Samenvatting
Samenvatting arbeids-en organisatiepsychologie
Samenvatting arbeids-en organisatiepsychologie (). Samenvatting van slides + HOC.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding en situeringo Afbakening → Def → 2 rollen centraal (WN & Org.) → 5 tradities volgens Arnold
• Situering A&O-psychologie (producentenpsychologie → mens-arbeid) → 3 onderdelen
o Historische en maatschappelijke evoluties → ontstaan van A&O gevolgd van 5 evoluties:
• Filosofie
▪ Plato → ideale staat → 3 taken waarvoor best geschikt → selectieprocedure
▪ Navarro → grote verschillen → taak staat testing doen → verplichting studeren
• Natuurwetenschappelijke methode (experimenteel/empirische onderzoek)
▪ Observatie → hypothese → toetsen → verwerpen/aanvaarden
▪ Milgram experiment → mensen gevoelig voor autoriteit (WO2 elektroshock)
• Maatschappelijke ontwikkeling/sociale invloeden
▪ Nood aan menselijke psychologie → Daens (industriële revolutie)
• Humanisme
▪ Mens centraal → leven hier en nu, werken niet om naar de hemel te gaan
• Eerste academische ontwikkeling
▪ Wundt → 1ste psychologisch lab (Leibzich) → basale processen → 2 methoden:
experimentele methode & introspectie (zelfreflectie/hoe voel je je?)
• Arbeidspsychologie - consumentenpsychologie → door 2 mensen opgezet:
▪ Dill Scott → psychologie en reclame → gelinkt aan commerciële activiteiten
▪ Münsterberg → psychologie en industriële efficiëntie → empirische selectie (Vb. reactietijd)
o Methodologische invloeden → differentiële psychologie (verschillen tussen mensen)
▪ Galton, Pearson → statistische methoden (kleur ogen, longinhoud, …)
▪ McKeen Cattell, Binet en Simon, Terman, Yerkes → intelligentietest (IQ) → cognitieve skills
▪ Guilford, Catell → persoonlijkheid
o Evolutie van maatschappelijk beeld over de mens in arbeidssituaties → 4 visies:
• <20ste eeuw → WN’s als slaaf → geen eigenmening en zelfbeschikking → tools om doel te bereiken
• Rationeel-economische mens → mensen zijn lui, moet ze controleren en willen incentives
▪ Scientific mngmt (Taylorisme, Fordisme) → staalfabriek productiviteit omhoog en WN beter
▪ Gilbreths time and motion studies → nadien de opgedeelde deeltjes timen
• Sociale mens → mensen hebben ook sociale behoeften
▪ Mayo, Hawthorne effect → per toeval - wat ook deden productie beter → WN wil aandacht
• Naar-ontplooiing zoekende mens → (vorige 2 samen) → WN wil ontwikkelen en bijleren
▪ Hertzberg, tweefactorentheorie: hygiënefactoren (dissatisfiers) & motivatoren (satisfiers)
→ randvoorwaarden/extrinsiek (werkomstandigheden, loon, verlichting, …) → eerst deze
→ Job inhoud/intrinsiek (verantwoordelijkheid, prestatie, erkenning, …) → dan deze
▪ Job design school → uit visie Hertzberg → WN gemotiveerder als werk interessanter maakt
→ Job enlargement (veruiming) → meer taken van zelfde niveau (variatie) → niet Taylor
→ Job enrichement (vereiking) → meer taken van hoger niveau (meer
verantwoordelijkheid)
• Complexe mens → mens heeft niet 1 behoefte, maar verschillende
▪ Maslow, behoeften piramide → 5 gerangschikt, volgende pas relevant als vorige bevredigd
Taylor
• Primaire (voedsel, loon, seks, warmte, …)
• Zekerheid & veiligheid (huis, job, …) Mayo
• Sociale behoefte (collega’s, vrienden, clubs, …)
Hertzberg
• Erkenning & waardering (reputatie, verantwoordelijkheid, …)
• Zelfontplooiing (creativiteit, moraal, …)
▪ McGregor, X & Y theorie → hoe managers staan t.o.v. hun WN’s
→ X = WN lui, wil niet werken, kan niet veel, controle nodig, niet loyaal, tegen verandering,..
→ Y = WN wil werken, verantwoordelijkheid, gemotiveerd, goedwillig en geïnteresseerd,…
, o Betekenis van werk vandaag → werk = zingever → belangrijke plaats in leven
• Individuele verschillen in werkethiek → 2 extremen:
▪ Job involvement = alles doen voor werk, om hemel te verdienen (protestante arbeidsethiek)
▪ Instrumentele arbeidsoriëntatie = werken als instrument om andere leuke dingen te doen
• Onderzoek wat Vlaming belangrijk vindt aan werk (Sociaal, loon, functie & capaciteit)
→ geen generatieverschillen
▪ Niet zelfde voor werklozen → gevolgen vergelijkbaar bij job onzekerheid
• Wat is werken? → Leveren van een prestatie → gaat over proces, niet het resultaat
▪ 3 vormen van prestatie
• Taakprestatie → doen wat in je contract staat
• Contextuele prestatie (organisationeel burgerschap) → extra inspanningen niet tot
takenpakket (vrijwillig, andere helpen, verdedigen van org. ,…)
• Contraproductief gedrag (negatieve vorm van prestatie) → 2 vormen:
→ t.o.v. individuen: intimidatie, pesten, agressie, …
→ t.o.v. organisatie: diefstal, absenteïsme, lange pauze nemen, …
▪ Presenteïsme: aanwezig, maar ziek/niet aan 100% (erger dan absenteïsme)
▪ Verminderen van inspanning: shirking (minimale inzet), social loafing,
free riding, job neglect (verwaarlozing), tardiness
▪ Taakprestatie voorspeld door intelligentie en andere 2 door persoonlijkheid
▪ OBS & CPG geen tegengestelde, maar zaken die samen kunnen optreden → vraag naar OBS
• Intern + controleerbaar → CPG
• Intern + oncontroleerbaar → OBS
• Extern + controleerbaar → OBS
• Extern + oncontroleerbaar → OBS
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jaspervanspauwen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80630 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen