Samenvatting van het boek Het palet van de psychologie (in de opleiding Orthopedagogie - UCLL Hasselt).
Goede uitleg die kort en bondig is met alle nodige informatie van de lessen, ppt's en het handboek.
Het palet v/d psychologie
1. Psychologie: een palet vol theorieën
1.2 Wat is psychologie?
Onenigheid over de definitie
• Intern en extern = geen eenduidigheid over studieobject
• 130 jaar
• Intern verschillende theoretische stromingen
→ Verschillen in keuze studieobject
→ methode (waarmee kennis verworven) verschillend
• Extern niet goed afgebakend
• Onduidelijkheden = rivaliserende beschrijvingen ontstaan
Vb. depressiviteit
Een poging tot definiëring v/d psychologie
Definitie boek:
“Psychologie is een wetenschap waarbij zowel het gedrag van mensen wordt bestudeerd als
de gevoelens en gedachten die mensen hebben bij het ervaren van hun gedrag en de
omstandigheden waarin het plaatsvindt.”
Verschil met andere wetenschappen (psychologische theorieën):
“de beschrijving en verklaring v/h object vooral plaatsvinden op individueel niveau.”
Sociologie Biologische en medische Psychologen
wetenschappen
Meer in maatschappelijke/ Gekeken naar: biologische Kijken naar: beleving en
groepsverbanden gekeken bepaaldheid v gedrag waardering van gedrag
Een wetenschap getypeerd
a. Soorten vragen en problemen
b. De methoden en theorieën
c. Maatschappelijke draagvlak van een wetenschap
(Af te meten: hoe sterk persoonlijke theorieën gekleurd zijn door wetenschap.
kennis)
→ Dynamisch spel tss 2 factoren
Gevolg: grenzen tss wetenschappen niet vastliggen
1.3 Theorieën
• Psychologie: over ieder onderwerp iets te vertellen
• Theorieën = referentiekaders
o Interpretaties → verschijnsels bekeken en verhelderd worden
, • Theorieën komen en gaan
Functies van theorieën
Wetenschappelijke theorieën vervullen 3 functies
1. Systematiserende of ordenende
2. Verklaren en voorspellen
3. Heuristische
Systematiserende en ordende functie:
Ordende functie
• Niveau van beschrijving
o 1ste stap : systematische weergave van wat waargenomen is
o In dagelijks leven verwerven v kennis
(persoonlijk, gekleurd, weinig systematisch vergaard)
o Wetensch. kennisverwerking via expliciete regels
o Procedures v verwerving = duidelijk + controleerbaar
o Bevindingen rapporteren → verbanden of wetten
= herhaalbaar zijn
Systematiserende functie
• Een waarschuwing op zijn plaats
o Menselijke waarneming gekleurd door: behoeften, emoties en kennis
o Wetenschappers kennen geen objectieve waarneming
→ Hun waarneming: theorie geladen
→ Is belangrijk om gebruik te maken van inzichten in andere theorieën
Niet gedaan = dogma
Verklaren en voorspellende functie:
Uit systematiseren volgt tweede functie
• Doorredenerend op gehoorzaamheidsexperiment:
o Resultaten verklaard worden → in specifiek omstandigheden bereikt worden
o Op grond daarvan voorspeld worden:
Experiment waarin proefpersonen minder afhankelijk zijn = minder
gehoorzaam zullen zijn
Heuristische functie:
Stimuleren van nieuwe ideeën
• Op grond van inzicht (die theorie levert) = nieuwe voorspellingen gedaan worden
Vb. gehoorzaamheidsexperiment wetenschapper op ideeën brengen.
, Kader 2: Zijn de meeste mensen potentiële moordenaars?
3 belangrijke werkzame factoren:
1. Aanzien of betrouwbaarheid v/d proefleider
2. Controle op de uitvoering
3. Eventuele verzet v/h slachtoffer
Experiment = repliceerbaar
Psychologie = pluriform verschijnsel
1.4 Kenmerken van psychologische stromingen
Geschiedenis van ontstaan te beschrijven en de (impliciete of expliciete) visie op de
kenmerkende eigenschappen v/d mens: het mensbeeld
Iedere stroming: 3G
• Gedrag
• Gevoel
• Gedachtes
1.4.1 Geschiedenis van theoretishe stromingen
Historische ontwikkeling
Verduidelijken: vergelijking met geschiedenis (NL) politieke partijen
• Wortels in oude filosofische tradities & nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen
o 1889 Parijs: 1ste Internationale Congres voor de Psychologen
→ Toekomstige psychologie: zou mens helpen bestemming vinden
o Verschillende meningen
▪ (1)Psychologie alomvattende theorie van psychisch functioneren
moest beschikken dan pas in praktijk toepassen (Europa dominant)
▪ (2)Kennis dienstbaar zijn aan concrete maatschappelijke doelstellingen
(VS dominant)
= ontstaan meerdere stromingen
• Meerdere stromingen: bestaan uit groepen wetenschappers met eigen, specifieke
vraagstellingen en onderzoeksmethoden
o Vergelijken met belangrijke maatschappelijke of geestelijke strommingen
▪ Liberalisme
▪ Socialisme
▪ Christendom
▪ Islam
o Binnen stromingen ontstaan schoolvormingen (= vorming politieke partijen)
= goed → andere gezichtspunten kent en eventueel gebruik van maakt
, ▪ (1ste heflft 20e )Scholen in psychologie functioneren zoals toenmalige
politieke partijen
→ bestreden elkaar
→ andere bevindingen irrelevant of gevaarlijk
→ sloten zich af door eigen taalgebruik
o Elke school
▪ Specifieke begrippen
▪ Eigen verenigingen (congressen, tijdschriften, eigen cultuur)
o Periode extreme verkettering achter de rug → verschillende accenten gelegd
binnen scholen
o ‘DE’ psychoanalyse => verschillende soorten psychoanalyses
o Toenemende samenwerking tss scholen
Cultuurhistorische bepaaldheid
• Psychologische stromingen = product v/d tijd
o Achteraf te bepalen waarom bepaalde stromingen ontstaan zijn
o Voorzagen behoeften v/die periode + vertegenwoordigen waarden en
normen (die op momenten van maatschappelijk belang waren)
Op elkaar reageren
Bestaande maatschappijen belangrijk maatschappelijke probleem verwaarlozen = nieuwe
partij opgericht
• Vb in europa: verwaarlozing v/h milieu als item in de politiek
• Vb. Laatste jaren ontstaan van ‘groene’partijen
• Psychologische stromingen hetzelfde mechanisme
Vb. behavorisme verwaarloosde cognitieve eigenschappen v mensen
= onstaan stroming waar cognitief aspect bestudeerd wordt.
Slingerbeweging
Politiek
• Ontwikkeling vergelijken met slingerbewegingen v/e pendule
Psychologie (psychotherapie)
• Rogers , jaren 50
• Non-directieve vorm van hulpverlening
o = reactie op toen geldende autoritaire vormen van hulpverlening
• Jaren 80 = slinger op terugweg
• Onderwerpen verwant met psychoanalyse = hernieuwd belangstelling vanuit andere
invalshoek
o O: onbewuste
o O: persoonlijkheidsstoornis
o O: meervoudige persoonlijkheid
o O: hypose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Elinepepeinke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,39. Je zit daarna nergens aan vast.
