Inhoud
Wat is een systeem
Systeembenadering
Sociaal systeem
Wetmatigingen en kenmerken
Communicatie en interactie
Open systemen
Wisselwerking omgeving
Systementermen
Supra systeem
Sub systeem
5 Kenmerken
Totaliteit of niet-optelbaarheid
Eigenschappen geheel Vs.
Eigenschappen individu
Interafhankelijkheid
Afhankelijkheid
Handhaving
Gezamelijk doel
Rol en aandeel
Verschuivingen
Organisatie
Samenhang
Emotionele betrokkenheid
Investering
Positieve / negatieve betrokkenheid
Systemen verlaten
Tijdselement
Rol van tijd
Pagina 1 van 7
, Hfdst 2: Kenmerken van een systeem
Kern hoofdstuk 2: AST = Interactie
Een systeem is niet de eenheid
Een systeem is niet het geheel
Een systeem is niet de context (inhoud)
Een systeem is niet de delen
Het gaat hem om wat er zich tussen afspeelt. De betekenisvolle
interacties tussen de delen.
Een systeem is een geheel, bestaat uit delen, niet het geheel maar de
interacties tussen de delen zijn belangrijk.
Wat is een systeem?
Systeem
o Een verzameling van elementen
o Dat als geheel functioneert
o Door onderlinge afhankelijkheid van de verschillende elementen
o En die voor de betrokken elementen bepaalde functies vervult.
Systeembenadering
o Is de manier om naar sociale systemen te kijken.
Sociale systemen
Deze systemen zijn heel divers, toch vinden we er
o Wetmatigheden in terug en ook
o Een aantal kenmerken.
Deze wetmatigheden liggen vooral op vlak van communicatie of
interactie binnen systemen.
Voorbeelden van sociale systemen:
o Leefgroepen
o Gezinnen
o Teams
o Organisaties
o etc …
Open systemen
o Een sociaal systeem is een systeem van mensen
o Een systeem van mensen is een altijd een open systeem
o Een open systeem is een systeem dat voortdurend in wisselwerking
staat met zijn omgeving.
Schematische voorstelling: cirkel met stippellijn
Pagina 2 van 7
, Hfdst 2: Kenmerken van een systeem
Systeem termen
2 belangrijke termen om systemen te beschrijven
1. Suprasysteem
2. Subsystemen
Elk systeem maakt deel uit van een ander systeem.
o Het overkoepelend systeem = Supra-systeem
o De componenten van elk systeem = Sub-systemen
Bv. Het systeem Artevelde hogeschool > Supra-systeem
Heeft als subsystemen de studenten, de docenten en de administratie.
De studenten kunnen als subsysteem de meisjes en de jongens hebben
enz…
Bv. Het systeem: Styrka …
Alles wat geldt voor systemen, geldt ook voor de sub- en suprasystemen.
Dus ook wat betreft de 5 kenmerken van systemen > elk systeem heeft dat
kenmerk
Kenmerken
5 kenmerken van sociale systemen
1. Totaliteit of niet-optelbaarheid
2. Interafhankelijkheid
3. Gezamelijk doel
4. Emotionele betrokkenheid
5. Tijdselement
1/ Totaliteit of niet-optelbaarheid
Een systeem is een
o Samenhangend en ondeelbaar
o Geheel van elementen
o En hun onderling betrekkingen.
Het kan kenmerken hebben dat niet aan de aparte elementen toe te
schrijven zijn, of er uit af te leiden zijn.
Niet-optelbaarheid
= niet de soms van zijn delen
o Een systeem is meer dan de som van de delen
o Het geheel heeft kenmerken die geen enkel van de individuele
elementen heeft
o En die pas tot stand komen door de elementen samen te plaatsen in
hun onderlinge relaties.
Eigenschap van het systeem/geheel zijn niet per se de eigenschappen van
de leden. Het geheel kan andere eigenschappen hebben dan de aparte
elementen.
Pagina 3 van 7
, Hfdst 2: Kenmerken van een systeem
Bv. Een voetbalploeg met 11 topspelers is geen topploeg. Het kan een
slechte ploeg zijn, terwijl het goede spelers zijn.
Bv. Een gesloten, moeilijk toegankelijk team bestaat niet noodzakelijk
uit gesloten, moeilijk toegankelijke teamleden …
Bv. Volt druk, Tristan rustig
Werkt in de 2 richtingen
Bv. Klas is uitbundig en op de voorgrond > leerling is introvert en eerder
op de achtergrond
Bv. leerling is kritisch en stelt veel vragen, klas stelt weinig vragen
2/ Interafhankelijkheid
Binnen systemen
o Hangt alles met alles samen
o Zijn de delen afhankelijk van elkaar.
Verandering in een deel van het systeem heeft zijn weerslag op het hele
systeem en zal ook verandering teweegbrengen in alle andere delen van
het systeem.
Bv. mobiel: Wanneer deze lang genoeg stilstaat komt ie in evenwicht = rust.
Snij een stukje af die valt, heel mobiel komt in beweging door zwaartekracht.
> Alles hangt samen aan mobiel, 1 verandering is voelbaar op heel het
systeem.
Het systeem probeert zich op allerlei manieren aan te passen aan
gebeurtenissen en zijn omgeving omdat het wil overleven.
o Als er iets veranderd in een systeem komt het hele systeem in
beweging. 1 verandering is voelbaar in het hele systeem.
Bv. Drukke jongens weg uit klas, rustiger, lesgeven mogelijk
o Het systeem bepaalt in grote mate het gedrag van elk individu. Het
systeem heeft invloed op het gedrag van de leden, en de leden
hebben invloed op het systeem.
Bv. jongere lastig in klas, rustig in leefgroep
o Een systeem heeft de eigenschap zich te handhaven en te ‘willen’
blijven voortbestaan.
Het past zich aan, aan de verandering. (Komt terug in evenwicht)
Bv. nieuwe klasgroep, nieuw dynamiek
Bv. Corona, fysiek contact vermijden
3 Gezamenlijk doel
Een ‘groep mensen’ worden ‘een systeem’ wanneer ze
o Een gezamenlijk doel hebben
Doel is niet altijd uitgesproken
o Deze ook nastreven
Zich organiseren om het doel te bereiken
Rol en aandeel
Pagina 4 van 7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Shera. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.