HUWELIJKVERMOGENSRECHT (HVR)
vermogensrechtelijke aanspraken tussen GEHUWDEN
SAMENWONEN (SW)
WETTELIJK SW FEITELIJK SW
HVR niet van toepassing
- enkele regels specifiek voor
Wettelijk SW
Gemeen recht:
+ verbintenissen- en
Gemeen recht : contractenrecht
verbintenissen- en
contractenrecht
Huwelijksvermogensrecht biedt bescherming terwijl het samenwoningrecht
nauwelijks enige bescherming biedt voor partners, zeker na de ontbindingen
van de relatie
Samenwoners moeten de bescherming ‘zelf inbouwen’
‘Gehuwd’= direct aan het burgerlijk huwelijk denken (kerkelijk huwelijk maakt niet uit)
Wettelijk samenwonen = er moet een verklaring afgelegd worden, die moet
afgetekend worden in de gemeente waar je je inschrijft. De juridische gevolgen zijn
enorm, mensen beseffen dat niet altijd.
Kern van samenwoning de intieme relatie is de basis
Als het wetboek niets zegt over de feitelijke samenwonende geen bescherming
men moet zijn eigen regels voorzien (gemeen recht/verbintenissenrecht)
1
- Regelt de vermogensrechtelijke aanspraken tussen GEHUWDEN,
- Zowel tussen de echtgenoten als tegenover derden - Tijdens het
huwelijk als bij de ontbinding
Huwelijksvermogensrecht regelt alles: vooral de patrominale aspecten:
- Tussen de echtgenoten
- Tegenover derden
- Tijdens het huwelijk
- Na de ontbinding van het huwelijk
= lex specialis wil zeggen dat:
a. Deze regels moet VOOR andere wetgeving toegepast worden (= ze primeert)
b. Pas als het huwelijksvermogensrecht niets voorziet, dan is het gemeen recht
( verbintenissen- en contractenrecht) van toepassing. (Casus)
c. Het HVR wijkt voor vele aspecten af van het gemeen recht.
Bronnen
2
, 1. Burgerlijk wetboek
(In hoofdzaak)
Het primair stelsel
In boek I. ‘wederzijdse rechten en verplichtingen van echtgenoten’
Art. 212-224 (O)BW)
Het secundair stelsel
In boek III. ‘Over de wijze waarop eigendom wordt verkregen’
Art. 1387-1470 (O)BW)
2. Bijzondere wetgeving
(Eerder uitzonderlijk)
Gerechtelijk wetboek:
Bevoegdheid van de familierechtbanken voor (de meeste)
huwelijksvermogensrechtelijke geschillen.
IPR (= internationaal privaatrecht)
Denk aan internationale koppels!
HOOFDSTUK 1: het primair stelsel
“Regelt de minimale rechten en verplichtingen van echtgenoten zowel tussen hen
onderling als in verhouding tot derden”
Art. 212 t.e.m. 224 BW
Verschil tussen de 4 persoonlijke verplichtingen (cf. personen & familierecht)
en vermogensrechtelijke verplichtingen – soms verplichting gemengd – art.
214 BW
Kenmerken van het primair stelsel:
1. = “minimum minimorum” voor alle gehuwden afwijken in huwelijkscontract =
onmogelijk (casus)
2. DWINGEND RECHT
3. Wederkerige verplichtingen op grond van de WET
gevolg: = NA TE LEVEN en het is niet omdat de ene echtgenoot er zich
niet aan houdt, dat de andere echtgenoot het recht heeft om eigen
verplichtingen op te schorten. (Op iedereen toepasselijk)
Primair stelsel (vervolg)
OP WIE VAN TOEPASSING?
Alle gehuwdeen door het enkele feit van het huwelijk
3
, HOELANG?
gedurende de hele duur van het huwelijk
!! ook tijdens feitelijke scheiding
!! ook tijdens echtscheidingsprocedure (soms wel in een andere vorm)
Bv. casus 7
Art. 212 tot 224 BW
KRACHTLIJNEN: (GAS)
G: Gelijkheid van de echtgenoten
A: behoud van Autonomie van elk der echtgenoten
S: minimale Solidariteit tussen de echtgenoten – bescherming gezinsbelang
--> kennen
KRACHTLIJN 1: GELIJKHEID VAN DE ECHTGENOTEN
Iedereen heeft dezelfde rechten en verplichtingen
- Tot in 1976 had een vrouw niet dezelfde rechten als een man
- CELIBAATCLAUSULE in ‘vroegere’ arbeidscontracten
o = partners mochten geen huwelijk aangaan
In het arbeidsrecht: vrouwen die kinderjuf waren, lesgaven,… bij hun
werd bij het aangaan van het arbeidscontract overeengekomen dat
vanaf de vrouw trouwde of zwanger was, ze verplicht was te stoppen
met haar werk.
Nu: ondenkbaar
Iedereen is handelsbekwaam = principe
Vb. iedere echtgenoot is bekwaam om een bankrekening te openen
MAAR gehuwden kunnen niet alles alleen doen wet bepaald soms dat de één iets
niet KAN doen zonder de andere.
vb. Bart en Mieke = gehuwd; Bart = enige eigenaar van de gezinswoning. Zonder instemming van Mieke
(handtekening van de notariële akte) kan Bart niet verkopen zelfs al is hij enige eigenaar! (art. 215 §1B.W)
vb. Nalatenschap waarbij eigendom in Edegem geërfd werd door twee zussen, en belissen om dat te verkopen.
Zussen waren beiden gehuwd. Eentje had een staancaravan. Zij woonde in staancaravan en haar man in
appartement.
Vrouw zegt: ik heb geen eigen rekening, had ze nooit gehad.
Erfenis komt altijd toe aan EIGEN GOED (zien we nog)
Moest liefst op bankrekening die alleen van haar was. notaris zei dat ze wel kon openen. Bank is wel verplicht
haar echtgenoot op de hoogte te brengen. Ze voelde haar daar niet goed bij, was een alcolieker en die ging haar
onder druk zetten voor dat geld.
DERDE LID: is dus niet zo evident in de praktijk
Gelijkheid kan dus mooi klinken, maar in de praktijk zijn er toch vaak nog
problemen mee.
Casus 8
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinecox. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.