Samenvatting van de cursus, lessen en ppt van het vak Intellectuele Rechten, gedoceerd door prof. Marie-Christine Janssens in de tweede bachelor Rechten aan de KU Leuven. Ik was geslaagd in eerste zit.
,Hoofdstuk 1 – Inleiding
Wat zijn intellectuele rechten?
• Private subjectieve rechten
1. Persoonlijkheidsrechten = niet-verhandelbare rechten
2. Vermogensrechten = verhandelbare rechten
i. Vorderingsrechten
ii. Zakelijke rechten
iii. INTELLECTUELE RECHTEN = bijzonder ZR
• Intellectuele rechten
o Betrekking op immaterieel goed, nl. scheppingen van de menselijke geest
o Absolute rechten
o Negatief aspect: anderen iets verbieden
Plaats van intellectuele rechten binnen het economisch recht
• Het principe van de vrijheid van ondernemen
o Decreet d’Allarde (1791): recht om elke handel te drijven of elk beroep uit te
oefenen
à Art. II.3 en II.4 WER
• Het principe van de vrije mededinging mits inachtneming van de eerlijke gebruiken
o Met elkaar concurreren, elkaars voorbeeld volgen, nabootsen, …
o MAAR: regelgeving als correctiemechanisme
• De intellectuele rechten als uitzondering op de vrijheid van mededinging en kopie
o Intellectuele rechten = UITZONDERING (en niet correctiemechanisme)
o Investeringen en innovatie stimuleren
o Exclusieve rechten: soort tijdelijk monopolie à wel verbod op rechtsmisbruik
De sector van de intellectuele rechten
• Overzicht
o Industriële rechten
§ Merkenrecht
§ Octrooirecht
§ Modellenrecht
§ Kwekersrecht
§ Topografieën (‘chips’-recht)
§ Geografische aanduidingen
o Auteursrecht sensu lato
§ Sensu stricto: werken van letterkunde, muziek en kunst
§ Naburige rechten
§ Computerprogramma’s
§ Databanken
• Combinatorial approach: veel mogelijkheden tot cumuleren van intellectuele rechten
t.a.v. één product
• Economisch belang
o Groei en innovatie van de Europese markt
2
, o Intellectuele rechten bepalen groot deel van marktwaarde van een bedrijf
Gelijkenissen industriële rechten & auteursrecht
• Deel van eigendomsrecht, dus grondrecht
• Immaterieel voorwerp
• Vereisten van nieuwheid/originaliteit (soort drempel boven de banaliteit)
• Exclusiviteitsrechten: verbodsrechten (erga omnes)
• Tijdsgebonden
• Hebben een economische waarde: vatbaar voor overdracht/licentie
• Inbreuken mogelijk à titularis kan zich verzetten
• Territorialiteitsbeginsel = recht geldt binnen grenzen van de Staat die dat recht voor
haar territorium verleent
Verschillen
INDUSTRIËLE RECHTEN AUTEURSRECHT
Economische finaliteit: merken en octrooien Culturele finaliteit: bescherming van creaties
als onderdeel van mededinging
Ontstaat door rechtshandeling: aanvraag tot Ontstaat door rechtsfeit: creatie van een
bescherming werk
Geen morele rechten (of slechts beperkt) Morele rechten
Bevoegdheid inzake intellectuele rechten in België
• Wetgevende bevoegdheid
o België: federale bevoegdheid (FOD Economie)
o Wetgevend initiatief meer en meer bij EU
o Internationaal: WIPO en WHO
• Intellectuele Rechten als onderdeel van het WER
o Boek XI, XV en XVII WER
• De Dienst voor de Intellectuele Eigendom (DIE)
o FOD Economie
3
, Hoofdstuk 2 – Auteursrecht en naburige rechten
Afdeling 1 – Wetgevend kader
Nationale wetgeving: Boek XI WER
• Boek XI, XV en XVII WER
Europese regelgeving
• Copyright (common law) ó droit d’auteur (continentaal systeem)
• Richtlijnen en verordeningen à harmonisatieproces EU
Internationale bescherming
• De Conventie van Bern voor de bescherming van letterkundige en kunstwerken van 1886
o Oudste verdrag auteursrecht
o Art. XI.290 WER
• De Conventie van Rome ter bescherming van de uitvoerende kunstenaars, de
producenten van fonogrammen en de omroeporganisaties van 1961
o Bescherming naburige rechten
o Art. XI.290 WER
• TRIPS-overeenkomst van 15 april 1994
o “Agreement on Trade-related aspects of Intellectual Property rights, including
trade in counterfeit goods”
o Alle domeinen van de intellectuele rechten
o Op vlak van auteursrecht: voortzetting Berner Conventie (“Bern+”)
• WIPO-verdragen van 20 december 1996: het WCT en het WPPT
o Modernisering auteursrecht en naburige rechten
• Andere verdragen
o Verdrag van Beijing ter bescherming van audiovisuele uitvoeringen (2012)
o Verdrag van Marrakech (2013): uitzonderingen auteursrecht op verspreiding te
vergemakkelijken voor personen met visuele handicap
Afdeling 2 – Auteursrecht (sensu stricto)
Toepassingsdomein
• Art. XI.165 WER: auteur van een werk van letterkunde of kunst
• Belgische categorieën: letterkunde, kunst, geluidswerken, audiovisuele werken,
databanken, computerprogramma’s
• Art. XI.172 WER (uitz.): geen auteursrecht voor officiële akten van de OH
o Ook redevoeringen in Kamer of Senaat/rechtbanken etc.
Beschermingsvereisten
1. Het originaliteitsvereiste (oorspronkelijkheidsvereiste)
= Objectief: intellectuele schepping van de auteur
= Subjectief: weerspiegelt de persoonlijkheid van de auteur (band auteur-werk)
• De ‘onafhankelijke creatie’ = geen inbreuk mits bewijs dat de auteur op geen enkele
wijze kennis had van het oudere werk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper apfelstrudel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
