Arbeidsrecht en andere delen van sociaal recht zijn te vinden in:
• Internationale regelingen en verdragen
• Grondwet
• Andere wetten in formele zin
• Wetten in materiële zin
• Rechtspraak
• Collectieve en individuele arbeidsovereenkomsten
• Gebruik en gewoonte
Belangrijkheid rechtsbronnen:
1. Internationale normen
2. Grondwet, wetten in formele en in materiële zin
3. Collectieve arbeidsovereenkomsten
4. Individuele arbeidsovereenkomsten
5. Gebruik en gewoonte
Rechtspraak moeilijk te bepalen, want Nederland kent geen rechtersrecht.
De regel van hoger geachte norm treedt in plaats van lagere. Maar als de lagere norm
gunstiger is, gaat die boven de hogere = gunstigheidsbeginsel.
8.1.2 Dwingendheid van het recht
Soort dwingend recht Betekenis Voorbeeld artikel
Dwingend recht Geen afwijking van het recht Wet minimumloon
Driekwart dwingend recht Alleen bij cao van wettelijke norm afwijken 7:668a lid 9 BW
Vijfachtste dwingend recht Bij cao en op basis van schriftelijke overeenstemming 4:7 Wet arbeid en zorg
met ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging
mag van de wet worden afgeweken
Semidwingend recht Alleen bij schriftelijke afspraak (individuele 7:628 lid 1 en 5 BW
arbeidsovereenkomst en cao) afwijken van wettelijke
norm
Regelend recht Normen gelden alleen als partijen niet iets anders zijn 7:618 BW
overeengekomen
,8.2 Individuele en collectieve arbeidsovereenkomsten
Werkgevers en werknemers vinden hun rechten en plichten vooral in de collectieve en
individuele arbeidsovereenkomst.
8.2.1 Diverse overeenkomsten die betrekking hebben op arbeid
Sprake van arbeidsovereenkomst betekent dat de daaraan verbonden rechten en plichten
van toepassing zijn → recht op loon, sociale zekerheid enz. Als de arbeid wordt verricht op
basis van een andere overeenkomst, geldt dat niet.
Soorten overeenkomsten BW m.b.t. verrichten van arbeid:
• Overeenkomst tot aanneming van werk (art. 7:750 BW) → arbeid wordt verricht
waarbij werk van stoffelijke aard tot stand komt, waarvoor een prijs wordt betaald.
Geen gezagsverhouding.
• Overeenkomst van opdracht (art. 7:400 BW) → arbeid wordt verricht waarbij het
gaat om dienstverlening, zoals advocaten en makelaars. Geen gezagsverhouding.
• Arbeidsovereenkomst (art. 7:610 BW) → verrichten van arbeid staat centraal.
8.2.2 Individuele arbeidsovereenkomst
Arbeidsovereenkomst = overeenkomst waarbij de ene partij (werknemer) zich verbindt in
dienst van de andere partij (werkgever) tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te
verrichten (art. 7:610 BW).
Kenmerken individuele arbeidsovereenkomst:
- Arbeid moet worden verricht
- Gedurende zekere tijd
- Tegen loon
- In dienst van andere partij
- En deze arbeid moet persoonlijk worden verricht
Laatste 2 kunnen voor problemen zorgen…
In dienst van andere partij: sprake van ondergeschiktheid van werknemer
(gezagsverhouding). Het is niet vereist dat de werkgever steeds aanwijzingen geeft bij
uitvoering van de arbeid, maar dat moet hij wel kunnen geven.
Persoonlijk verrichten van arbeid: werknemer moet zelf zijn werk verrichten.
Vorm arbeidsovereenkomst
Arbeidsovereenkomst is vormvrij = de wet eist geen geschrift voor de totstandkoming ervan.
Dat betekent dat een mondelinge arbeidsovereenkomst ook rechtsgeldig is. De wet eist wel
dat de werkgever de werknemer schriftelijk informeert over hoofdpunten van de
overeenkomst (art. 7:655 BW), maar mag ook elektronisch met uitdrukkelijke instemming
van werknemer.
Schriftelijke vastlegging kan voorkomen dat er problemen ontstaan over de afspraken, zoals
loonhoogte en vakantiedagen.
,Flexibele contracten
Vooral de rechtspreek ziet erop toe dat plichten van arbeidsovereenkomst ook van
toepassing zijn als partijen bij aanvang van overeenkomst meenden dat er geen
arbeidsovereenkomst bestond, maar de overeenkomst alle kenmerken van een
arbeidsovereenkomst heeft.
Rechtsvermoedens ter versterking positie flexibele werkers:
1- Aard arbeidsrelatie → arbeidsrelatie is arbeidsovereenkomst als een persoon in 3
opeenvolgende maanden wekelijks gedurende minstens 20 uur per maand tegen
betaling heeft gewerkt (art. 7:610a BW). Werkgever kan dat vermoeden weerleggen
en moet dan bewijzen dat er geen arbeidsovereenkomst was.
2- Omvang arbeidsovereenkomst → omvang van arbeidsovereenkomst wordt in enige
maand vermoed gelijk te zijn aan gemiddelde omvang van arbeid per maand in 3
voorafgaande maanden. Dan heeft arbeidsovereenkomst wel minstens 3 maanden
moeten duren (art. 7:610b BW).
, Les 2
8.3 Loon naar werken
8.3.1 Loon en loondoorbetaling
Loon is de vergoeding door de werkgever aan de werknemer verschuldigd ter zake van de
bedongen arbeid.
Bepalingen over de hoogte van het loon worden vaak gevonden in cao’s. In Wet
minimumloon en minimumvakantiebeslag is bepaald hoe hoog het loon en vakantiebijslag
minstens moeten zijn.
Doorbetaling loon
Geen werk, geen loon (art. 7:627 BW).
Werkgever is verplicht het naar tijdruimte vastgestelde loon te voldoen als de werknemer de
overeengekomen arbeid geheel of gedeeltelijk niet heeft verricht door een oorzaak die in
redelijkheid voor rekening van de werkgever behoort te komen (art. 7:628 lid 1 BW).
!! anders als dat niet verrichten van arbeid in redelijkheid voor rekening van
werknemer behoort te komen!!
Wanneer werknemer die niet werkt toch recht heeft op loon:
• Ziekte werknemer
• Calamiteiten- en ander kort verzuimverlof
• Kortdurend zorgverlof
• Omstandigheid in risicosfeer werkgever
1. Ziekte werknemer
Werkgever moet loon doorbetalen bij ziekte werknemer (art. 7:629 BW). Werkgever moet
verplicht gedurende eerste 104 weker van ziekte minimaal 70% van loon doorbetalen. Als
70% van het loon minder is dan minimumloon, moet de werkgever gedurende eerste 52
weken het minimumloon betalen.
Meestal in cao’s: verplichting werkgevers om gedurende eerste ziektejaar 100% van loon
door te betalen en verplichting om gedurende 2e en zelfs 3e ziektejaar hoger dan 70% van
het loon door te betalen.
Doorbetaling van eerste 2 ziektedagen kan worden uitgesloten in arbeidsovereenkomst
en/of in cao = wachtdagen.
Als de arbeidsongeschiktheid is veroorzaakt door een derde, kan de werkgever het
doorbetaalde loon verhalen op deze derde (art. 6:107a BW). Ook door werkgever gemaakte
redelijke kosten van re-integratie is voor rekening van derde.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanieperenbo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.