Samenvatting
Samenvatting Belgische Binnenlandse Politiek
Samenvatting Belgische Binnenlandse Politiek - Evolutie van de Belgische Politieke Partijen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
Voorbeeld 4 van de 70 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Eerste bachelor in de criminologie2022
Prof. Dr. Reynaerts
Volksunie en erfgenamen
Liberalen
Christendemocraten
Socialisten
Groen
Vlaams Belang
BELGISCHE BINNELANDSE POLITIEK
EMMANUELLE DE CALUWE
, Breuklijnen/Tegenstelling
̶ Levensbeschouwelijk (katolieken <-> vrijzinnigen)
̶ Sociaaleconomisch (arbeid <-> kapitaal)
̶ Communautair (Vlaanderen <-> Wallonië)
̶ Materialisme vs. Postmaterialisme (Aandacht voor niet materialistische zaken
bv: beweging ‘anders gaan leven, partij: groen’ -> nieuwe sociale
bewegingen)
̶ Verticale breuklijn (Luc Huyse) 24 november 1991: zwarte zondag
doorbraak van het Vlaams blok/belang + de parij Rossem ‘leven de republiek.
De traditionele regeringspartijen verloren bij de verkiezingen in 1991.
‘Verticale breuklijn:’ er stelde zich een kloof tussen burger en politiek
Oplossing: meer inspraak
BELGISCH BINNENLANDSE POLITIEK
Hoofdstuk 1: de liberalen
1.1 de ‘liberale partij’:doctrinaire versus progressisten
(1830) België opgericht: -> Belgische revolutie (onafhankelijkheid)
Resultaat van de samenwerking tussen liberalen en katholieken Unionisme (boven het
ideologische)
Gaan samenwerken tegen de buitenlandse vijand
Verbod om als katholiek nog langer lid te zijn van de vrijmetselarij -> verlieten heel wat
katholieken de maconnerie de vrijmetselarij was een belangrijke steunpilaar voor het
liberalisme
1839: Verdrag van de 24 artikelen = Nederland verklaarde zich akkoord met de
onafhankelijkheid van België. De ideologische geschillen tussen de liberalen en de
katholieken kwamen terug aan de oppervlakte. (buitelandse vijand is weg dus de verschillen
komen weer naar boven)
We onderscheiden 3 stromingen op dat moment:
- Antiklerikale liberalen: groep die zich verzette tegen de katholieke kerk
Sterk afhankelijk van de Noordelijke provincies op economisch vlak
- Rattachisten: groep die zich wou aansluiten bij de Fransen (groep liberalen die omwille van
economische of sentimentele redenen voor de aansluiting bij Frankrijk ijverde)
- Democraten: Belgische revolutie is een ontgoocheld verhaal
-> vanaf 1839 de anti-klerikalen en de ratachisten gaan samenwerken en zullen een
gemeenschappelijk strijdprogramma vinden in het anti-klerikalisme.
Unionisme in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden en later in België betekent de unie
van liberalen en katholieken, die in de Zuidelijke Nederlanden in verzet gingen tegen de
regering van koning Willem I en in de beginjaren van het koninkrijk België politieke
1
,samenwerking nastreefden. Katholieken en liberalen werken samen tegen de
buitenlandse vijand
1846: eerste liberaal Congres (stichtinsjaar) -> start van de Liberale Partij
Een congres samen te roepen om “een hechtere eenheid van liberalen te verzekeren (niet
eenvoudig -> verschillende meningen over het partijprogramma)
2 Kampen
Doctrinaire: economische macht, verzetten tegen elke sociale verandering want hadden alle
macht
-> wouden geen ideologisch partijprogramma dus wouden geen samenwerking meer met de
katholieken
Progressisten: wouden een republiek + sociaal vlak maatregelen zoals invoering van
inkomstenbelasting, lekenonderwijs, afschaffing werkboekjes, organisatie van de syndicale
vrijheden
(groep van de lagere bourgeoisie en de middenklassen), gingen confrontatie met de
katholieken wel aan, minder economische macht
Verschillende meningen over een programma (tegenstellingen van de doctrinaire vs de
progressisten) Toch een consensus over een minimaal programma door Frère-Orban ->
werdt het officeel partijprogramma tot aan de grondwetherziening van 1893.
Programma: de onafhankelijkheid van de openbare macht
Toch wordt de afstand tussen de doctrinairen/gematigden en de progressisten / radicalen
steeds groter!
De definitieve breuk in het liberale kamp komt er wanneer de progressisten coalities
sluiten met de socialisten.
Deze coalities gevolg van: beide bewegingen hadden elkaar nodig
- socialisten de steun kunnen gebruiken van de progressisten bij de uitbouw van hun
parlementaire macht
- progressisten hadden de socialisten nodig in de strijd tegen de doctrinaire
1846: ontstaan van de liberale partij
! maar politieke partijen zagen er anders uit dan nu
- Stemmen was enkel voor de bevoorrechte (beperekte politieke deelname)
Pas na WOII had iedereen het recht om te stemmen
- Ander politiek klimaat
- Politieke patrijen zagen er anders uit dan hoe we ze nu kenden
1900: verzoening tussen progressiven en doctrinairen
Tot 1961: niet echt sprake tot een patrijorganisatie: geen structuur, geen interne werking,..
2
, Dit kwam ook door de houding die de socialisten aannamen: stonden steeds meer
weigerachtig tegenover de samenwerking met de progressisten. Dit kwam door de
antiklerale stellingsname van de progressiven.
Op electoraal gebied bracht de invoering van het AES (1919) een politieke
aardverschuiving met zich mee.
De katholieken en de liberalen waren de grootste verliezers = Deze verschuiving bracht met
zich mee dat de liberalen op de derde plaats in de partijhiërarchie terecht kwamen.
1.6 Na de tweede wereldoorlog
Liberale partij zoals de andere partijen -> ontredderd uit de oorlog + overlijden van een
aantal belangrijke politici = politieke partij was zwaar getroffen een
naoorlogse politieke structuren: Studiecentrum voor de Hervorming van de Staat
pleitte voor de versterking van de koninklijke macht (liberaal voorzitterschap Lippens),
autoritair regime van de koning
-> de liberale verzetskringen ijverde voor een nieuwe politieke maatschappij waarbij de
invloed van de partijen zou worden verminderd en warbij er plaats zou worden gemaakt
voor een parlemantair stelsel in de handen van de ‘elites’ dat een garantie voor een ‘zuivere
politieke ethiek’ moest bieden.
Deze ideeën hebben weinig uitwerking gekregen (de naoorlogse situatie had weinig
voorbereiding gekregen in tegenstelling tot andere partijen)
-> de liberalen verloren daarom ook op de eerste naoorlogse parlmentsverkiezingen in 1946
1.7 De Koningskwestie
Naoorlogse periode: in teken van de koningskwestie
= debat over de terugkeer van Leopold III
Liberalen -> verdeeld reageerden
Waalse & Brusselse liberalen -> tegenstander van een terugkeer
Vlaamse liberalen -> voortstander van een terugkeer
Publieke opinie = pro-Leopold III
De houding van de politieke partijen waren dus als volgt:
o socialisten: contra
o christen-democraten: pro
De christen-democraten (toen de grootste partij) wouden alles doen om de koning terug aan
da macht te krijgen: ‘stem voor onze partij, dan zorgen wij daarvoor’ Veel mensen hebben
dan voor hun gestemt maar ze hebben de koning niet terug gekregen
o liberalen: mossel noch vis
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmanuelledecaluwe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,59. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen