In deze samenvatting van 9 pagina's staat alle informatie die prof Lieven Vlaminck heeft gegeven in zijn online college. Zie ook mijn andere documenten voor meer samenvattingen van propedeutica.
Onderzoek van het paardengebit
Propedeutica 2021-2022
De tanden zijn heel lang en je ziet in de mond
alleen de ‘klinische kroon’, maar de gehele
kroon of ‘reserve kroon’ loopt veel dieper. We
spreken bij paarden van een hypsodont gebit
= hoge kroon, tandwortel en een continue
groei. Paarden nemen plantaardig voedsel op
en dit moet helemaal fijngemaald worden. Het
kauwoppervlak zal hierdoor gaan afslijten. De
tanden groeien ter compensatie continu
vanuit de kaak = evenwicht tussen uitgroeien
en slijtage in de mond door het kauwen. Kijk
naar eerste en laatste kies hoe deze in de kaak
staan met de wortel. Bij uitgroeien duwen
deze tanden allemaal heel erg tegen elkaar =
werkt als 1 functionele unit in de mond = optimaal functioneren. Spleetjes tussen de tanden zouden
problemen veroorzaken (dit noemen we diastemata). Het sluit netjes aan door de inplanting in de
kaak.
Bij paarden spreek je van anisognathie = een ongelijke breedte van de bovenkaak ten opzichte van
de onderkaak. De bovenkaak is namelijk breder. De kiezen van boven en onder staan dus niet netjes
op elkaar. Het kauwvlak is niet horizontaal, maar schuin. Er staat een hoek = kauwvlak hoek (10-30
graden). Deze hoek moet symmetrisch zijn tussen links en rechts: hier let je op bij je tandonderzoek.
Een paardengebit is diphyodont = melkgebit en volwassen gebit. Niet alle tanden echter: wel de
snijtanden van binnen naar buiten rond 2,5 jaar, 3,5 jaar en 4,5 jaar. Haaktanden komen alleen bij
hengsten terug. 3 PM en 3 M normaal gesproken. De premolaren hebben we ook in melktanden. De
molaren komen op specifieke tijden door in de mondholte, maar kennen geen melkvoorganger.
Zie hiernaast bij p2p3p4 (premolaren) wanneer ze wisselen en bij m1m2m3 wanneer ze doorkomen.
Schatten van de leeftijd
, Het wisselen en de molaren etc kan je gebruiken om te leeftijd te schatten
van een paard. Maar je kan hier ook de standsterren (donkerbruine streep)
en witte lijnen (witte regio in de tandster) etc voor gebruiken. Tussen 0-20
jaar kan je dit doen. Er bestaan ook nog rasverschillen hiertussen: slijtage
gaat anders en dan moet je anders aflezen en schatten (bestaan aparte
tabellen voor).
Manier van kauwen
Paarden kauwen eigenlijk in rondjes. De onderkaak beweegt naar opzij: dit noemen we laterale
excursie. Hierna terug naar boven en naar binnen en dan is de cirkel rond. Vaak telkens een paar keer
aan de linkerkant en dan daarna aan de rechterkant. Het is echt een maalbeweging telkens. Door
deze specifieke bewegingen krijgen we geen horizontaal kauwvlak op de kiezen, maar is dit eerder
schuin.
Nummering van tanden bij paarden
Net als bij honden en katten kan je nu ook weer het gewijzigd systeem van Triadan gebruiken. Elke
kaakhelft krijgt een nummer (1-4) en dan ga je de tanden een nummer ook geven. Dit kan een
handigere manier zijn om dingen te noteren in een dossier.
Zo is de 3e snijtand in de linker
onderkaak ookwel 303.
De bouwstenen van een paardentand
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper koetjesUA. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
