- Welvaart gebracht
- Fossielen sedementeren op zee opp => °olie => olie oppompen => verbranden
- Vegetatie groeit => gecompacteerd => °steenkool
- Fysische impact: zeeniveau, regen
Biologische impact: bosbranden, ecosystemen aan land
Menselijke impact: landbouw, voedselprod, economie
2 GROTE GLOBALE UITDAGINGEN
1) Klimaat schade beperking
= klimaatverandering reduceren > broeikasgassen minderen
> bronnen minderen (bv verbranding)
> putten verbeteren (bv bos dient als put zolang de bomen bestaan)
2) Klimaat adaptatie
= samenleving adapteert zich aan klimaatverandering
WAT VEROORZAAKT KLIMAATVERANDERING
(INTER)GLACIALEN
Temp fluctueerd => warme & koude periodes
1
,Ijskap boren => ijskernen eruit halen => ijs onderin is het oudste => isotope verhoudingen en luchtbellen =>
klimaatverandering achterhalen
Saalien = voorlaatste ijstijd => Utrechtse heuvelrug komt hierdoor
Laatste interglaciaal = 125.000 jaar geleden
- Geen arctisch zee ijs
- Hoog zee level
- Kleine ijskappen
- Veel CO2 in atmosfeer
Pre historie => mens op aarde => CO2 tussen 180-280 ppmv
In 2020: CO2 = 410 ppmv
DUS: dit is exceptioneel!
MAAR: heeft dit gezorgd voor opwarming van de aarde?
JA, want:
1) Atmosferische groei voor 48% door fossiele brandstoffen
2) Meer C13, minder C12
MAAR: planten hebben voorkeur voor C12
Fossiele brandstoffen komen van planten => hebben zelfde lage C13/C12
verhouding => 2% lager dan atmosfeer => CO2 vrij uit die materialen =>
C13/C12 daalt in atmosfeer
MAAR: ecosystemen nemen helft van de CO2 uitstoot op
3) broeikas effect
= toename broeikasgassen in atmosfeer => opwarming
Zon => zonnestraling => aarde opwarmen
Aarde => IR straling => verdwijnt in atmosfeer
= evenwicht = stabiel klimaat
Gassen stijgen => IR absorberen => terugzenden naar aarde
DUS: gassen zijn een deken over de aarde
4) stralingsforcering
= inbalans die ontstaat tussen 2 soorten straling
straling = energieuitwisseling met ruimte
31% zonnestraling gereflecteerd => aarde zendt IR straling uit => evenwicht
behouden
Onevenwicht => aarde koelt af/ warmt op => evenwicht herstelt
Grootste pos forcering > CO2
Groote neg forcering > aerosolen
DUS: als die er niet waren was de opwarming nog erger
Direct: weerkaatsen zonlicht
Indirect: wolken groeien op aerosolen => meer bewolking =>
reflecteren zonlicht
5) antropogene forcering
observatie is enkel te begrijpen als je alles meeneemt
DUS: mens heeft bijdrage erin gehad
2
,OORZAKEN VAN KLIMAATVERANDERING
- Verbranding van fossiele brandstoffen
- Ontbossing
- Vulkaanuitbarstingen
- Milankovic cyclus
= de baan van de aarde rond de zon verandert
- Zonne activiteit
= zon is niet altijd even actief, meten adhv de zonnevlekken
- Platentektoniek
- Variaties in de cirkel van de aarde
= hoe schuiner de as => meer verschil zomer-winter => ijskappen smelten zomer + groeien niet winter
- Aerosolen => reflecteren zonlicht
- Feedbacks van het klimaatsysteem
= ijs albedo terugkoppeling
= koud => veel sneeuw en ijs op aarde => reflecteert zonlicht => geen zon meer voor aarde =>
nog kouder worden => pos feedback loop
= opwarming aarde
=> effecten en risico’s
nemen toe
5 redenen tot
bezorgdheid
(RFC’s)
1) Unieke en
bedreigde
systemen
3
, o Ecologische en menselijke systemen beperkt door klimaat
o Koraalriffen, noordpool inheemse bevolking etv
2) Extreme weersomstandigheden
o Risico voor menselijke gezondheid en ecosystemen
o Hittegolven, hevige regenval, droogste
o Bosbranden, overstromingen
3) Spreiding van effecten
o Effecten die groepen onevenredig treffen
o Gevolg van ongelijke spreiding van
fysieke gevaren
4) Geaggregeerd mondiale effecten
o Wereldwijde degradatie
o Verlies van ecosystemen en
biodiversiteit
5) Grootschalige op zichzelf staande
gebeurtenissen
o Abrupt, onomkeerbare
veeranderingen
o Uiteenvallen ijskappen
- Aanpassing is grotere uitdaging bij 2°C dan
1,5°C
- Kwetsbare regio’s krijgen te maken met grote risico’s, zelfs bij 1,5°C
Bv: eilanden hebben als last van overstromingen
DOEL BEREIKEN
KOOLSTOF BUDGET
je wilt kans van 66% (likely) dat 2°C bereikt wordt
Bepaald C budget nodig
We hebben nu al 80% van dat budget gebruikt!
Cumulatief = alles uitgestoten vanaf industrialisatie tot nu
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JenteDG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
