Anglo-Amerikaans recht
Inleiding 2
Civil law en Common law 2
Begrip ‘Anglo-Amerikaans recht’ 4
Focus op recht van het Verenigd Koninkrijk (i.h.b. Engeland en Wales) en de
Verenigde Staten van Amerika (V.S.) 4
Historische context 6
Verenigd Koninkrijk 6
tot 11e eeuw 6
1066: Slag bij Hastings 6
Vanaf 12e eeuw 7
Opkomst en ontwikkeling van equity 9
Verenigde Staten 11
1776 12
18e-19e eeuw 14
1861-1865: Amerikaanse burgeroorlog (Civil war) 14
Rechtsbronnen 18
Verenigd Koninkrijk 18
Overzicht van de rechtsbronnen: 18
Wetgeving 19
Rechtspraak 20
Gewoonte 23
Rechtsleer 23
Hiërarchie der normen 23
Verenigde Staten 27
Overzicht van de rechtsbronnen 27
Grondwet 27
Wetgeving 30
Rechtspraak 30
Aanvullende bronnen van recht 30
Hiërarchie der normen 31
Staatsstructuur en -instellingen 32
Verenigd Koninkrijk 32
Verenigde Staten 38
Capita selecta 47
Situering 47
Roe v. Wade (1973) 47
Planned parenthood v. Casey (1992) 49
Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization 51
,Inleiding
Vergelijkbaarheid Frans, Duits en Anglo-Amerikaans recht t.o.v. Belgisch recht
● Klassieke indeling in rechtsfamilies:
○ Europees-continentale rechtsstelsels of de civil law-groep
○ Romaanse rechtsstelsels (Frans recht)
○ Germaanse rechtsstelsels (Duits recht)
○ (Noordse of Scandinavische rechtsstelsels) “W. rechtstelsels”
○ (Slavische rechtsstelsels)
○ Anglo-Amerikaanse rechtsstelsels of de common law-groep
○ Religieuze rechtsstelsels
○ Oosterse rechtsstelsels
○ Chtonische rechtsstelsels
○ (Socialistische rechtsstelsels)
→ Relatief (!), onderhevig aan evolutie en meerlagig
Civil law en Common law
Civil law
= overkoepelende term voor continentaal recht
● Term komt van een heel belangrijk rechtsdocument: Corpus Iuris civilis van
Justinianus (6e eeuw)
○ Soort van samenvatting, bloemlezing van oude wetten en oud juridisch
tekstmateriaal van verschillende herkomst → soort van samenvatting van wat
het Romeinse recht te bieden had
○ onderwezen wilden worden in die beginselen van het Romeins recht van het
Corpus civilis.
● Gerationaliseerde structuur van regels
○ Rechtspracticus moet binnen dit systeem tot oplossingen komen voor
juridische problemen.
○ Versterkt door de codificatiebeweging in de 18e en 19e eeuw
● Gemeenschappelijke systematiek maar geen identiek positiefrechtelijk stelsel
○ Verschillen per rechtsstelsel (bv. Frans recht, Duits recht)
○ Wel dezelfde systematische denkwijze via deductieve weg: van het algemene
(de wet) naar het bijzondere (zie ook codificaties)
, ○ Sterke gemeenschappelijke wettelijke beoefening
○ Begrijpelijk voor de beoefenaars uit verschillende landen, ondanks de
verschillen
● Daarnaast ook gebruikt voor burgerlijk recht als rechtsdomein
→ aandachtig zijn voor de context waarin ‘civil law’ wordt gebruikt
Common Law
● Overkoepelende term voor Anglo-Amerikaans recht
● < na 1066 de term voor het gemeen recht in Engeland, gezamenlijk voor gehele
bevolking (infra)
○ Voornamelijk een vanuit de casuïstiek gegroeid stelsel
■ ↔ continentaal recht: van het algemene (de regel/wet) naar het
specifieke (de casus)
○ Gekenmerkt door inductief redeneren: van het bijzondere (het praktijkgeval)
naar het algemene
■ Startpunt = concrete zaak die er is
■ Recht wordt bottom up opgebouwd
○ Historische continuïteit (gedurende meer dan negen eeuwen; geen grote
breekpunten) en zelfstandigheid van de rechtsontwikkeling
■ In Engeland is het recht van vandaag ontwikkeld in de middeleeuwen
■ Zelfstandig: weinig invloed van wat er buiten hun ‘eiland’ gebeurde.
● Ook gebruikt in drie andere betekenissen (veel belangrijker onderscheid dan bij civil
law:
○ Rechtersrecht (case law)
■ ↔ Statute law: wettenrecht (uitgevaardigd door Parlement)
■ Common law in de enge betekenis om case law te benoemen
○ Onderscheiden van equity law (infra)
○ Letterlijke vertaling voor term Ius Commune:
■ Privaatrecht bestaand uit Romeins en canoniek recht als subsidiaire
rechtsvorm (1500-1800) → In het bijzonder grote rol in Heilig Roomse
Rijk (supra)
■ Nu soms ook gebruikt voor streven naar grotere rechtseenmaking
binnen de Europese Unie (A Common Law for Europe)
● → Daarom zorgvuldig omspringen met gebruik ‘common law’. Voorkeur voor
‘Anglo-Amerikaans recht’
, Begrip ‘Anglo-Amerikaans recht’
● ‘Anglo-Amerikaans recht’ als positiefrechtelijk stelsel bestaat niet
● WEL: een bepaalde structuur en een bepaalde systematiek van het recht
● Anglo-Amerikaans recht
○ Oorspronkelijk Engels recht: vanaf 17e eeuw geëxporteerd met de kolonisatie
■ O.m. Canada, Verenigde Staten, Australië, Nieuw-Zeeland
■ Belangrijke invloed op recht andere landen, bv. Zuid-Afrika, Schotland,
Ierland, Ghana, Gambia, Kenia, Nigeria, …
○ Pluralistische democratie als politiek systeem
○ Markteconomie met vrije mededinging
● Anglo-Amerikaans recht
○ Grote politieke en economische betekenis van de VS
○ Zelfstandige en belangrijke ontwikkeling van het Engelse recht in de VS
● Angelsaksisch (Anglo-Saxon) recht?
○ Rechtshistorische term voor de ontwikkeling van het Engelse rechtssysteem
in de periode 600-1100
○ Niet gebruiken
Focus op recht van het Verenigd Koninkrijk (i.h.b. Engeland en Wales)
en de Verenigde Staten van Amerika (V.S.)
Verenigd Koninkrijk (V.K.)
→ samengesteld uit 4 deelgebieden:
● = één rechtsstelsel
● → recht van Engeland en Wales
● Laws of Wales Act 1535: Engelse wetten zijn van toepassing in Wales
Schotland
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hassem. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.