken
o Herkauwers →geen vit. B tekorten
2
,Ontwikkeling magencomplex
• Bij geboorte:
o Lebmaag best ontwikkeld
o Voormagen functioneren nauwelijks
o Kalf kan enkel melk verteren
o Slokdarmsleufreflex: melk komt rechtstreeks in lebmaag
• Start opname vast voedsel
o Pensontwikkeling start:
▪ Papil-ontwikkeling op penswand →vergroot oppervlakte van penswand
▪ Pensspieren op penswand →vergroot de contractie-activiteitvan de
penswand
• Geboorte = kalf is “monogastrisch” →enkel melk wordt verteerd in lebmaag
• Spenen = kalf geëvolueerd tot herkauwer
ontwikkeling
• Ontwikkeling van papillen op de penswand
o Goede ontwikkeling
o →Groter absorptie-oppervlakte
• Ontwikkeling pensspieren: door het geven van structuurrijk voeder (=ruwvoeder)
• Ontwikkeling penspapillen: door het geven van snel afbreekbare koolhydraten
Herkauwen of ruminatie
• 1 herkauwcyclus : 60 seconden
Fasen
• 4 fasen
o Fase 1: Regurgitatie
▪ Terugstuwen van voedselbrij vanuit pens →muil
o Fase 2: Herkauwen
▪ Trager en regelmatiger kauwen dan bij voederopname (bv. grazen)
o Fase 3: Bespeekselen
▪ 70% van water in pens afkomstig van speeksel
▪ Speeksel bevat Na bicarbonaat →bufferende werking →pH blijft voldoende
hoog
▪ 40-150 l speeksel per dag!
o Fase 4: Inslikken
▪ Voedselbrij terug naar pens
Tijd
• 8 uur per dag
• 35 –80 min per kg ruwvoeder
3
, Beoordeling
• Penswerking
o Pensbewegingen zijn voelbaar met de hand
o Linkerzijde, achter laatste rib in bovenflank
o Actieve pens: 2 duidelijke contracties per minuut voelbaar
o Slappe contracties duidt op onvoldoende structuurgevend ruwvoeder
• Herkauwactiviteit
o In rustperiode: tellen van aantal herkauwende dieren
▪ > 60%
o Herkauwen: bij voorkeur liggend
▪ Staand = verdacht
o Per herkauwcyclus van ongeveer 1 minuut:
▪ 60-65 kauwbewegingen
▪ Minder dan 55 →pens functioneert niet goed
o Vooral belangrijk om uit te voeren:
▪ Bij pasgekalfde koeien
▪ Bij rantsoenwijziging
Koolhydraten in de pens
• 2 groepen
o KH die in de celwand zitten = zorgen voor stevigheid
▪ Cellulose, hemicellulose en lignine
o KH die in de cellen zitten = reserve opslagplaats van energie
▪ Zetmeel en suikers
Groep 1: Celwand-koolhydraten
• Celwand plant
o Sterk
o Dik, moeilijk te verteren
o Zorgt voor stevigheid van organisme
o Ouder worden van plant →meer lignine(bv stro)
▪ Verteerbaarheid voor herkauwers daalt
• Celwand dier
o Slap
o Skelet zorgt voor stevigheid van organisme
• Stevigheid celwanden van planten → varieert
o Varieert per soort
o Varieert volgens groeistadium
o Varieert volgens ras
• CELWAND KOOLHYDRATEN = Ruwe Celstof
o Ruwe Celstof = (Hemi-) cellulose + Lignine
▪ (HEMI-) CELLULOSE
• Niet verteerbaar door dierlijke verteringssappen
• Wel verteerbaar door micro-organismen
▪ LIGNINE(= houtsof):
• Niet afbreekbaar door micro-organismen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kelseymaes1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.