Interpreteren, Onderzoeken en Theorie Vormen II ................................................................................................ 1
Les 1 .................................................................................................................................................................... 5
De drie centrale kwesties in deze cursus ........................................................................................................ 6
Duitse context ≈ onze eigen context ........................................................................................................... 7
Anglo-Amerikaanse context versus onze eigen context ............................................................................. 7
Inleiding: Het primaat van betekenis en interpretatie? .................................................................................. 7
Opmerking over de notie ‘paradigma’ ........................................................................................................ 8
Inhoud en opbouw van de cursus Interpreteren,Onderzoeken en Theorie Vormen ..................................... 9
DEEL I: De noodzaak van interpretatie (Smeyers & Smith, Winch) ................................................................... 10
RCT (randomized controlled trials) ............................................................................................................... 11
Model versus realiteit ................................................................................................................................... 11
Succes van het medisch model: ruimere maatschappelijke tendensen ....................................................... 12
Medicalisering (Foucault) .......................................................................................................................... 13
Medicalisering en de pedagogische wetenschappen: conclusie................................................................... 16
Illich: ‘pathogenic pursuit of health’ ............................................................................................................. 16
Risk Society.................................................................................................................................................... 17
De noodzaak van interpretatie in pedagogisch onderzoek ........................................................................... 19
The bifurcation of nature .............................................................................................................................. 20
Bifurcation of nature: kwantiteit vs. kwaliteit .......................................................................................... 21
1. wetenschappelijke kennis beperkt zich tot kennis van verbanden tussen kwantitatieve variabelen ... 21
2. de wetenschap moet bovendien aantonen dat alle kwaliteiten eigenlijk herleid kunnen worden tot
kwantiteiten .............................................................................................................................................. 23
Positieve menswetenschappen..................................................................................................................... 23
De kwestie van interpreteren in de PW ........................................................................................................ 24
Geesteswetenschappelijke Pedagogiek ........................................................................................................ 25
Waarom interpreteren in de PW? Peter Winchs The Idea of a Social Science ............................................ 25
Peter Winchs The Idea of a Social Science ................................................................................................ 26
Peter Winchs Understanding a Primitive Society ...................................................................................... 31
Les 2 .................................................................................................................................................................. 33
Agenda .......................................................................................................................................................... 33
De kernideeën van Winchs positie (herhaling) ............................................................................................. 34
Gevolgen voor de beoefening van de menswetenschappen ........................................................................ 34
Illustraties uit PW .......................................................................................................................................... 38
Casus I: Neuropedagogisch onderzoek: de kritiek van Smeyers and Smith (neorophilia) ........................ 38
De ‘mode’ (hype) van het neuro-educatief onderzoek, genaamd ‘neurophilia’ ................................... 40
1
, De ‘mode’ van het neuro-educatief onderzoek: ‘neurophilia’ (de redenen wat er mis is met dat
interpretatief denken) ........................................................................................................................... 41
Space of reasons ................................................................................................................................... 42
Hebben we nood aan neurowetenschappelijke argumenten binnen onze ‘space of reasons’? .......... 44
Vanwaar komt de aantrekkingskracht van neurowetenschappelijke ‘argumenten’? .......................... 45
Casus II: Class size...................................................................................................................................... 46
Class size: niet-gerechtvaardigd vertrouwen in kwalitatief-experimenteel onderzoek ........................ 47
Class size: partiële blindheid ................................................................................................................. 47
Case III: Parenting and government intervention in the family ................................................................ 48
Wat is het probleem met de dominante manier van kijken naar de rol van experten en van
overheidsinterventie in het gezin? ........................................................................................................ 50
Parenting and government intervention in the family.......................................................................... 51
Voorbij de interpretatie .................................................................................................................................... 52
Wat betekent ‘We have never been modern’?: Latour ................................................................................ 52
Les 3 .................................................................................................................................................................. 55
Agenda .......................................................................................................................................................... 55
Naar een posthumanistische benadering binnen de pedagogische wetenschappen .................................. 55
Laboratory Life (Latour & Woolgar, 1979) .................................................................................................... 57
De waarde van etnografische beschrijvingen: het bekende terug vreemd maken; nieuwe dingen zien . 57
Etnografische bevindingen ........................................................................................................................ 58
Laboratory Life: randvoorwaarden ........................................................................................................... 59
Laboratory Life: gevolgen .......................................................................................................................... 59
Geen relativisme ....................................................................................................................................... 60
Laboratory Life: gevolgen .......................................................................................................................... 61
‘Neither nature nor mind is in command’ (Isabelle Stengers) ...................................................................... 62
On science stage: stephen hilgartner ............................................................................................................ 63
Corona-troubles, de autoriteit van wetenschap en media, en ‘matter of facts’ .......................................... 64
Latour: van ‘matters of fact’ naar ‘matters of concern’ ................................................................................ 65
Alternatieve manier om aan onderzoek te doen binnen de menswetenschappen .......................................... 66
Onderzoek doen voorbij het primaat van de interpretatie ........................................................................... 66
2de voorbeeld van een onderzoekstechniek waarbij we culturele fenomenen op een kwantitatieve manier
analyseren ......................................................................................................................................................... 68
Visuele Netwerkanalyse van de Ilias ............................................................................................................. 68
Kaart lezen................................................................................................................................................. 69
Les 3 maart ........................................................................................................................................................ 72
Agenda .......................................................................................................................................................... 72
Niet alleen een methode om de werkelijkheid wetenschappelijk te leren kennen, maar ook een kijk op wat
werkelijk is (en wat werkelijk kan zijn) .......................................................................................................... 72
2
, Karen Barad (new materialism) ................................................................................................................. 72
Latour: The style of matters of concern ........................................................................................................ 73
‘Bifurcation of nature’ staat haaks op onze common sense ervaring: de vraag naar een ‘overbrugging’ is
een vals probleem ......................................................................................................................................... 74
Latour: The style of matters of concern ........................................................................................................ 75
1)De esthetica van wetenschapsbeoefening ............................................................................................ 75
Rol van beelden en van ‘design’ ............................................................................................................ 77
2)De politiek van wetenschapsbeoefening ............................................................................................... 78
Architecture of fact versus Architecture of concern ..................................................................................... 81
De klimaatzaak als matter of concern (een voorbeeld waar Latour zich grondig mee heeft bezig gehouden)
...................................................................................................................................................................... 82
Participatieve besluitvorming en collectief onderzoek door burgers … en door dingen (zie hiervoor) ........ 86
Een materialistische kijk op collectief handelen (1) ...................................................................................... 86
Een materialistische kijk op collectief handelen (2) ...................................................................................... 87
Pedagogiek en de post-humanistische benadering ...................................................................................... 88
Geen ruimte voor intentionaliteit en normativiteit in socio-materiële benaderingen? ........................... 88
Aantal misvattingen in Friesens argumentatie ......................................................................................... 89
Kritiek herdenken vanuit ‘(re)compositie’ .................................................................................................... 90
Les 17/03 ........................................................................................................................................................... 91
Op de agenda vandaag .................................................................................................................................. 91
Vorige week: wat betekent het aan onderzoek te doen vanuit een flat-ontology perspectief? .................. 91
Vijf Illustraties van post-humanistisch onderzoek ........................................................................................ 92
Illustratie 1a: ANT en digitaal leren Terrie Lynn Thompson over ANT ...................................................... 92
League tables/rankings ......................................................................................................................... 93
Interviewing an object (voorbeeld van een actor-netwerktheorie en leren) ....................................... 94
Interviewing the delete button ............................................................................................................. 94
Politiek-educatieve inzet/netwerk verbeteren ..................................................................................... 96
Illustratie 1b: ANT en digitaal leren Karl Luke: The pause/play button actor-network: lecture capture
recordings and (re)configuring multispatial learning practices ................................................................ 96
Pause/Play Button ................................................................................................................................. 98
Illustratie 2 Decolonizing School Science .................................................................................................. 99
Decolonizing School Science ............................................................................................................... 100
Koloniale attitude gaat terug op ‘Cartesiaans dualisme’ .................................................................... 101
Voorbij een cartesiaanse ontologie ..................................................................................................... 101
I. Karen Barad’s posthumanisme......................................................................................................... 102
II. Indigenous storywork (Gregory Cajete) .......................................................................................... 103
Designing an intra-active pedagogy .................................................................................................... 104
3
, Storying ecologies of relationships ..................................................................................................... 104
Voorbeeld: The diary of ‘The Diary of a Wimpy Kid’ (voorbeeld van een comic book dat een kind
gemaakt heeft) .................................................................................................................................... 105
Illustratie 3: Neurowetenschappen en pedagogiek: Wat moeten we doen met ons brein? .................. 105
Drie foutieve (maar wijdverbreide) aannames ................................................................................... 106
‘Plasticité’: drie betekenissen (in filosofische zin) die alle drie verschillend zijn en toch alle drie van
toepassing zijn op ons brein ................................................................................................................ 107
Soorten plasticiteit (in neurologische zin) ........................................................................................... 108
Malabous optimistische conclusie: ..................................................................................................... 108
Malabous meer realistische conclusie: ............................................................................................... 109
Verklaring 2: flexibiliteit ≠ plasticiteit.................................................................................................. 110
Een collectieve zorg voor ons brein .................................................................................................... 111
Artistiek-pedagogische brein-interventies? Twee suggesties ............................................................ 111
Illustratie 4: ‘Giving depth to the surface’ (Latour) ................................................................................. 112
‘An exercise in gaiagraphy’: conclusie ................................................................................................. 114
Illustratie 5: de film ‘Our Daily Bread’ als onderzoeksinstrument .......................................................... 114
Les 24/03 ......................................................................................................................................................... 115
Situering en Agenda .................................................................................................................................... 115
De kernvraag vandaag ................................................................................................................................. 115
Sociaal constructivisme ............................................................................................................................... 117
Om het even wat is een sociale constructie (Ian Hacking: the social constructuon of what) ................. 117
Illustratie 1: ‘The social construction of literacy’ .................................................................................... 118
Illustratie 2: feministische wetenschapskritiek en het voortplantingsmechanisme ............................... 119
Illustratie 3: theorie van de morele ontwikkeling versus het feminisme ................................................ 119
Fundamentele bedenkingen bij sociaal constructivisme: ........................................................................... 121
(1) Ian Hacking, The Social Construction of What? ................................................................................. 121
(2) Ruimere context van het succes van sociaal constructivisme: de postmoderne voorrang van
moraliteit op rationaliteit ........................................................................................................................ 123
Ruimere context .................................................................................................................................. 123
Voorbij relativisme en moralisering: thinking with encounters .................................................................. 124
Illustratie 1: het hernemen van ‘koninginnenstukken’ van de sociale psychologie (Vinciane Despret) . 126
Illustratie 2: hoe omgaan met uitbarstingen van ‘zinloos’ geweld (Zizek) .............................................. 127
Com-munitas ............................................................................................................................................... 130
Laatste illustratie: Dheisheh Refugee Camp Campus in Camps (Hans Schildermans et al.) ....................... 131
Schrijven als onderzoek en theorievorming .................................................................................................... 132
Relatie tot de cursus? .................................................................................................................................. 132
Opbouw hoorcollege ................................................................................................................................... 134
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolienvullers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,99. Je zit daarna nergens aan vast.