NED: COMMUNICATIE & VARIATIE
WOORDENBOEKEN
TYPES WOORDENBOEKEN
- Verklarend woordenboek: betekenis van woorden
o Algemeen verklarend: algemene woordenschat
o Specifiek verklarend: vaktermen, eigennamen, dialectwoorden, …
- Vertaalwoordenboek: vertaling van woorden in of uit een andere taal
- Andere: synoniemen, rijm, uitspraak, puzzelwoordenboek, …
BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HET WOORDENBOEK
Oudheid (3100 v.Chr.) Soemeriërs: spijkerschrift leren en doorgeven aan volgende generatie
Klassieke oudheid, Griekenland: glossen, glossaria
Glossen = ingevoerd woord door lezer ter verduidelijking/vertaling
Interlineair (tss regels) & marginaal (kantlijn)
Glossaria = lijst van glossen, alfabetisch geordend
Geen algemene woordenboeken Grieks en Latijn
Oudnederlandse periode Enkel glossen overgeleverd, geen woordenlijsten
(500-1200) Lex Salica: wet van de Franken, tijd van koning Clovis
Wachtendonkse Psalmen (religieuze liederen)
Middeleeuwse glossaria Glossaria (= verzameling van glossen)
en vocabularia (tot 1500) Moeilijke woorden uit werk van 1 auteur/thematisch
Soms eentalig, soms tweetalig (latijn – volkstaal)
Hulpmiddel bij studie van Latijn en/of bij lezen van literatuur
Vocabularia (= woordenboeken)
15de E: tweetalige alfabetische woordenboeken Latijn – Diets
1450 Boekdrukkunst met losse loden letters
1573 Cornelis Kiliaan Dictionarium Teutonico-Latinum (editie 1)
NL -> Latijn woordenboek
19de eeuw WNT: Woordenboek der Nederlandsche Taal
= grootste wetenschappelijke woordenboek van het Nederlands
De Vries & Te Winkel
19e E? Tijd vd romantiek-> liefde voor taal
1
, Hedendaags Nederlands Algemene verklarende woordenboeken:
Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse Taal
- 1864: eerste uitgave
- Beschrijft het Nederlands van 1880 – 2015
- Papieren versie: 3 delen
Van Dale Groot woordenboek hedendaags Nederlands
- 1984: eerste uitgave
- Actueel taalgebruik sinds 1950 (etymologie)
- Papieren versie: 2 delen
Prisma Groot woordenboek Nederlands
- Labels (woord uit Nederland, …)
Algemeen Nederlands Woordenboek (ANW)
- Nederlands van 1970 tot 2019
- Geen vaktaal, dialecten, jongerentaal, …
- Digitaal
Spreekwoorden en uitdrukkingen:
Huizinga: etymologie < spreekwoorden
Woordenboeken voor anderstaligen:
Van Dale pocketwoordenboek Nederlands als tweede taal (NT2)
FOCUS: DE DIKKE VAN DALE
4 niveaus:
1. Kopniveau (trefwoord, klemtoon, …)
2. Betekenisniveau
3. Voorbeeldniveau
4. etymologieniveau
2
,SPREKEN EN LUISTEREN
PRESENTEREN
STRUCTUUR VAN EEN PRESENTATIE
Traditionele structuur van een academische Storytelling
presentatie Kernboodschap meegeven via verhaal
1 Inleiding 1 Inleiding
Aanleiding onderzoek Wie (personages)
Theoretisch kader Waar (setting)
Onderzoeksvraag/doelstelling Wat (probleem)
Waarom
2 Midden 2 Midden
Methode Hoe (zoektocht naar oplossing,
Resultaten obstakels)
Discussie
3 Conclusie 3 Slot
Samenvatting Oplossing gevonden
Suggesties voor volgonderzoek
IMRaD-structuur Basisingrediënten goed verhaal
= inleiding – midden – resultaten – discussie Grote thema’s: liefde, vriendschap
= makkelijk te herkennen Personages, setting, probleem, …
Pitch Details:
Presentatie: lokken < potentiële klanten Lezer kan zich inleven (identificatie)
AANDACHTSPIEK
Aandachtspiek 1: inleiding
Publiek: begin & eind < presentatie meeste aandacht
o Breng eerst je verhaal & hoofdbooschap, dan pas theorie
o Herhaal hoofdbooschap aan het eind cirkel is rond
POWERPOINTPRESENTATIES
KISS-principe = Keep It Short and Simple
Show, don’t tell = afbeeldingen gebruiken
3
, 1-6-6-regel = 1 dia 1 idee, 6 tekstregel, 6 woorden
LICHAAMSHOUDING
Handen vrijhouden, niet kruisen & oogcontact houden met verschillende personen
STEMGEBRUIK
Water bij de hand houden Intonatie: toon laten zakken op het zinseinde
Articulatie: kaken en mond openen Variatie in spreektempo en volume
DE SPREKER STAAT CENTRAAL
Creëer geen afstand tss jou en publiek, blijf bewegen (dynamischer) en houd oogcontact met publiek
INTERACTIE MET HET PUBLIEK
Open houding Publiek betrekken
Tijdens de presentatie Voor en na de presentatie
Retorische vraag Op voorhand vragen laten mailen
Spreektaal gebruiken Handouts uitdelen
Geen afstandelijke academische taal Evaluatieformulier uitdelen
DE VRAGENRONDE
Ijsbrekers Basisregels
Publiek tijd geven om te overleggen met elkaar Kijk naar de persoon die de vraag stelt & luister
Zelf een vraag stellen waarop ze antwoorden Neem je tijd voor het antwoord
Afspreken met iemand om de eerste vraag te Herhaal de vraag
stellen ‘dit is een goede vraag’
MOGELIJKE PROBLEMEN
Situatie Reactie
De (audio)visuele apparatuur werkt niet Publiek inlichten + dia’s afgeprint meenemen
Overslaan van stuk in presentatie Later terug opnemen, anders laten vallen
Je komt in tijdsnood Beperk je tot essentie
Vraag waarvan je het antwoord niet kent Wees eerlijk
Een onverwacht voorval leidt de aandacht af Wacht tot het voorbij is, aandacht komt terug
4
