1.1 kwantitatieve lichtplanning
= hoeveel technische inspanning men bereid was te investeren voor de komst van de
elektrische verlichting
lichtplanning dmv normen.
- Toenemende industrialisatie leide tot
o Intensieve studies op het gebied van werkplekverlichting
o Onderzoek naar de invloed van verlichtingssterkteniveaus
o Type verlichting op de productie-efficiëntie
- Studies leide tot regels en voorschriften:
o Minimale verlichtingssterkteniveau
o Kwaliteit kleurweergave
o Antiverblinding
- Normencatalogus als richtlijn voor de verlichting
- Psychologie van de waarneming buiten beschouwing
→ bepaalde acties kunnen uitvoeren is belangrijk, belangrijker dan de relatie tussen mens
en ruimte ( hoe de mens de ruimte waarneemt )
1.2 kwalitatieve lichtplanning
= om de menselijke waarneming tot fysiologische georienteerd niveau te beperken leidde
tot onvoldoende verlichtingsconcepten
Dit ontstond na WOII
- door zie-apparaat met psychologie van de waarneming word er met alle factoren in
het wisselspel tussen de: waarnemende mens, de geziene objecten en het
overbrengend medium licht rekening gehouden.
- Geen objecten als er geen licht is
1.3 op de waarneming gerichte lichtplanning
= in de jaren 60 werd de mens niet meer als ontvanger beschouwd van de ruimte maar als
actieve factor van de waarnemingsproces
Dus de ontwerper bestudeerde de betekenis van de afzonderlijke ruimtes en de functie
ervan
1
, - waarneming als uitgangspunt voor goede lichtplanning
- waarnemeningsgeorienteerde lichtplanning als actieve factor in de waarneming en
niet meer als ontvanger van een visuele omgeving.
- Welke hoofdrol afzonderlijke gebieden en functies.
- Verlichting als derde factor en op maat vorm te geven
- Bijhorende vocabulaire → hiermee konden de vereisten aan een
verlichtingsinstallatie en de functie van het licht worden beschreven
1.4 Richard Kelly
Pionier in de kwalitatieve lichtplanning.
Voegde waarnemingspsychologie en toneelverlichting samen → 1 uniform concept
Drie basisfuncties:
1. Licht om te zien, algemene verlichting:
= verlichting die de volume en zijn ruimte zichtbaar maakt, zorgt ervoor dat de grenzen van
de ruimte, objecten en mensen zichtbaar zijn
- omringde ruimte, objecten en mens zichtbaar worden
- mogelijkheid oriëntatie en activiteit
- de ruimte wordt helemaal verlicht
2. licht om naar iets te kijken, accentverlichting:
= licht om aandacht te trekken, zones met essentiele info kunnen benadrukt worden
door accentverlichting terwijl de secundaire info kan worden afgezwakt door een
lager lichtniveau
- licht actief meewerken aan het overdragen van informatie.
- Helderverlichte gedeelten trekt de aandacht van de mens
- Zones die belangrijk zijn worden benadrukt door licht en zo naar voren gebracht
- Tweederangs of storende verlichting door lager verlichtingsniveau naar achter
gebracht
→ aparte functie geven dus er gaat ander licht gebruikt worden
3. Licht om te bekijken, decoratief, sfeer verlichting:
= licht om naar te kijken, lichtbron kan beschouwd worden als briljant en decoratief
- licht niet enkel op de informatie wijzen, maar licht is zelf ook informatie
- sprankelend effect: puntlichtbronnen op spiegelende materialen of de lichtbron zelf
- levendigheid en sfeer → sprankeling of gebruik lichtsculpturen
glass house:
- in de dag: gedimde verlichting aan binnenwand
- ’s nachts: concept dat rekening houdt met de weerspiegeling van de glasfaçade
, New york state theater:
- Kroonluster: veelvoud van kleinere lichtdiamanten
Kimbell art museum:
- Gewelvenplafonds met lichtvoegen
1.5 William Lam
- Criteriacatalogus
- Onderscheid tussen twee hoofdgroepen: activity needs en biological needs
Twee groepen:
1. Activiteit behoeften:
= beschrijven de vereisten aan licht die nodig zijn voor het uitvoeren van bepaalde
activiteiten binnen een ruimte.
- Functionele verlichting nagestreefd; die optimale omstandigheden schept voor de
overeenkomstige activiteiten ( vb bij een koor; muzikanten moeten heel goed zien en
in het licht staan
- Hij eist meer een gedifferentieerde analyse op locatie, type en frequentie ipv
continue verlichting volgens zwaarste kijktaak
2. Biologische behoeften:
= eisen voor het beoordelen van een emotionele situatie, psychologische vereisten aan een
visuele omgeving
Emotionele evaluatie hangt af van de vraag of die ruime duidelijke vereiste info bevat
- de activity needs uit een bewuste interactie met de omgeving en richten zich op
functionele van de visuele omgeving, omvat de biological needs onbewuste
behoeften die voor een emotionele waardering van een situatie essentieel zijn.
- bijna altijd wordt de visuele aandacht van de mens uitgebreid naar de waarneming
van zijn totale omgeving
twee psychologische behoeften:
1. oriëntatie
- herkenbaarheid van doelen en wegen ( ingangen, uitgangen, receptie )
- informatie over verdere aspecten ( tijdstip, het weer of wat er in de omgeving
gebeurt )
2. begrijpelijkheid:
- overzichtelijkheid en begrijpelijkheid van de structuur
- zichtbaarheid deelruimtes van belang → bepaald gevoel en veiligheid
- overzichtelijkheid niet alleen zichtbaarheid, maar ook structurering, de behoefte aan
een eenduidige en geordende omgeving
- positief: herkenbaarheid structuur en essentiële gebieden naar voren komen
3. communicatie:
- behoefte aan communicatie van de mens en zijn aanspraak op een gedefinieerde
prive sfeer
- volledige isolatie als volledige openbaarheid als negatief gezien
- lichteiland: open ruimte maar door een lichteiland is er een eigen prive ruimte
gecreëerd
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper interieurvormgevingstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.