Economie samenvatting examen
Markt en marktvormen
Concrete markt: locatie waar vragers en aanbieders elkaar echt ontmoeten, zoals een markt
Abstracte markt: geheel van vraag en aanbod van een bepaald product, zoals huizenmarkt
Volkomen concurrentie; veel aanbieders, veel vragers, homogeen
Monopolie; een aanbieder, veel vragers, homogeen
Oligopolie; enkele aanbieders, veel vragers, heterogeen
Monopolistische concurrentie; veel aanbieders, veel vragers, heterogeen
Vraag en aanbod
Vraaglijn: geeft aan hoeveel de collectieve vraag naar een product is bij een bepaalde prijs.
De lijn beschrijft de betalingsbereidheid van de gezamenlijke consumenten.
Hebben invloed op de vraag
- Prijs
- Inkomen consument
- Voorkeur consument
- Prijs van andere producten
Als een van deze veranderd, verschuift lijn naar links of rechts.
Wanneer consumenten minder hoeven te betalen dan zij bereid
zijn om te betalen is er sprake van consumentensurplus.
Aanbodlijn: geeft aan hoeveel producten de gezamenlijke producenten ij een bepaalde prijs
bereid zijn om aan te bieden.
Hoe hoger de prijs, hoe meer producenten bereid zijn om het product aan te bieden =
verkoopbereidheid.
Kosten die het bedrijf beïnvloeden hebben invloed op het aanbod.
Wanneer producenten meer verdienen dan dat zij minimaal voor
hun producten willen ontvangen, is er sprake van een
producentensurplus.
Elasticiteit
Elasticiteit: getal dat het verband aangeeft tussen twee procentuele
veranderingen.
verandering van de vraag
Ev =
verandering van de prijs
Volkomen inelastisch: ev = 0, vraag reageert niet op verandering van de prijs
Inelastisch: -1 < ev < 0, reageert een beetje
Elastisch: ev < -1, reageert heel erg
Kosten, opbrengsten en winst
Constante kosten: totaalbedrag staat per periode vast en is onafhankelijk van productie
, Variabele kosten: totaalbedrag is afhankelijk van het aantal producten dat in een periode
wordt geproduceerd.
Proportioneel variabele kosten: als variabele kosten per product steeds hetzelfde blijven.
Marginale kosten: zijn de extra kosten die erbij komen kijken als een bedrijf een extra
product maakt.
Proportioneel variabele kosten: GVK = MK
Producenten en doelstellingen
- Break-even-afzet: productieomvang waarbij er geen winst en geen verlies wordt
gemaakt, dus de productieomvang waar opbrengsten = kosten, TO = TK
- Maximale totale omzet: bij hoeveel producten is de omzet maximaal, afhankelijk van de
marktvorm:
o Volkomen concurrentie: prijs staat niet vast, dus zo veel mogelijk verkopen
o Monopolist: productieomvang waarbij geld, MO = 0
- Maximale totale winst: bij een productieomvang waar geldt, MO = MK
Overheidsingrijpen
Marktwerking zorgt voor evenwicht tussen vraag en aanbod, maar ook tekortkomingen:
- Er worden geen collectieve goederen geproduceerd
- Er wordt geen rekening gehouden met externe effecten, zoals milieuvervuiling.
- Vanuit maatschappelijk belang gezien kan de evenwichtsprijs te hoog of te laag zijn.
Overheidsingrijpen kan:
- Marktconform: er blijft sprake van evenwichtssituatie, dan grijpt de overheid in met
heffingen of subsidies.
- Niet-marktconform: er ontstaat dan een situatie waar vraag en aanbod niet meer aan
elkaar gelijk zijn, grijpt in met minimum of maximumprijzen.
Minimumprijs
De evenwichtsprijs kan door vrije marktwerking te laag worden, zodat producenten hiervan
niet kunnen overleven. Om dit te voorkomen kan overheid minimumprijs instellen
- Nadeel: kan productieoverschot ontstaan, dat moet worden opgekocht tegen
minimumprijs. Overschot moet vernietigd worden of buiten eigen markt verkocht
worden.
Maximumprijs
Evenwichtsprijs kan door vrije marktwerking te hoog worden, zodat niet alle consumenten
het product kunnen betalen, wanneer het maatschappelijk van belang is dat het betaalbaar
blijft kan overheid maximumprijs instellen.
Heffing of subsidie
Met behulp van belasting os accijnzen of met behulp van subsidie kan de overheid de prijs
van een product beïnvloeden. Kan geen tekorten of overschotten ontstaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joepjulie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,39. Je zit daarna nergens aan vast.