HST 1: ALGEMEEN OVER VIROLOGIE
overzichtje van alles → hiernaar kunt ge steeds teruggrijpen, is beetje samenvatting van
alle virussen dat we gaan bekijken. Alles hierin wordt nog in meer detail bekeken.
Belangrijkste van dit: 2 tabellen met al die virussen (die op p4 en 5) en dan nog die
HIV/HCV
eigenschappen van virussen
- obligaat intracellulaire moleculaire parasieten
- infectieus
- niet met lichtmicroscoop waarneembaar
- genoom is ofwel DNA ofwel RNA [enkel of (partieel)dubbelstrengig, al dan niet
gefragmenteerd]
- de meeste virussen veroorzaken, na inoculatie op celculturen, een typisch
cytopathogeen effect (CPE)
- In tegenstelling tot bacteriën zijn virussen niet gevoelig aan antibiotica
“antibiotica om griep te bestrijden is even absurd” (reclamespotje)
grootte van virussen?
- pokkenvirus: zeer groot, grootste van ze allemaal
- normaal: 0,5 mm, 500 µm
- herpesviruses: 100 nm
- picornavirussen: verkoudheidsvirussen: 25nm
cytopathogene effecten (CPE effecten) van virussen in celculturen
= als virussen groeien in een celcultuur gaan die samen klompen en krijgt ge gaten in uw
celcultuur. Maakt het zeer moeilijk om virussen te bekijken in laboratoria.
➔ herpes en HIV vormen plaques en uiteindelijk gaatjes
➔ RSV (respiratoir syncitium virus) als ze in celcultuur zitten beginnen er abnormale
samensmelting zijn
➔ HIV vormt syncytia, er vormen zich zeer grote ballonnen, uiteindelijk alle cellen
dood
➔ cytomegalovirus heeft ook een heel groot
cytopathogeen effect, hierbij is er cel lysis
hoe zie je of cellen geïnfecteerd zijn?
= het maakt u cellen op een zeer snelle manier dus
kapot. Normale cellen verdwijnen en overal komen
dikke blaasjes. Hier zie je geïnfecteerde T cel tov niet
geïnfecteerde T cel.
1
,In deze lessen bekijken we een heel aantal soorten virussen. Zoals HIV, Influenza,
Cowpox (eerste vaccinatie), Hepatitis C virus, Poliovirus ( kinderverlamming) , hepatitis B..
structuur van virussen
1. icosahedraal capside: beschermd dna/rna van het virus tegen
verschillende omgevingen vb: adenovirus, herpesvirus…
- 12 vlakken
- 12 hoekpunten
- 30 zijden
- er wordt altijd gezocht naar symmetrie over zo’n eicosanoide
- een capside bestaat altijd uit 12 vijfhoeken en x aantal
hexonen.
- Grotere virussen bevatten meer capsomeren. Het aantal pentonen
(5hoek) is steeds 12, het aantal hexonen (6 hoek) kan variëren
2. helicaal capside: capside is rondgedraaid en heeft geen kubusstructuur
3. complexe structuur: zeer complexe structuur, enkel het pokkenvirus is zo
opgebouwd, of zoals het bacteriofaag
Naakt icosahedraal bvb. poliovirus,
adenovirus, hepatitis A virus
Naakt helicaal: bvb. tobacco mosaic virus
(geen gekende humane pathogenen)
Icosahedraal met enveloppe: bvb. herpes
virus, HIV, gele koorts
Helicaal met enveloppe bvb. rabies virus,
influenza virus, parainfluenza virus, bof
virus, mazelen virus
Complex type: bvb. poxvirussen
naakt: zonder enveloppe, kan dan helicaal of isacohedraal zijn, al deze komen terug in
de lessen
hoe infecteren virussen ons lichaam, binnendringen in een
gastheercel
binnendringen in een gastheercel
= processen zijn eigenlijk zeer ingewikkeld.
- vasthechten met enveloppe of zonder enveloppe met
endocytose ( griepvirus)
2
, - capside in cytoplasma van
gastheercel
binden aan cellulaire receptor
- met spikes bindt het aan de
receptor
-
penetratie en ontmanteling !
1. HIV mechanisme: bindt, komt
binnen, uncoating gebeurd in
cytoplasma, laten ook wel wat
afval over op celmembraan
2. virus op celmembraan, worden getransporteerd, maakt contact met
kernmembraan, opening maken, genetisch materiaal in kern
3. griepvirus: binden op celmembraan, opgenomen door een endosoom, uncoating
in cytoplasma
4. binnenkomen met endosoom, dan op kernmembraan, gaatje maken, virus in kerk
3
, dna genoom structuren en soorten virussen
⇒ eerst gekeken is er dna of rna? dan is het dubbelstrengig
of enkelstrengig dna? circulair dubbelstrengig?
baltimore classificatie
= virussen moeten zich kunnen vermenigvuldigen, op basis
van hoe en wat is er een baltimore classificatie
gekomen. Zes klassen, elke klasse gaan we wel
bekijken. Retrovirussen ( klasse 6) zijn de
speciaalste omdat ze hun rna eerst omzetten in
dna.
deze tabellen zijn mega belangrijk!!
- belangrijkste naakte virus is het picornavirus
- enveloppe virussen: toga virus belangrijk ( belangrijk voor zwangerschappen)
- retrovirussen: de HIV virussen
4
