Samenvatting
Samenvatting Pathologie van de zwangerschap - medische aspecten
- Instelling
- UC Leuven-Limburg
Een samenvatting bestaande uit de handgemaakte cursus en lessen van pathologie van de zwangerschap - medische aspecten
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
Voorbeeld 4 van de 45 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Pathologie van de zwangerschap (Johan Verhaeghen)Diverse ziekten van de moeder
Hyperemesis gravidarum (HEG)
= emisis gravidarum= braken tijdens de zwangerschap= progesteron dat gemaakt wordt tijdens de
zwangerschap zorgt voor relaxatie van de spieren (bv baarmoeder rustig gedurende de hele
zwangerschap), de sfincter bij de maag en darmen (maagspieren gaan relaxeren, terugvloei van
maagvocht (=reflux): zuurbranden/pyrosis
De passage van voedsel gaat minder vlot, gaat langer in de maag zitten —> aanleiding tot vertraagde
maaglediging
2 symptomen samen: prille begin van zwangerschap makkelijker beginnen braken
Common gataway
Hyperemesis: te veel braken
Gevolgen:
- gewichtsafname (-5%),
- deshydratatie (vocht verloren gaat: sneller) (typische tekens: huidplooi in iemand hand
maken dat die er langer in blijft staan bij loslating)
vocht gaat sneller verloren dan vast voedsel
- oogkassen zijn donker, donkere urine (besparen op de uitscheiding van vocht),
- ionenstoornissen/elektrolytenstoornissen (Na+, Cl-, K+, HCO3- (snelste die verstoort
(verminderd) raakt: kalium)—> verschillende invloeden op maagdarmfunctie en hart,
- ketonen (afbraakproduct wanneer men te weinig glucose hebt, glycogeen geraakt uitgeput
na het braken, dus gaat het uit het vet halen, uit die vrije vetzuren gaan ketonen gemaakt
worden (alternatieve, maar minderwaardige energiebron) vetzuren geraken moeilijk door
placenta, ketonen wel (glucose is de aangewezen energiebron, ketonen minder) controle in
het bloed/urine (beetje ketonen in zws is niet abnormaal, vanaf 3+ is abnormaal)
- HCG zelf zorgt voor misselijkheid, oestrogenen zorgen ook voor misselijkheid (mola meer
misselijk, door toename van HCG en een BM vol trofoblast), schildklierhormonen zorgen voor
meer kans op misselijkheid
Risicofactoren:
- Eetstoornissen
- Geuren/smaak gevoeligheid
- Maagdarmziekte: in de maag zelf al problemen (aanvragen bij testen van HEG of er al
maagpijn is, maagpijn is geen symptoom bij HEG)
- Meerlingzws/mola
- Leverziekte: hepatitis A, B (bredere zone pijn rechterbovenstukkwadrant, verder stadium
geelzucht)
- Schildklierprobleem: hyperthyroïdie (schildklier werkt te veel: nerveus, pols verhoogd
(>100sl/min), BD verhoogd, zwelling (Goiter), ogen beginnen uitpuilen, diarree) ALGEMENE
NERVOSITAS
- Tumor in hersenen (voor zws is deze tumor niet groot genoeg voor symptomen: overdruk
zorgt voor braken)
- Psychologische problemen: VG of bepaalde gedragingen (zws een nieuw hoofdstuk: comman
getaway symptoom is altijd braken, kan een factor zijn)
,Aanpak:
Opname indien echt noodzakelijk: gedeshydrateerd, elektrolytenstoornissen, te veel
ketonen (3+: te weinig glucose en te weinig glycogeen: er moet gebruik gemaakt worden
van alternatieven)
BLOEDAFNAME! (Leverziekten en hyperthyroïdie uitsluiten?: levertesten en
schildklierfunctie) en ECHO (meerling of mola)
NPO periode: niets per os (geen duidelijkheid over tijd: meestal 48u) zodat maag kan
herstellen en intussen parenteraal vocht toedienen (IV): 2-3l/dag + elektrolyten, glucose
(energie) (eerst elektrolyten om deshydratatie op te lossen daarna glucose toedienen),
vitaminen (bv foliumzuur) —> soluvit (vitaminenoplossing) (hoe langer HEG duurt, hoe
belangrijker die vitamines worden)
Maagbeschermend aanbieden: gaviscon (siroop/tabletten paar keer/dag) (antacida:
zuurremers) of omeprazole (gastritis, pyrosis + goedgekeurd in de zws) + zantac (niet
meer beschikbaar)
Nausea behandelen: antihistaminica zoals Agarax (kleiner tablet: geschikter)/Navalit in
tabletvorm (wordt ook gebruikt bij huisstofmijtallergie, astma) (bevat vit B6 zoals
gember: gunstige effecten)
(Vroedvrouwen mogen voorschrijven)
Braken behandelen: metoclopramide (Primperan en ondasetron (sterker), maar
ondasetron verhoogt risico op schisis)
(Vroedvrouwen mogen voorschrijven)
Indien 48u braakvrij: langzame re-alimentatie (kleine beetjes; droge en slappe voeding,
niet vaste voeding zoals soep, yoghurt)
Hervallen vaak terug: TPN (Totale parenterale Nutritie via diepe katheter (CVK/PICK)),
glucose en elektrolyten kunnen maar een enige tijd gegeven worden, men heeft eiwitten
enz nodig
Anemie
Frequentste “aandoening” gedurende zws
= bloedarmoede, daling van de RBC
Tube bloed centrifugeren:
1. Buffy coat: schuim: WBC en BP
2. Boven: plasma
3. Onder: RBC (deze daalt: hematocriet: % van de RBC tot het totaal)
Anemie wordt uitgedrukt als de hematocriet (Ht in % of als index zonder %)) of het
hemoglobinegehalte (Hb in G/dl)
Het geven van vol bloed is niet meer mogelijk: componenttherapie
- Packed cell’s (RBC) geven
- Plasma geven: FFP (Fresh fronzen plasma)
- BP geven
Lab-uitdraai worden nog bijkomende merkers gegeven:
- Aantal RBCelementen: de MCV (Mean corporuscular volume: grootte van het RBC
elementen)
- De mean MCH (mean corpuscular hemoglobine, het Hb gehalte per rode bloedcel)
Serum = plasma zonde ronoplosbare stollingsfactoren
,Fysiologische anemie van de zwangerschap:
Alle componenten van het bloed nemen toe, maar plasmavolume neemt meer toe dan
celmassa of RBC en WBC
Hemoglobine 12/16g/dl is normaal (afzonderlijk per mannen en vrouwen: menstruatie)
In de zwangerschap daalt van 12 naar 11: plasmavolume neemt meer toe dan de RBC
fractie, ook WBC fractie neemt toe
Daardoor verkleint de fractie bestaande uit cellen en daalt het hemoglobinegehalte
Oorzaken:
- Verlies van RBC:
1. Verlies van bloed in het algemeen, waar dan ook (bevalling: daarom PP zoveel anemie)
2. Specifiek verlies van RBC -> hemolyse: kan optreden in zws kan optreden bij het HELLP
(H: staat voor hemolyse) syndroom of bij bepaalde infecties zoals malaria (afbraak van
RBC)
- Te weinig aanmaak van RBC: gevolg van tekorten in micronutriënten die nodig zijn voor de
aanmaak van RBC: ijzer, foliumzuur, vit B12, vit A
- Erfelijke afwijkingen in Hb molecule waardoor de turnover van Hb verstoord is: 2
belangrijkste zijn sikkelcelanemie (vervanging van hemoglobine A in HBS: genetisch
voordeel/nadeel) (Sub-Sahara Afrika) en thalassemie (alfa en beta thalassemie: chronisch
anemisch) (Nabije en midden-Oosten)
Symptomen en tekens van anemie:
- Fysische en psychische moeheid tot uitputting (weefsel zuurstof daalt)
- Bleek aspect, vooral de conjunctivae (ogen)
Anemie wordt verwaarloosd, mama op dag 2 naar huis sturen met een Hb van 7g/dl (te
laag!!)
Ferriprieve anemie versus foliumzuurgebrek anemie
Ferriprieve: de behoefte aan ijzer en foliumzuur neemt toe in de zwangerschap, ijzer maakt deel uit
van het Hb-molecule, dat bij zwangeren in grote hoeveelheden wordt geproduceerd, vanwege het
groter bloedvolume en de snellere turnover.
Foliumzuurgebrek: foliumzuur is nodig voor celdeling van de embryonale weefsels, maar ook voor de
celdeling van de preciseren van de RBC elementen tot rijpe RBC bij moeder EN foetus
Niet voor 2 moeten eten, maar wel ijzer en foliumzuur nodig voor 3 (basis + extra
behoefte vr zws + foetale behoefte)
Ferriprieve anemie Foliumzuurgebrekanemie
Bronnen in voeding Rood vlees, noten, groene Groene groenten
groenten, volkorenproducten
Risicogroepen Vegetariërs, meerlingzws Lage socio economische status,
meerling, obesitas/diabetes,
medicatie (anti-epileptica)
Diagnose COFO: Hb <11g/dl, MCV laag COFO: hb <11g/dl, MCV hoog,
MCH laag MCH hoog
Plasma: laag ferritine Plasma: laag foliumzuur
In bloed: 6 bolletjes RBC/plasma
In bloed: 3 diagonale bolletjes
, Preventie Suppletie vanaf 16w (eerder Suppletie vanaf reconceptie
ijzer: meer misselijkheid) 0,4mg
Ferro 2+ of ferri 3+ >1mg bij risicogroepen en VG
In zws-vitamine 20-30mg van afwijkingen
Behandeling Hb 9-10,9g/dl: ijzer PO 80- Foliumzuur >1mg
100mg
Hb <9g/dl IV 100-500mg
(Injectafer: ingebouwd in RBC
over 6-8w: snel naar huis gaan
mogelijk maken
Diep-veneuze trombose (DVT) in de zwangerschap
= een DVT kan ontstaan in de diepe venen van de onderste ledematen of het bekken, op een bepaald
punt (kleppen) ontstaat er een klonter dat aanleiding geeft tot een ontstekingsreactie in het vat en er
rond, ook het bloedvat is ontstoken (tromboflebitis) , er ontstaat zwelling lokaal wat aanleiding geeft
tot pijn, vaker in het linker been
Kan aanleiding geven tot embolie, de klonter gaat vrijkomen en gaat het systeem volgen,
gaat in het hart terechtkomen, en komt vast te zitten in de longcirculatie (nauw systeem)
Zadelembool: trombose die vastzit in de knik tussen rechter en linkerlongslagader
(dodelijk: geen zuurstof meer krijgen)
Naar rechts gaan: vastzitten in kleine bloedvat van de longen
Ontstaat in het arteriële systeem (ouderen): stolsel komt vast te zitten in de hersenen
(hersenembolie)
Veneuze systeem: longembolie; arteriële systeem: hersenembolie (CVA: cerebrovasculair
accident)
Trombo-embolie: geheel van trombose en embolieën ontstaan ofwel in het arteriële
systeem ofwel in het veneuze systeem
= een oppervlakkige tromboflebitis
Oorzaak:
- Genetische voorbeschiktheid = oorzaak
- De pil, zws en PP = trigger (hormonale factoren: oestrogeen verhogen de synthese van
stolfactoren: hydrostatische/fysische = veneuze stase: het bloed blijft staan)
Populatie:
- Zonder pil: 1/10000 vrouwen per jaar
- Met pil: 2-3/10000 vrouwen per jaar
- Zwangerschap: 6/10000 vrouwen per jaar
- PP: >10/10000 vrouwen per jaar
Tot 12 weken na bevalling verhoogd risico (bescherming bieden tot 12w)
Symptomen:
- Pijn (in kuit), gezwollen, roodheid, teken van Homan (pijn bij dorsiflexie, bij aanspannen van
kuit), lichte koorts —> DVT
- Pijn in borstkas, kortademig (dyspnoe), hoesten soms met bloederig sputum, gedaalde
zuurstof saturatie, 2% vd gevallen is fataal —> Longembolie
Diagnose:
- Typische symptomen en tekens, Dopper-echografie, bloedafname (sterk gestegen D-
dimeren) —> DVT
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper decretenfebi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen