ECONOMISCH BELEID
Contents
Inleiding..................................................................................................................................................2
Thema 1: rol van de overheid in de economie: doelstellingen en instrumenten van het economisch
beleid......................................................................................................................................................2
Thema 3: Budgettair beleid....................................................................................................................9
Thema 4: Monetair beleid....................................................................................................................19
Thema 5: Beleidseffecten: IS – LM model.............................................................................................28
Thema 6: beleidseffecten: AA-AV model..............................................................................................36
Thema 7: inflatie...................................................................................................................................43
Thema 8: Conjunctuur en economische groei......................................................................................48
Thema 9: Wisselkoersbeleid en betalingsbalansbeleid........................................................................51
1
,Inleiding
Loonkost wordt bepaald door wat overheid heeft en niet heeft
1e deel: overdracht van kennis
Thema 1: rol van de overheid in de economie:
doelstellingen en instrumenten van het
economisch beleid
1. Rol van de overheid in de economie
G = Government
M= marktpartijen
In gemengde economie heb je een overheid en verschillende scoren en M
bedrijven en gezinnen
G en M
= klassiek systeem
2 extreme vormen:
- Staatseconomieën: enkel en alleen een overheid, in praktijk komt dit bijna niet voor.
Vb China, Noord – Korea en Cuba: zeer sterke dominante overheid maar in praktijk ook klein beetje
privé initiatief
-Perfecte markteconomie:
vb. VS: sociale zekerheid is daar not done, linkse rakker.
Als overheid belangrijker wordt, dan worden marktpartijen minder belangrijk.
2 manieren om omvang van de government te meten:
1. G0 in % van het bbp: bruto binnenlands product geeft waarde van de Belgische economie
weer. Is de optelsom van 4 getallen. I (private investeringen) en G0 zijn de autonome
overheidsuitgaven zoals bruggen, wegen, ..
C is consumer en het laatste is netto handel dit is het verschil tussen export – import.
G0 delen door bbp en dit is een percentage G0 in percentage van het bbp
Belangrijkste is C
Vb beurzen reageren slecht op slechte verkopen in de kleinhandel en dit is C
2. % van de werkenden die bij de overheid werken
Evolutie van de totale ambtenaren die in tewerkstelling zijn
2. Wat is overheidsbeleid?
= Beleid is het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en
bepaalde tijdskeuzen
-Economische politiek is het geheel van maatregelen die door een beleidsvoerder (…) wordt
genomen teneinde bepaalde doelstellingen op het domein van allocatie, ordening, stabilisatie en
verdeling te realiseren
-Wat? Vb. notionele intrestaftrek, vrijmaken arbeidsmarkt, …
Doelbereiking: de mate waarin het doel wordt bereikt: binair: ja of nee
Effectiviteit: mate waarin het beleid bijdraagt tot de realisatie van de doelstellingen
Efficiëntie: de goedkoopste manier om doel te bereiken
2
,Examen: Wat is het verschil tussen effectiviteit en doelbereiking= niks want het is juist hetzelfde
Examen: Verklaar op basis van een zelfgekozen voorbeeld het verschil tussen doelbereiking en
effectiviteit van het overheidsbeleid? (grafiek hieronder)
Y as: Het te beïnvloeden fenomeen vb. aantal jobs
X -as: tijdsperiode: T0 is vandaag
T is tijdsperiode bv 5 jaar
Z= startpunt: aantal jobs vandaag vb. 140 000
d= doelstelling bv 200 000 jobs
b= niets doen normale groei vb. 160 000
c= het aantal jobs na voeren van beleid
vb. 175 000
Examen: Grafiek: leg uit of het beleid effectief, doelbereiking en efficiënt is.
Antwoord: is er een doelbereiking: nee geen doelbereiking want doelstelling wordt niet gehaald. Is er
effectiviteit? Ja door iets te doen is het beter. Verschil tussen b en c is effectiviteit: 175 000 – 160 000
Efficiëntie: geen antwoord want je weet niet hoeveel het heeft gekost.
(Efficiëntie kan men enkel beantwoorden indien met cijfers heeft in verband met kosten)
Variant: tekening gegeven maar b en c kwamen op t1 op hetzelfde punt samen. Met 3 vragen:
doelbereiking, effectiviteit en efficiëntie: geen doelbereiking, en als b = c is er geen effectiviteit. Ook
al doe je iets, je komt op hetzelfde punt uit als je niets doet, en voor efficiëntie hebben we getallen
nodig dus hier geen sprake van efficiëntie
-Verantwoordelijkheid economisch beleid:
Politieke overheid= politieke overheden + administraties + centrale bank (=monetair beleid):
centrale, regionale, lokale overheden maar ook supranationale overheid
Kiezers
Parlement: meer controlerende functies
Belangengroepen: vb. vakbonden, milieugroeperingen,…
Buitenlandse instellingen
- IMF: Internationaal Monetair Fonds= organisatie van 189 landen. Doel = monetaire
mondiale samenwerking bevorderen, veilige financiële stabiliteit verzekeren, internationale
handel vergemakkelijken, bevorderen hoge werkgelegenheid en duurzame economische
groei + verminderen van armoede in de wereld. 3 manieren: bijhouden wereldeconomie en
economieën van de landen; leningen aan landen met betalingsbalansproblemen; geven van
praktische hulp aan leden
-WTO: Wereldhandelsorganisatie= regels van handel tussen landen.
Wereldhandelsorganisatie-akkoorden
-Wereldbank= verlenen van financiële en technische hulp aan OL in de wereld. Doel=
armoede terug dringen + ontwikkeling ondersteunen.
-BIS: Bank for international settlements= 60% Centrale Banken als lid. Missie = CB’s
ondersteunen + streven naar financiële stabiliteit; bank voor CB’s; internationale
samenwerking bevorderen
-Federaal Planbureau: onafhankelijke instelling v. openbaar nut. Doel= studies maken over
economische, sociale, milieubeleidskwesties.
-Hoge Raad van Financiën: experten analyseren, bestuderen de fundamentele problemen
van budgettaire, financiële en fiscale aard + stellen aanpassingen en hervormingen voor.
3
, Examen: Geef 2 organen dat instaan voor verantwoordelijkheid economisch beleid
1. Politieke overheid
2. Kiezers
3. Parlement
3. Doelstellingen van economisch beleid:
Concrete overheidsdoelstellingen:
1. stabilisatie:
Selectieve economische groei
Optimale benutting productiefactoren: A, K en L
Lage inflatie
Evenwicht betalingsbalans
2. herverdelen
Rechtvaardige verdeling van de inkomens en vermogen
3. allocatie
Bevredigende samenstelling van het nationaal product
Examenvraag: wat wordt verstaan onder de stabilisatie doelstelling van de overheid ? (4 puntjes
geven)
1. Selectieve economische groei (in percentage)
2. Optimaal benutten van productiefactoren die beschikbaar zijn
3. Stabiel prijsniveau
4.Evenwicht betalingsbalans
De Gini-index geeft de mate van inkomensongelijkheid weer en kan een waarde aannemen
tussen 0 (iedereen hetzelfde inkomen = volledig gelijke verdeling) en 100 (één persoon heeft
al het inkomen = volledig ongelijke verdeling).
Examen:
leg kort uit: Gini index= Geeft mate van inkomensongelijkheid weer. Geeft een waarde tussen 0
(iedereen zelfde inkomen) en 100 (1 persoon al het inkomen)
België: vrij dicht tegen 0
Vanaf wanneer is uw doel bereikt?
1. Selectieve economische groei Bereiken van gekozen getal
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper HWSamenvatting. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,39. Je zit daarna nergens aan vast.