Samenvatting
Samenvatting dermatologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit is een samenvatting op basis van de lesnota's en ppt's. De voorgaande examenvragen zijn steeds toegevoegd bij het bijhorende stuk.
[Meer zien]Voorbeeld 10 van de 106 pagina's
Voorbeeld 10 van de 106 pagina's
In winkelwagen1 beoordeling
Door: studentTHK2 • 2 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
2e MasterDermatologie
Prof. P. De Haes, prof. M.
Garmyn
Ilona Vanhulst en Jasmine Vankeirsbilck
, Inhoudsopgave
Anatomie en fysiologie van de huid ................................................................................................................. 1
Huid ..................................................................................................................................................................... 1
Epiderm ............................................................................................................................................................... 1
Keratinocyt ...................................................................................................................................................... 2
Melanocyt ....................................................................................................................................................... 3
Dermis ................................................................................................................................................................. 5
Subcutis ............................................................................................................................................................... 5
Epidermale basale membraan zone .................................................................................................................... 6
Huidadnexen ....................................................................................................................................................... 6
Acne en rosacea ............................................................................................................................................... 7
Acne Vulgaris....................................................................................................................................................... 7
Ontstaansmechanisme .................................................................................................................................... 7
Pathogenese.................................................................................................................................................... 8
Klinisch beeld .................................................................................................................................................. 9
Behandeling .................................................................................................................................................. 10
Rosacea ............................................................................................................................................................. 12
Kliniek ............................................................................................................................................................ 12
Behandeling .................................................................................................................................................. 13
Periorale dermatitis ...................................................................................................................................... 14
Bacteriële infecties van de huid ..................................................................................................................... 15
Verdedigingsmechanismen ............................................................................................................................... 15
Normale huidflora ......................................................................................................................................... 15
Natuurlijke afweer van de huid ..................................................................................................................... 15
Bacteriën en soorten infecties ........................................................................................................................... 15
Impetigo ............................................................................................................................................................ 16
Streptogene impetigo (kleinblarige impetigo) .............................................................................................. 16
Stapfylogene (grootblarige) impetigo ........................................................................................................... 16
Behandeling impetigo ................................................................................................................................... 17
Infecties van de haarfollikels ............................................................................................................................. 17
Folliculitis ...................................................................................................................................................... 18
Furunkel ........................................................................................................................................................ 18
Karbunkel ...................................................................................................................................................... 19
Behandeling .................................................................................................................................................. 19
Diepere huidlagen: dermis ................................................................................................................................ 21
Ecthyma......................................................................................................................................................... 21
Acute cellulitis ............................................................................................................................................... 21
Erypsipelas .................................................................................................................................................... 21
Behandeling cellulitis/ erypsipelas ................................................................................................................ 22
Bulleuze aandoeningen .................................................................................................................................. 23
, Ontstaansmechanisme ...................................................................................................................................... 24
Congenitaal: epidermolysis bullosa .............................................................................................................. 24
Verworven ..................................................................................................................................................... 24
Candidosis ...................................................................................................................................................... 33
Algemeen .......................................................................................................................................................... 33
Huidcandidose ................................................................................................................................................... 33
Slijmvliescandidose............................................................................................................................................ 34
Orale candidose ............................................................................................................................................ 34
Diagnose............................................................................................................................................................ 35
Therapie ............................................................................................................................................................ 35
Contact stomatitis en cheïlitis ........................................................................................................................ 36
Type reacties ..................................................................................................................................................... 36
Ontstaansmechanisme ...................................................................................................................................... 36
Diagnose............................................................................................................................................................ 37
Allergenen ......................................................................................................................................................... 38
Mondmucosa resistenter t.o.v. contactallergie dan de huid? ........................................................................... 39
Contact-allergische reactie............................................................................................................................ 40
Symptomen ....................................................................................................................................................... 40
Oorzaken ........................................................................................................................................................... 40
Tandprothesen .............................................................................................................................................. 41
(Meth)acrylaten ............................................................................................................................................ 42
Contact stomatitis: irritatie ............................................................................................................................... 43
Afwijkingen thv de mondmucosa ...................................................................................................................... 43
Burning mouth .............................................................................................................................................. 44
Verschill met contact-allergische reacties ......................................................................................................... 44
Contact urticaria syndroom ............................................................................................................................... 44
Eczeem ........................................................................................................................................................... 47
Classificatie........................................................................................................................................................ 47
Atopisch eczeem................................................................................................................................................ 47
Definitie ......................................................................................................................................................... 48
Pathogenese.................................................................................................................................................. 48
Incidentie ...................................................................................................................................................... 50
Klinische presentatie ..................................................................................................................................... 50
Complicaties .................................................................................................................................................. 51
Behandeling .................................................................................................................................................. 52
Seborrhoisch eczeem ......................................................................................................................................... 54
Klinische presentatie ..................................................................................................................................... 54
Behandeling .................................................................................................................................................. 55
,Lichen planus ................................................................................................................................................. 56
Cutane lichen planus ......................................................................................................................................... 56
Klinische presentatie ..................................................................................................................................... 56
Histologie ...................................................................................................................................................... 56
Behandeling .................................................................................................................................................. 56
Orale lichen planus ............................................................................................................................................ 57
Types ............................................................................................................................................................. 57
Aanpak .......................................................................................................................................................... 58
Epidermale tumoren ...................................................................................................................................... 60
Premaligne huidafwijkingen .............................................................................................................................. 60
Actinische keratose ....................................................................................................................................... 60
Leukoplakie ................................................................................................................................................... 61
Maligne epidermale tumoren ........................................................................................................................... 61
Basocellulair carcinoom ................................................................................................................................ 62
Spinocellulair carcinoom ............................................................................................................................... 64
Goedaardige pigmentletsels en maligne melanoom ....................................................................................... 66
Goedaardige pigmentletsels ............................................................................................................................. 66
Lentigo simplex ............................................................................................................................................. 66
Melanocytaire naevie .................................................................................................................................... 66
Maligne melanoom ........................................................................................................................................... 68
Risicofactoren................................................................................................................................................ 68
Klinische presentatie ..................................................................................................................................... 69
Progressie en prognose ................................................................................................................................. 71
Diagnose ........................................................................................................................................................ 71
Behandeling .................................................................................................................................................. 72
Preventie ....................................................................................................................................................... 72
Klinische diagnose: ABCD(E) regel ................................................................................................................. 72
Differentieel diagnose ................................................................................................................................... 73
Mucosale erosies en aften.............................................................................................................................. 74
Differentiële diagnose van orale erosieve mucosale letsels .............................................................................. 74
Voornaamste oorzaken ................................................................................................................................. 74
a) Infectieuze oorzaken ............................................................................................................................. 74
b) Huidziekten ....................................................................................................................................... 75
c) Medicatie .............................................................................................................................................. 75
d) Maligne letsels .................................................................................................................................. 76
e) Trauma .............................................................................................................................................. 76
f) Aften ...................................................................................................................................................... 76
g) RAS = recidiverende afteuze stomatitis ................................................................................................ 77
Behandeling van aften en RAS ...................................................................................................................... 79
Psoriasis ......................................................................................................................................................... 81
Kliniek van psoriasis .......................................................................................................................................... 81
Chronische plaque psoriasis .......................................................................................................................... 81
Psoriasis Guttata ........................................................................................................................................... 82
, Psoriasis Inversa ............................................................................................................................................ 82
Nagelpsoriasis ............................................................................................................................................... 83
Psoriasis pustulosa ........................................................................................................................................ 83
Psoriasis erythrodermie ................................................................................................................................ 84
Ontstaansmechanisme ...................................................................................................................................... 85
Behandeling ...................................................................................................................................................... 86
Lokale behandeling ....................................................................................................................................... 86
Fototherapie ................................................................................................................................................. 87
Systemische behandelingen .......................................................................................................................... 88
‘Biologics’ ...................................................................................................................................................... 88
Virale infecties van de huid ............................................................................................................................ 89
Humane Herpesvirussen .................................................................................................................................... 89
Herpes simplex type 1 en type 2 ................................................................................................................... 90
Varicella zoster virus (VZV) ............................................................................................................................ 94
Humane Papillomavirussen ............................................................................................................................... 97
Cutane wratten ............................................................................................................................................. 97
Mucosale wratten ....................................................................................................................................... 100
Pokkenvirus ..................................................................................................................................................... 101
Molluscum contagiosum ............................................................................................................................. 101
, Anatomie en fysiologie van de huid
Geen examenvragen
Huid
• Actief, levend orgaan
• gemiddeld huidoppervlak: 1.8 m2
• 16 % van het lichaamsgewicht
• drie lagen:
o epidermis
o dermis
o subcutis
• epidermale basale membraan zone
• huidadnexen: haren, zweet- en talgklieren en nagels
• drie lagen:
o epidermis = opperhuid
o dermis
o subcutis/vetweefsel
• basale membraan zone
• huidadnexen: haren, zweet- en talgklieren en nagels
• extra, niet behorend tot de huid: fascia, spieren, bot
Epiderm
• Opperhuid
• Dunne laag 0,1 – 1,4 mm
• Afhankelijk van de locatie is dit in verschillende dikte
Bestaat uit verschillende cellagen
• Keratinocyten: hoofdbestandeel, paarse cellen
• Melanocyten: pigmentcellen met tentakels
• Langerhanscellen: immunologisch systeem van de huid
• Merkelcellen: vermoedelijk druksensoren
1
, Keratinocyt
• hoofdbestanddeel van het epiderm
• produceert het proteïne keratine
• differentiatie van basale cel tot hoorncel duurt 28 dagen
o Afhankelijk van welke laag zien deze er anders uit
• Strati
o stratum basale (stratum germinativum)
▪ = keratinocyten die gedurende heel het leven blijven delen
▪ Per laag dat ze naar boven bewegen zullen ze differentiëren
o stratum spinosum (stekellaag)
o stratum granulosum (korrellaag)
o stratum corneum (hoornlaag)
▪ Eens boven: dode cellen die continue elke dag afschilferen
▪ De huid ondervindt enorm veel uitwendige factoren en dit werkt als bescherming
hiertegen.
→ differentiatiestadia
Schema van de verschillende differentiatiestadia van het epiderm
4. Stratum corneum: dode afgeplatte cellen
• Corneocyten = geen levende cellen, geen kernen, heel veel keratine EW
op mekaar gepropt
• Aan mekaar geplakt door een cementlaag: opgebouwd uit EW en lipiden
• Als cementlaag niet stevig is? Zeer kwetsbare huid, gevoelig voor alle mogelijke irritatie
• Stevigheid? Door meerlagigheid, de bindingsstructuren doorheen deze lagen. De huidbarrière wordt
mee bepaald door het cement dat de corneocyten in de bovenste laag allemaal bij mekaar houden.
3.Stratum granulosum: afgeplatte cellen met veel basofiele granulen
• Basofiele granulen: bouwstoffen die nog een laagje hoger worden
uitgescheiden
2.Stratum spinosum: desmosomen
• Onder EM zie je tussen de cellen uitsteekseltjes = verbindingen tussen
de verschillende cellen = desmosomen
• desmosomen = proteïnen die zorgen dat de keratinocyten onderling
goed aan mekaar hangen (komt terug in de les blaarziekten)
• Meerlagigheid geeft enkel stevigheid indien de cellen goed aan mekaar
hangen. Stevigheid komt van de verschillende bindingsstructuren die we terugvinden in de opperhuid.
1.Stratum basale: actieve celdeling
2
,Histologie
= Epidermis
Al de roze fuchsia cellen = keratinocyten
Hebben onderaan nog kernen, vanaf stratum granulosum (paarse granulen)
Geen kernen? Stratum corneum = corneocyten met ertussen de cementlaag dit niet
te zien is op microscoop
Kunnen een bron van pathologie zijn
• benigne tumor: verruca seborrhoica
• maligne tumor: spinocellulair carcinoom ( kwaadaardige tumor van de keratinocyt, mucosa en huid)
basocellulair carcinoom
Melanocyt
• afkomstig van de neurale lijst
• gelegen tussen keratinocyten in het stratum basale
• productie melanine (melanosomen)
• melanosomen worden getransporteerd naar omliggende keratinocyt
o EME: Melanosomen worden via de tentakels van de melanocyten overgedragen naar de
omliggende keratocyten
• epidermale melanine-eenheid: UV protectie kernmateriaal
• gelegen in het stratum basale
• 5 tot 10 % van de cellen van het stratum basale
Epidermale melanine-eenheid: huidpigmentatie
• melaninesynthese grijpt plaats in de melanosomen
• melanosomen worden overgedragen naar de keratinocyt (
bescherming kern van de keratinocyt)
• melanosomen worden via differentiatie van de
keratinocyt naar str. corneum getransporteerd
3
,Boven de kern van de keratinocyten zit er een laagje pigment dat een groot deel van de UV stralen kan
absorberen en kan beschermen tegen kernschade tgv UV-straling.
Niet iedereen maakt evenveel pigment aan: sommige zijn aan de basis gepigmenteerd en andere gaan oiv zon
beter pigmenteren dan anderen.
Fototypes
• Fototype 1
o Ros haar, bleek huidtype
o Altijd rood in de zin, kunnen niet bruinen
• Fototype 2
o Blond haar, blauwe ogen
o Worden meestal eerst rood
o Mits goede bescherming, voorzichtig opbouwen, kunnen ze soms bruin worden
• Fototype 3
o Bruin haar, bruine ogen
o Bruinen over het algemeen in de zon
o Indien ze niet opletten, kunnen ze verbranden, soms rood
• 4, 5 en 6 hebben aan de basis een pigmentatie
• Fototype 4
o Mediteraanse types
o Nooit rood, altijd bruinen
• 5,6
o Van zichzelf een bruine pigmentatie, met/zonder UV blootstelling
Aan de fototypes zijn risico’s gekoppeld, o.a. risico’s op ontwikkeling van bepaalde huidtumoren bij fototype 1
en/of 2
Pathologie
• benigne tumor: melanocytaire naevus (moedervlek)
• maligne tumor: maligne melanoom
o vb. mucosa: nodulair maligne melanoom van de alveolaire mucosa (verheven, gemakkelijk
bloedende zwarte nodus)
o vb. huid: Ziet er niet altijd opvallend uit, belangrijk de kenmerken van een kwaadaardige vlek
te kennen
4
, Dermis
• Dikkere laag 1-4 mm
• ondersteunend functie
• samenstellende elementen:
o cellen: fibroblasten → produceren vezels
o vezels: collageen en elastine
▪ Collageen: geeft stevigheid aan de huid
▪ Elastine: elasticiteit
o grondsubstantie: glycosaminoglycanen
▪ Zit allemaal in de GAG (gelachtige structuur, buffer)
• Hierin lopen structuren zoals BV en zenuwen van de huid
• Pathologie is mogelijk
Fotoveroudering “photoageing”
• rimpelvorming, verlies aan elasticiteit
o Indien de dermis zijn elasticiteit verliest, elastine vezels gaan kapot met ouder worden
• verlies aan stevigheid
• verhoogde kans op huidkanker
• Snel versterkt is door UV
o Goede antirimpel = zonnecrème
o Veel in de zon? Op jongere leeftijd zien we veel en diepe rimpels waar de cumulatieve
zonblootstelling is geweest
o Zien we veel van de rimpels, weten we dat er verhoogde zonblootstelling is en een hoger
risico op huidkanker
Dermale atrofie (langdurig gebruik van corticosteroïden)
• Atrofie = verdunning
• Alle structuren die hierin lopen o.a. BV worden veel kwetsbaarder
• Gemakkelijker bloedingen
• Heel snel blauwe plekken
Subcutis
• Dikte varieert sterk
• Warmte-isolerende laag, energiedepot, ‘stootkussen’
o Beperkte functie bij de mens
o Eerder bij de winterslapers vb. beer
• opgebouwd uit vetcellen gerangschikt in kwabjes van elkaar gescheiden door bindweefselschotten
o Opgebouwd in lobjes met tussenschotten opgebouwd uit BW met collageen
Panniculitis
• Voorbeeld: erythema nodosum
• pijnlijke nodeuze zwellingen , meestal op het onderbeen, te wijten aan onderliggende panniculitis
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper THKKUL1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €30,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80796 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen