INLEIDING 7
Definitie 7
Terminologie 9
Persoonlijkheidspsychologie 9
Drie analyseniveaus 9
Theorie vs onderzoek 10
PH-THEORIEËN: DISPOSITIONELE THEORIEËN 11
PH-trekken volgens dispositionele theorie 11
Identificeren van trekken 11
Evolutie van trektheorieën 12
Empirisch onderzoek 14
Five-Factor Theory 15
PH-THEORIEËN: BIOLOGISCHE THEORIEËN 16
Hans Eysenck 16
Biologische basis introvert vs. extravert 16
Onderzoek naar theorie v Eysenck 17
Biologische basis neurotisch vs. emotioneel stabiel 17
Jeffrey Gray 17
Gray vs Eysenck 18
Robert Cloninger 18
Neurotransmitters en persoonlijkheid 19
Kritiek biologisch model Cloninger 19
Empirische Evidentie van vorige theorieën 19
PH-THEORIEËN: PSYCHODYNAMISCHE THEORIEËN 19
Klassieke psychoanalyse - Freud 19
Structuur van de persoonlijkheid 19
Dynamiek van de persoonlijkheid 19
Psychoseksuele ontwikkeling van de persoonlijkheid ≠ belangrijk 20
Psychoanalytische therapieën 20
Vrije associatie 21
Dromen 21
Projectieve technieken 21
1
, Evaluatie van de psychoanalyse 21
Neo-analytische beweging 22
Egopsychologie 22
Erik Erikson 22
Karen Horney 23
Objectrelatietheorie 23
Mary Ainsworth 23
Hechting in volwassen relaties 24
PH-THEORIEËN: HUMANISME 25
Abraham Maslow 25
Carl Rogers 25
PH-THEORIEËN: SOCIAAL-COGNITIEVE THEORIEËN 26
Persoonlijke constructtheorie - George Kelly 26
Sociaal-cognitieve leertheorie 27
HEDENDAAGSE THEMA’S: ASSESSMENT VAN PH 28
Informatiebronnen mbt persoonlijkheid 28
Zelfrapportage (S-data) 28
Beperkingen op zelfrapportage 28
Observatiegegevens (O-data) 29
Testgegevens (T-data) 29
Beperkingen gestandaardiseerde testen 29
Voorbeelden T-data 29
Actigraaf 29
Fysiologische data 29
Projectieve testen 30
Anamnestische gegevens (L-data) 30
Combineren van soorten data 30
Ontwikkeling van meetinstrumenten 30
Onderzoeksdesign in persoonlijkheidspsychologie 31
Experiment & Correlationeel onderzoek → zie algm psych 31
Gevalsstudie (Case study) 31
Methodologische kwesties 31
Onzorgvuldigheid 31
Centrale antwoordtendentie 31
2
, Faking op vragenlijsten 31
Barnum statements 31
HEDENDAAGSE THEMA’S: CROSS-SITUATIONELE CONSISTENTIE EN TEMPORELE STABILITEIT VAN PH
32
Inleiding 32
Cross-situationele consistentie 32
Temporele stabiliteit 33
Basisbegrippen 33
PH-stabiliteit in de baby-, peuter- en kindertijd en adolescentie 33
Mary Rothbart 33
Saudino 34
Olweus 34
Dunedin Study 35
PH-stabiliteit in de kindertijd adhv VFM maat 35
Rangordestabiliteit adolescentie VFM perspectief 36
PH-stabiliteit in de volwassenheid 37
Costa & McCrae 37
Roberts & DelVecchio 37
Specht et al. 2011 38
Persoonlijkheidsveranderingen na therapie 38
De Fruyt 38
PH-coherentie 39
HEDENDAAGSE THEMA’S: GEDRAGSGENETICA 39
Het menselijk genoom 39
Onderzoek: de Jim Twins 39
Controverse over genen en persoonlijkheid 39
Doelstellingen van gedragsgenetica 40
Wat is erfelijkheid? 40
Misvattingen over erfelijkheid 40
‘Nature-nurture’ debat 40
Gedragsgenetisch onderzoek 40
Selectief kweken 41
Familieonderzoek 41
Tweelingonderzoek 41
3
, Mogelijke problemen 41
Adoptieonderzoek 42
Onderzoeksbevindingen 42
Gedeelde vs. niet-gedeelde omgevingsinvloeden 42
Genen en omgeving 43
Genotype-omgevingsinteractie 43
Genotype-omgevingscorrelatie 43
Drie soorten 43
HEDENDAAGSE THEMA’S: IDENTITEIT EN ZELFCONCEPT & COPING 43
Link met de Five Factor Theory 43
Het zelf 43
Zelfconcept 44
Ontwikkeling van het zelfconcept 44
Zelfschema’s 44
Eigenwaarde 45
Onderzoek over eigenwaarde 45
“Hoe we omgaan met negatieve feedback” 45
“Hoge eigenwaarde als buffer” 45
“Hoe we omgaan met negatieve gebeurtenis” 46
Variabiliteit in eigenwaarde 46
Sociale identiteit 46
Ontwikkeling van sociale identiteit 46
Identiteitscrisissen 46
Coping 47
Wat is coping? 47
Coping versus persoonlijkheid 48
PH IN HET DAGELIJKS LEVEN: SCHOOL & WERK 48
Persoonlijkheid en school 48
VFM en schoolse prestaties 49
Sociale cognitie 49
Academisch zelfconcept 49
Self-Efficacy 50
Motivationele processen 50
Conclusie 51
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lennevanherck00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.