oudere
nzorg
,Preventie van functie
verlies
1.Inleiding
Kwetsbaarheid bij ouderen: opeenstapelen van lichamelijke, psychische en sociale problemen
Vergroot op gezondheidsuitkomsten
Preventie functie verlies begint bij in kaart brengen van functionele mogelijkheden
Als VP
Door proactieve houding kan je ingrijpen op proces van kwetsbaarheid
Vroegtijdig reageren en ontdekken van geriatrische problemen op lichamelijk, psychisch en
sociaal vlak
Gepaste onderzochte evidence-based interventies zijn belangrijk
Zo voorkom je functieverlies, onnodige behandelingen
2.De functionele mogelijkheden in kaart brengen
Mogelijkheden en beperkingen nagaan met het dagelijks functioneren (ADL en IADL)
ADL: zelfredzaam zijn aankleden, eten, naar toilet gaan, transfers
IADL: planning en inzicht is nodig zoals boodschappen, koken, telefoneren
Kennis van mogelijkheden is nodig om veranderingen te laten komen
Functieverlies moet men voor blijven
Als VP
Evalueren van functionele mogelijkheden door ADL en IADL observeren en bevragen
Dialoog voeren met betrokkenen en zo ondersteuning die nodig is in kaart brengen
Zoeken naar welke oorzaken die verantwoordelijk zijn wijzigingen in functionele status
2.1. Katz-schaal
Bevraagt de mate waarin persoon hulp nodig heeft bij ADL activiteiten
Dit wordt gebruikt in thuiszorg, WZC
In residentiële ouderenzorg scoren we in oriëntatie en ruimte
Soms wordt er een mini mental gekoppeld dementie na gaan
Invullen door verpleegkundige die observeert of door huisarts
Zorgondersteuning is groter dan dat we kunnen afleiden uit Katz-schaal
Er wordt enkel gekeken naar ADL en geen zorgbehoeftes
Men wil naar BelRAI gaan
CATO MANNAERTS 1
, 2.2. BelRAI
Belgisch Resident Assessment Instrument
Ontwikkeld in situatie die gezondheid en welzijn van kwetsbare ouderen in instellingen in
kaart te brengen
Dit op gestandaardiseerde en gestructureerde manier
Gebeurd door beoordelingsinstrumenten
Zorgbehoefte van personen in situaties of kwetsbaar
Dit door gegevens (cognitief, communicatie, gezichtsvermogen, stemming en gedrag)
Ondersteunen van kwaliteitszorg
Functioneren, gezondheid, behoefte, voorkeuren, welzijn, sociale steun
Algoritmes die kijken of er risico’s zijn en geven eventueel diagnoses waarvoor interventies
moeten komen
Neemt veel tijd in daarom niet iedereen
Kan in zorgsetting voorkomen zoals WZC, ziekenhuis, geestelijke
Men gaat gegevens aanvullen door verschillende observaties
In 2017 is dit gestart en wil dit klaar hebben tegen 2023
Het wordt opgenomen in het elektronisch dossier
2.3. IADL schaal van Lawton en Brody
Bekwaamheid om instrumentele activiteiten inzicht geven in functionele zorgbehoefte
Telefoneren, winkelen, huishouden
3.Klinisch redeneren als proactieve methodiek
Sommige problemen worden nog altijd gezien als normaal bij ouder worden
Zo kan er onderbehandelling komen
Klinisch redeneren helpt tegen onderbehandeling
Klinisch redeneren is een proces van gegevens en analyse van relatie ziekte, gezondheid
We gaan zorgplan in vraag stellen
Gebeurd door risico-inschatting, signalering, probleemanalyse, interventie en opvolging
Basisprincipes van het comprehensive geriatric assessment als fundamenten
Als VP
Positieve invloed op gezondheid
Kennis hebben van achteruitgang en verhoogde risico’s
CATO MANNAERTS 2
, 4.Het comprehensive geriatric assessment als
hefboom
CGA (globale geriatrische benadering)
Multi disciplinair onderzoek
Beschrijven, verklaren, capaciteiten en behoeften beschrijven
Aandacht voor lichamelijke en psychosociale
Zelfredzaamheid en kwaliteit van leven behouden
3 stappen
1. Opsporen van zorgontvangers met kwetsbare gezondheidstoestand.
2. Evalueren van de gedetecteerde personen
3. Uitvoeren van de aanbevelingen die uit die evaluatie voortvloeien.
Van toepassing voor personen met: combinatie hoge leeftijd, lichamelijke ziekte, geriatrische
syndromen, (dreigend) functieverlies en sociale problematiek
Niet voor mensen die autonoom kunnen redden of dementie
Ziekenhuis gerelateerd functie verlies voorkomen
Niet iedereen heeft expertise om om te gaan met geriatrisch profiel
5.Ziekenhuisgerelateerd functioneren
Acute en chronische problemen
Kwetsbare ouderen
Als ze op ontslag gaan is er vaak functieverlies ondervoeding, vallen en delier
3 bepalende factoren
Pre-exsistente: leeftijd, mobiliteit, cognitieve stoornissen
Omgeving factoren ziekenhuis
Ziekenhuis ontslag
Preventie om dit te voorkomen doen tijdens de opname
Pijlers
CGA is hiertoe geschikte globale geriatrische benadering.
Vorming over kwetsbare ouderen.
Initiatieven nodig om geriatrische zorg voor verpleegkundigen aantrekkelijker te maken.
Er moet meer expertise voordoen en mobilisatie zoals kiné
Geriatrisch co-management (gedeelde verantwoordelijkheid tussen behandelend arts en
geriatrer of interdisciplinair team).
Inspraak van zorgontvangers en mantelzorger en beter voorbereiden in informeren over ontslag
en periode erna.
Geriatrische expertise op spoedgevallendienst
Als VP
Voorkomen functieverlies
Inschatten of er risico is op functie verlies en complicaties
Kennis nodig van risico’s maar ook besef voor specifieke zorg te bieden
CATO MANNAERTS 3